Ömer KESKİNSOY, Semih Batur KAYA, Temel MERİ

CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ

1982 Anayasası süreç içerisinde pek çok değişikliğe uğramıştır. Bu değişikliklerin en kapsamlısı ise16 Nisan 2017’de yapılan referandum ile gerçekleştirilmiştir. Burada ise dikkatimizi özellikleCumhurbaşkanlığı Kararnamesi çekmektedir; zira değişikliklerin temel noktasını hükümet sistemi ile birlikteCumhurbaşkanına tanınan kararname yetkisi teşkil etmektedir. İşte bu makalede yeni hükümet sistemiekseninde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi tüm boyutlarıyla incelenmektedir. Buna göre makalede ele alınantemel sorun yürütme erkinin düzenleyici işlem yapma yetkisinde temel bir değişimin söz konusu olmasıdır.Değişimin odak noktası Cumhurbaşkanına kararname çıkarma yetkisinin verilmesidir. Kararname yetkisi isenorma koyma gücünü ifade etmektedir. Oysaki kuvvetler ayrılığının bir gereği olarak norma koyma tekeli buanlamda asli yetkiye sahip parlamentoya aittir. Aksi halde norma koyma ve bunları yürütme yetkisi tekilleşirve tekelleşir. Bu durum da hükümet sisteminde denge ve denetim mekanizmasını bozmaktadır. İşte çalışmamızözel olarak bu asli sorunu ve genel olarak buna bağlı diğer tali sorunları kaleme almaktadır

Presidential Decree after the Constitutional Amendment of April 2017

1982 Constitution has been amended numerous times. The most comprehensive amendment was made with the referendum held on 16 April 2017. The most remarkable aspect of this amendment is the Presidential Decree; main points of such amendments are the government system and authorization granted to the President for issuing decrees. This study focused on all dimensions of the Presidential Decree based on the new government system. In this context, the main problem addressed on the study is the fundamental change in connection with the regulatory power of the executive power. Focal point of the amendment is the granting of the power to issue decrees to the President. Power to issue decree represents power to introduce norms. However, monopoly of introducing norms belongs to the parliament that has the original power on this matter, as a requirement of the separation of powers. Otherwise, power to introduce norms and executing them would be singularized and monopolized. This situation disturbs the balance and control mechanism in the government system. The present study addresses this main problem and general aspects of other secondary problems.

PDF

___

Adalet Bakanlığı (2011), 1921, 1924, 1961 ve 1982 Anayasaları (Karşılaştırma Tablosu), (Ankara).
Arduçoğlu, Artuk (2017), “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 3: 21-51
Atar, Yavuz (2012), Türk Anayasa Hukuku, 7. Baskı, (Konya: Mimoza Yayınları).
Cadart, Jacques (1980), Institutions Politiques et Droit Constitutionnel, (Paris: LGDJ).
Cornils, Mathias(2014), “Güçler Ayrılığı”, Depenheuer Otto ve Grabenwarter, Christoph, Anayasa Teorisi, (Ankara: Lale yayıncılık) (Çev. Ahmet M. Güneş, Çev. Ed. İlyas Doğan): 669-712
Gözler, Kemal(2017), Elveda Anayasa, (Bursa: Ekin Yayınları).
Gözler, Kemal (2015), Türk Anayasa Hukuku Dersleri, 19. Baskı, (Bursa: Ekin Yayınları)
Gözler, Kemal (2014), Anayasa Hukukunun Genel Esasları, 5. Baskı, (Bursa: Ekin Yayınları)
Gözler, Kemal (2001), Devlet Başkanları: Bir Karşılaştırmalı Anayasa Hukuku İncelemesi, (Bursa: Ekin Yayınları).
Kaboğlu, İbrahim Ö. (2017), “Halk Neyi Oylayacak? TBMM’nin Yetki Kayıplarını Oylayacak”, https://www.birgun.net/haber-detay/halk-neyi-oylayacak-4-tbmm-nin-yetki-kayiplarinioylayacak-152162 (20.03.2018).
Kaboğlu, İbrahim Ö. (2017), “Yasama Yetkisi Kimin: 600 Kişi Mi Bir Kişi Mi?”, https://www.birgun.net/haber-detay/yasama-yetkisi-kimin-600-kisi-mi-bir-kisi-mi-halk-neyioylayacak-2-150051.html (20.03.2018).
Kocahanoğlu, Osman S. (1993), Gerekçeli ve Açıklamalı Anayasa ( İstanbul, Temel yay.)
Köker, Levent (2017) “Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Çelişkileri ve Sorunları”, http://t24.com.tr/haber/prof-levent-koker-yazdi-cumhurbaskanligi-kararnamesininceliskileri-ve-sorunlari,392793 , (20.02.2018) La documentation française (2008), Constitution française du 4 octobre 1958, no: 104.
Özbudun Ergun (2005), Türk Anayasa Hukuku, 8. Baskı, (Ankara: Yetkin yay.).
Özer, Atilla (1998), Başkanlık Hükûmeti Sistemi ve Bu Sistemin Türkiye Açısından Uygulanabilirliği, 2. Baskı, (Ankara: Irmak yayınları).
Resmi Gazete (11.02.2017), 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda değişiklik yapılmasına dair kanun, Sayı: 29976.
Resmi Gazete (7.1.1988), Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Sayı: 19687.
Resmi Gazete (19.8.1983), Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Teşkilatı Kanunu, Sayı: 18140. Sabuncu, Yavuz (2017), Anayasaya Giriş, 13. Baskı, (Ankara: İmaj Yay.)
Schmitt, Carl (2018), Kanunilik ve Meşruiyet (İstanbul: İthaki Yay.), (Çev. Mehmet Cemil Ozansü).
Tamer, Giray (2017), “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri İle Cumhurbaşkanının Kanunları Veto Yetkisi Karşısında Meclisin Durumu”, http://www.anayasa.gen.tr/tamer-ay-degisikligi.pdf, (30.04.2017).
Tanilli, Server (2001), Devlet ve Demokrasi, 2. Baskı, (İstanbul: Adam yayıncılık).
Tanör Bülent ve Yüzbaşıoğlu Necmi (2002), 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuk, 3. Baskı, (İstanbul: YKY).
Taşdöğen, Salih (2016), “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65: 937-966.
TBMM (2017), Anayasa Komisyon Raporu, Yasama Dönemi 26, Yasama Yılı 2, Rapor Sıra Sayısı: 447, https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss447.pdf (20/04/2017).
Türmen, Rıza (2010), “Yargının üzerindeki örtüler, Anayasa Değişikliği”: http://www.milliyet.com.tr/anayasa-degisikligi4/rizaturmen/siyaset/siyasetyazardetay/16.08.2010/1276914/default.htm (25.04.2017)
Ulusoy, Ali (2017), “Aralık 2016 Anayasa Teklifi Neler Getiriyor, Neler Götürüyor?”, www.anayasa.gen.tr/ulusoy-anayasa-degisikligi.pdf ( 17.03.2017).
http://www2.assemblee-nationale.fr/decouvrir-l-assemblee/role-et-pouvoirs-de-l-assembleenationale/les-fonctions-de-l-assemblee-nationale/les-fonctions-legislatives/le-domaine-dela-loi (erişim tarihi: 11/05/2017)