İSKİT - SPARTA BAĞLANTILARI ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

Öz Fethedildikleri halklar tarafından Dorlar olarak adlandırılan kabileler, yaklaşık olarak MÖ 1200-1150 yılları arasında akınlar halinde Kuzeydoğu’dan Peloponnesos Yarımadası’na kadar inmeye başlamışlardır. Bu kabilelerin istila hareketi, sadece Anadolu’yu değil özellikle Güney Hellas’ı da içine alan Ege bölgesinde Geç Tunç Çağı kültürlerinin çöküşüne sebep olan göç dalgalarının bir sonucu olarak gözükmektedir. Dor göçebe kabileleri yıllar boyunca güneye doğru hareket etmişler ve bu göçleri Kuzey’den Güney’e doğru Iolkos, Thebes, Korinthos, Meykenai, Trynis, Argos ve Pylos gibi Miken saraylarını yıkmayı başarıncaya kadar devam etmiştir. Nihayetinde Lakedaimonia (Lakonia) bölgesinde nispeten ulaşılması zor bir vadi topografyasına sahip Sparta kentini ana kent merkezleri yapmaya karar vermişlerdir. Dorların kökeni yaklaşık iki yüz sene süren araştırmalara rağmen hala tartışmaya açıktır. Muhtemelen Kuzey Karadeniz steplerinden gelmişlerdir ki, buraya İskit toplulukları kendi aralarındaki siyasi rekabetten dolayı başta Türkistan ve Güney Siberia olmak üzere İç Asya’dan göç dalgaları başlatmışlardır. Birbirini tetikleyen bu istila ve göç dalgalarının Peloponnesos Yarımadası’na kadar ulaştığı görülmektedir. Antik kaynakların işaret ettiği üzere İskitlerin ve Spartalıların hayat tarzları, davranış biçimleri ve değerleri büyük ölçüde birbirine benzemektedir. Biz bu çalışmamızda, şimdiye kadar yapılmadığından, bu benzerliklere işaret eden antik kaynakların tamamını toplayıp analiz etmeye, İskit/Dor ve Sparta bağlantısının soy bakımından da mümkün olabileceği tezini ortaya koymaya çalışacağız.

___

Braund, D. “Writing and Re-inventing Colonial Origins: Problems from Colchis and Bosphorus”, ed. G. R. Tsetskhladze, The Greek Colonisation of the Black Sea Area, Historical Interpretation of Archaeology. 287-296. Stuttgart, 1998.

Christesen, P. “Spartans and Scythians, A Meeting of Mirages: The Portrayal of The Lycurgan Politeia in Ephorus’s Histories”, ed. A. Powell, S. Hodkinson, Sparta: The Body Politic. 211-263. Swansea, 2010.