PETER SHAFFER’IN KÜHEYLAN OYUNUNDA PERSONA VE GÖLGE KAVRAMLARININ ALAN STRANG KARAKTERİNDEKİ KARŞILIĞI

Tıp ve psikiyatri kökenli bir ruh çözümlemecisi olan Carl Gustav Jung’un, psikolojiktiplemeler, kompleksler teorisi ve sözcük çağrışım testi gibi özgün bilimsel katkılarıgünümüz psikolojisi ve psikiyatrisi içinde hâlâ yerini korumaktadır. Jung, geçmiştengünümüze varlığını sürdüren ve her insanın kendi tabiriyle kolektif bilinçdışında yatanmirasa arketip adını verir. İlk örnek, ilk model olarak görülebilecek bu mirası herkesintaşıdığını vurgular. Persona ve Gölge, Carl Gustav Jung’un kolektif/ortak bilinçdışıkuramında yer alan önemli arketipler arasındadır. Persona; kişinin dış dünyaya karşıtaktığı maske olarak tanımlanırken, gölge; insan, toplum ve medeniyet tarafından hoşkarşılanmadığı için bilinçdışına bastırılan ilk benlik olarak tanımlanır. Bu makale öncelikleJung’un persona ve gölge arketiplerini tanımlamaya, daha sonra bu arketiplerin PeterShaffer’ın Küheylan oyunundaki başkarakter Alan Strang ile olan ilişkisinianlamlandırmaya çalışacaktır.

THE EQUIVALENT OF PERSONA AND SHADOW ON ALAN STRANG IN PETER SHAFFER’S EQUUS

Original scientific contributions of Carl Gustav Jung, a psychophysiologist, such as psychological typing, theory of complexes and word association test are still present in the current psychology and psychiatry. Jung calls the legacy which continues to exist from the past to the present and is present in the collective unconscious of each human being archetype. He emphasizes that everybody inherits this legacy which can be considered as the first model. Persona and Shadow are among the most important archetypes in Carl Gustav Jung's collective unconscious theory. While persona is defined as a mask worn by the person towards the outside world, shadow is defined as the first self which is suppressed outside consciousness because it is not welcomed by human, society and civilization. This article will primarily attempt to define Jung's persona and shadow archetypes, then to interpret the relationship between these archetypes and main character Alan Strang, Kuheylan written by Peter Shaffer.

PDF

___

Ayten, A. (2006). Psikoloji ve Din, Psikologların Din ve Tanrı Görüşleri, İstanbul: İz Yayıncılık.
Bennet, E. (2006). Jung Aslında Ne Dedi?, İstanbul: Say Yayınları.
Fordham, F. (1996). Jung Psikolojisi, İstanbul: Say Yayınları.
Indrick, W. (2011). Senaryo Yazarları İçin Psikoloji, İstanbul: Agora Kitaplığı.
İnal, B. (2012). Yaratıcılık, Yıkıcılık ve Tutku: Peter Shaffer’ın “Equus (Küheylan)” Adlı Oyununda Psikanalist ve Arketip Yaklaşımlar, Pivolka, 7 (23), 8-10.
Jung, C. G. (1967). Symbols of transformation. Princeton: Princeton University Press.
Jung, C. G. (1968). Archetypes and the Collective Unconscious. Princeton: Princeton University Press.
Jung, C. G. (1970). The Collected Works of C. G. Jung, Volume 10, Princeton University Press.
Jung, C. G. (2013). İnsan Ruhuna Yöneliş, İstanbul: Say Yayınları.
Jung, C. G. (2015a). Anılar, Düşler, Düşünceler, İstanbul: Can Yayınları.
Jung, C. G. (2015b). İnsan ve Sembolleri, İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
Jung, C. G. (2015c). Dört Arketip, İstanbul: Say Yayınları.
Knapp, B. L. (1980). Theatre and Alchemy, Detroit: Wayne State University Press.
Kısa, C. (2005). Carl Gustav Jung’da Din ve Bireyleşme Süreci, İzmir: İlahiyat Vakfı Yayınları.
Özdel, G. (2012). “Foucault Bağlamında İktidarın Görünmezliği ve ‘Panoptikon’ ile ‘İktidarın Gözü’ Göstergeleri”, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, Volume 2 Issue 1.
Serrican, E. (2015). Carl Gustav Jung’un Analitik Psikoloji Kuramındaki Arketip Kavramının Edebiyata Yansıması, International Journal of Social Sciences and Education Research, Volume 1(4).
Shaffer, P. (1975). Küheylan, çev. Sevgi Sanlı, Basılmamış Oyun Metni.
Snowden, R. (2011). Jung Kilit Fikirler, İstanbul: Optimist Yayınları.
İnternet Kaynakları
Pearce, I. (2008). Theatre and Dance Reviews. BBC: http://www.bbc.co.uk/threecounties/content/articles/2008/03/18/equus_rev iew_feature.shtml. Erişim tarihi: 04.10.2018.
Görsel Kaynaklar
Görsel 1. Daniel Radcliffe, Equus, Gielgud Theatre, 2008, London. https://www.booktopia.com.au/http_coversbooktopiacomau/big/9780743287 302/equus.jpg, Erişim tarihi: 18.09.2018.