SHAKESPEARE’İN KRAL LEAR, MACBETH VE III. RİCHARD TRAGEDYALARINDA TRAJİK KAHRAMAN VE KÖTÜ ADAM

Antik Yunan tragedyası ve Aristoteles’in tragedya kuramına temellendirilen trajik kahramanın soylu kökeni, yıkımla karakterize edilişi, hamartia, hybris gibi kavramlar etrafında çözümlenen yapısı Shakespeare tragedyalarında da belirli bir sürekliliği takip eder. Trajik kahraman açısından eylem, irade ve yazgı arasında kurulan ilişkinin ortaya çıkardığı kahraman-kurban ikiliğinin Shakespeare tragedyalarında da izi sürülebilir. Bütün bu benzerliklerin yanı sıra Shakespeare tragedyalarının trajik kahramanı, sözü edilen kavramların anlamsal değişimine de kaynaklık eder. Antik Yunan tragedyasının dinsel geleneğinin bir yansıması olarak varlık bulan kahraman imgesi Shakespeare tragedyasında iyi ve kötü özelliklerin bir arada sunulduğu karaktere doğru evrilen çok daha geniş bir perspektif sunar. Bu geniş perspektif trajik kahraman ve kurbandan sonra kötü birinin de tragedya kahramanı olduğu bir dönüşümü içerir. Bu çalışma, Aristoteles kuramı çerçevesinde açıklanan trajik kahraman teorisinin, tragedyanın ikinci büyük evresi olarak kabul edilen Elizabeth dönemi Shakespeare tragedyasında geçirdiği değişimin analizini yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Trajik Kahraman, Kötü Adam, Kurban, Shakespeare, Tragedya

AN EXAMPLE OF A GROUP OF WOVEN PRAYER RUG FROM THE HAKKÂRİ REGION OF THE 20TH CENTURY

Hakkâri is one of the richest provinces of Anatolia in terms of weaving. Living conditions, climate and means of livelihood have been effective in development and diversification of weaving. Due to geographical features of Hakkâri area, ovine breeding is preferred. Using the wool material obtained from these animals, they have produced objects that they can use in daily life such as carpets, rugs, mêzer and prayer rugs. World-renowned Hakkâri weavings are significant tangible cultural assets connecting the past to today and even future. In this study, woven prayer rugs are discussed. Field study was conducted in central Hakkâri; Çukurca, Yüksekova, Derecik and Şemdinli districts and villages. As a result of the field study, thirty-three specimens were found. In this study, fourteen prayer rugs are discussed in catalogue section and assessed according to their technique, pattern, colour and composition features. Classification and documentation studies are done for prayer rugs which contain mystical meanings, have a significant place among traditional Turkish handcrafts and were not studied before.

Keywords:

Prayer Mat, Hakkâri, Weaving, Prayer Rug, Mêzer,

PDF

___

Aristoteles, (2002). Poetika, 10. Baskı, çev. İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Aristoteles, (2019). Nikomakhos’a Etik, 4. Baskı, çev. Akderin, F., İstanbul: Say Yayınları.
Baldick, C. (2001). The Concise Oxford Dictionary of Literary Terms, 2. Edition,New York: Oxford UniversityPress.
Brockett, G. O. (2000). Tiyatro Tarihi, 1. Baskı, çev. Sevinç Sokullu, S., Dinçel, Semih, Çelenk, Selda Öndül, Beliz Güçbilmez,İstanbul: Mitos Boyut Yayınları.
Cuddon, J.A. (2013). A Dictionary of Literary Terms and Literary Theory, 5. Edition, A John Wiley and Sons, Ltd., Publication.
Çapan, C. (2008). Değişen Tiyatro, 3. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
Eagleton, T. (2012). Tatlı Şiddet Trajik Kavramı, 1. Baskı, çev. Tunca, K., İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Lichte-F. E. (2002). History of European Drama and Theatre, Library Of Confress Cataloging in Publication Data.
Kirkham, J. D. (1963). History and Criticism of the Tragic Hero, Eastern Illinois University, Master Degree.
Köseoğlu, B. (2010). “Shakespeare’s King Richard III, A Hero or An Anti-Hero?: The Idea of Heroism in Richard III”, Batı Edebiyatında Kahraman, Ankara: Pamukkale Üniversitesi Yayınları, s.92-98.
Kott, J. (1999). Çağdaşımız Shakespeare, 1. Baskı, çev. Güney, T., İstanbul: Mitos Boyut Yayınları.
Rae, M. K. (2008). Someone, Anyone: Contemporary Theatre’s Empathetic Villain, The University of Arizona, School of Theatre Arts, Master’s Thesis.
Shakespeare, W. (1981). Kral Lear, çev. İrfan Şahinbaş, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Shakespeare, W. (1999). Macbeth, 2. Baskı, çev. Orhan Burian,Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Shakespeare, W. (2007). III. Richard, 2. Baskı, çev. Bülent Bozkurt, İstanbul: Remzi Kitabevi.
Şener, S. (1998). Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Şener, S. (2001). Yaşamın Kırılma Noktasında Dram Sanatı, 2. Baskı, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
Thorslev, P. L. (1965). The Byronic Hero Types And Prototypes, Minneapolis: University of Minnesota Press.
Urgan, M. (1984). Shakespeare ve Hamlet, 1. Baskı, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
Yüksel, A. (2017). William Shakespeare Yüzyılların Sahne Büyücüsü, 1. Baskı, İstanbul: Habitus Yayıncılık.
Vernant, J. P., Naquet, V. P. (2012). Eski Yunan’da Mit ve Tragedya, çev. Sevgi Tamgüç, Çam, R.F., İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Williams, R. (2018). Modern Trajedi, 1. Baskı, çev. Özkul, B, İstanbul: İletişim Yayınları.
Qinn, E. (2006). A Dictionary of LiteraryandThematicTerms, 2. Baskı, New York: Facts On File, Inc.
Ayman, B. (2016). “The Tragic Hero between Aristotle and Miller”, ENG 313 https://www.researchgate.net/publication/329973521_The_Tragic_Hero_between_Aristotle_a nd_Miller, Erişim tarihi: 02.02.2019.
Hybris, https://www.merriam-webster.com/dictionary/hero Erişim tarihi: 21.01.2018.
Reeves, C. H. (1952), “The Aristotelian Concept of the Tragic Hero”, The American Journal of Philosophy, Vol. 73, No. 2, p.172-188, https://www.jstor.org/stable/291812 Erişim tarihi: 10.03.2020.
Yeboah, A. A.; Ahenkora,K.; Amankwah, A. S. (2012a). “The Tragic Hero of the Classical Period” English Language and Literature Studies; Vol. 2, No. 3, p.10-17, https://www.ccsenet.org/journal/index.php/ells/article/view/19851#:~:text=This%20paper%2 C%20therefore%2C%20looks%20at,Oedipus%20as%20the%20tragic%20hero, Erişim tarihi: 22.05.2020.
Yeboah, A. A.; Amankwah, A,S. (2012b). “The Tragic Hero of the Post-Classical Renaissance” English Language and Literature Studies; Vol. 5, No. 3, p.119-123, https://www.researchgate.net/publication/325442890_The_Tragic_Hero_of_the_Post- Classical_Renaissance,Erişim tarihi: 08.06.2019.