2007 Cumhurbaşkanı seçimi bunalımından çıkarılabilecek dersler

16 Mayıs 2007 günü görev süresi dolan Ahmet Necdet Sezer’in yerine, anayasanın kuralları işletilerek zamanında seçim yapılamaması, büyük bir bunalıma yol açmıştır. Seçimin zamanında yapılamamasının nedeni, anayasa kurallarının, önde gelen birtakım anayasa hukukçuları tarafından, siyasal gerekçelerle, anayasaya tümden aykırı bir biçimde yorumlanıp cumhurbaşkanı seçimi için toplantı yetersayısı olarak TBMM üye tamsayısının üçte iki çoğunluğunun gerektiğinin savunulması ve bu anayasa dışı yorumun Anayasa Mahkemesi kararıyla onaylanmış olmasıdır (1 Mayıs 2007 günlü, E.2007/45, K.2007/54 sayılı karar). İktidar bu hukuksuzluğu bahane ederek, Türkiye’nin doksan sekiz yıldır yerleştirmeye çalıştığı parlamenter sistemi temelinden sarsacak nitelikte bir anayasa değişikliği gerçekleştirmiş, cumhurbaşkanının doğrudan doğruya halk tarafından seçilmesini öngören bu anayasa değişikliğinin 21 Ekim 2007’de halkoylamasına sunulması kararlaştırılmıştır. Böylece, hukukun kötüye kullanılması, Türkiye’de demokratik düzeni tehlikeye atacak boyutlarda bir anayasal düzen değişikliğine yol açmıştır.

Lessons to be derived from the 2007 presidential election

The impossibility to carry on in due time the election of the new president to replace Mr. Ahmet Necdet Sezer whose term of Office ended on May 16th, 2007 has lead to a major crisis. Some leading consititutional law scholars, under the influence of political convictions, have claimed that a quorum of two thirds of the total membership of the Grand National assembly was a condition for the meeting of the assembly charged with the election of the president. This unconstitutional interpretation was endorsed by the Consitutional Court (Decision E.2007/45, K.2007/54, May the 1st, 2007). Taking advantage of this unlawful stance the majority introduced a consitutional amendment proposal, stipulating the direct election of the president by popular vote. This proposal endangering the very basis of the parliamentary system that Turkey is endeavoring to establish for ninety eight years, is planned to be put referendum on October 21st, 2007. Thus, the aboventioned abuse of the law has resulted with a constitutional change of a magnitude to pose a threat to the democratic regime in Turkey.

___

  • ALAN, Nuri (2007), “Anayasa Mahkemesi Kararlarının Sonuçları,” Cumhuriyet, 3 Mayıs: 2.
  • ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI: E.2007/45, K.2007/21 (Yürürlüğü Durdurma), G.1.5.2007. R.G. 26511, 3 Mayıs 2007.
  • E.2007/45, K.2007/54, G.1.5.2007. R.G. 26566, 27 Haziran 2007.
  • BAKIRCI, Fahri (2000), TBMM’nin Çalışma Yöntemi (Ankara: İmge Kitabevi Yayınları).
  • BERKAN, İsmet (2006), “Hukuku zorlamayın,” Radikal, 28 Aralık: 3. Gerekçeli Anayasa (1984), (İstanbul: Değişim Yayınları).
  • GÖZTEPE, Ece (2007), “Sevilmeyen Anayasayı kim korumak ister?,” Birikim, 218: 69-84.
  • HELVACIOĞLU, Ender (2007), “Cumhuriyet mitinglerini nasıl okuyacağız?,” Bilim ve Gelecek, 40: 4-9.
  • İBA, Şeref/BOZKURT, Rauf (2006), Türk Parlamento Hukuku (Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 3. Basım).
  • KANADOĞLU, Sabih (2006), “Cumhurbaşkanlığı Seçimi,” Cumhuriyet, 21 Aralık: 2.
  • KANADOĞLU, Sabih (2006), “AKP Tek Başına Seçemez,” Cumhuriyet, 26 Aralık: 8.
  • KARACAN, Ali İhsan (2006), “Köşk Seçiminde Anayasadaki Püf Nokta,” Dünya, 1 Aralık: 20.
  • SAĞLAM, Fazıl (2007), “Son Anayasa Değişikliği Üzerine Düşünceler,” Cumhuriyet, 8 Haziran: 2.
  • SAVAŞ, Vural (2007), “Anayasa Değişikliği ‘Kadük’ Olmuştur,” Cumhuriyet, 11 Temmuz: 2.
  • TEZİÇ, Erdoğan (1980), Türk Parlamento Hukukunun Kaynakları ve İlgili Anayasa Mahkemesi Kararları (İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları).
  • Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Internet sitesi, _____http://www.cankaya.gov.tr > (13 Temmuz 2007).
  • ÜSKÜL, Zafer (2007), “Cumhurbaşkanı Seçimi,” Verso-Cis Uluslar arası Strateji Merkezi, 10 Nisan.