Zihin Yetersizliği Olan Öğrencilerin Devam Ettiği Destek Eğitim Odası Hizmetine Yönelik Bir Durum Çalışması

Giriş: Kaynaştırma uygulamaları kapsamındaki destek eğitim odası (DEO) hizmeti, mevzuatta yer almasına karşın son dönemlerde ülkemizde fiili olarak sunulmaya başlamış ve bu hizmetin nasıl sunulacağı tartışılır hale gelmiştir.Yöntem: Bu nedenle bu çalışma DEO’nun temel boyutları olan yönetim, rehberlik ve uygulama boyutlarının nasıl işlediğini bütün olarak görmek, betimlemek ve sonucunda çözüm önerileri sunmak amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden iç içe geçmiş tek durum çalışması olarak gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda belirtilen her bir boyutun sorumluları olan 10 okul yöneticisi, 10 rehber ve 10 DEO öğretmeniyle yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların okullarında DEO’nun fiziksel ortamına ilişkin geliştirilen kontrol listeleri kullanılmıştır. Ayrıca araştırmacı, DEO’nun işleyişini betimlemek için bir okulun iki ayrı DEO’sunda saha notları tutmuş; süreç boyunca araştırmacı günlüğüne görüşlerini yansıtmıştır.Bulgular: Yapılan analiz sonucunda fiziksel ortama, paydaşların görüşlerine ve DEO’nun işleyişine ilişkin üç tema ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucunda, DEO’ların fiziksel ortamının yetersiz olduğu, rehber öğretmen ve yöneticilerin DEO sürecinin lideri olduğu, DEO’da sadece öğretim hizmeti sağlandığı, danışmanlık hizmetinin sunulmadığı görülmüştür; katılımcıların DEO bilgilerinin yetersiz olduğu anlaşılmıştır.Tartışma: Araştırma sonucunda DEO hizmeti süreçlerin sağlıklı işlemediği, katılımcıların DEO bilgilerinin yeterli olmadığı ortaya çıkmıştır. DEO’da öğretmenlerin sadece öğretim yaptıkları, DEO konusunda lider kişilerin okullardaki rehber öğretmenlerle okul yöneticileri olduğu anlaşılmıştır. Belirtilen bu olumsuz durumların üstesinden gelmek için DEO’lara özel eğitim öğretmeni ataması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

kaynaştırma uygulamaları, destek eğitim odası, zihin yetersizliği, okul yöneticileri, rehber öğretmenler, destek eğitim odası öğretmeni

A Case Study for Resource Room Service Attended by Students with Intellectual Disability

Introduction: Although it is included in the legislation, the resource room (RR) service within the scope of inclusive practices has recently been provided in Turkey. However, the question of how this service is offered remains controversial.Method: Therefore, the present study was carried out as a nested single case study, one of the qualitative research methods. The aim was to see and describe how the fundamental dimensions of RR including management, guidance, and implementation as a whole were in effect. Accordingly, semi-structured interviews were conducted with 10 school principals, 10 guidance counselors, and 10 RR teachers. Checklists developed for the physical environment of the RR were used in the schools of the participants. Besides, the researcher took field notes at two separate RRs of a school to describe the functioning of the RR and reflected her views in the diary throughout the process.Findings: As a result of the analysis, three themes were revealed and these included the physical environment, stakeholders’ views, and the functioning of the RR. The study revealed that the physical environments of the RRs were insufficient, the counselors and administrators were the leaders of the RR process, and only teaching service was provided with a lack of consultancy service in the RR. It was seen that the participants’ knowledge of the RR was insufficient.Discussion: As a result of the research, it was revelad that the RR service processes did not function properly and the participants did not have enough information about the RR. It has been determined that the teachers only teach in the RR and that the leaders of the RR are the GC and school principals in the schools. It has been suggested to provide special education teachers to the RR in order to regulate these ineligible situations.

Keywords:

Inclusive practices, resource room, intellectual disability, school principal, guidance counselor, resource room teacher,

PDF

___

Akay, E. (2011). Kaynaştırma ortamındaki işitme engelli ilköğretim öğrencilerine sunulan destek eğitim odası sürecinin incelenmesi [An examination of the process of the resource room application desinged for the mainstreamed primary school aged hearing impaired students] (Tez Numarası: 298173) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Akay, E. (2016). Kaynaştırma ortamında eğitim alan işitme engelli öğrencilere destek özel eğitim hizmeti sunan eğitimciye yönelik mentörlük sürecinin incelenmesi [An investigation of the mentorship process for educators who provide special education support services for hearing-impaired students inclusive education] (Tez Numarası: 425505) [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Aslan, S. T. (2019). Kaynaştırma eğitimine devam eden işitme yetersizliği olan öğrencilere verilen destek eğitim hizmetlerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi [Evaluation of the support education services provided to the hearing impaired students continuing the inclusive ducation according to the teachers’ opinions] (Tez Numarası: 571499) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Austin, K. M. (2013). Training needs of paraprofessionals supporting students with autism spectrum disorders [Doctoral dissertation, Virginia Commonwealth Univesity]. https://scholarscompass.vcu.edu/etd/3056
Aydın, A. (2015). Zihinsel yetersizliğe sahip öğrencilere destek eğitim odasında verilen eğitim hizmetlerine ilişkin öğretmen görüşleri [Teacher’s opinions regarding the instruction service provided to mentally disabled students in the resourceroom] (Tez Numarası: 394745) [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Batu, S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetleri ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri [Inclusion, support services as preparation activities for inclusion]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(4), 35-45. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000050
Baumgartner, M. M. (1979). Generalization of improved subtraction regrouping skills from resource rooms to the regular class: The results of small group intervention (Publication No. 8008970) [Doctoral dissertation, University og Illinois at Urbana-Champaign]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Berger, M. (2013). The role of the educational psychologist in supporting inclusion at school level [Master’s thesis, University of Pretoria]. http://hdl.handle.net/2263/40459
Blackford, S. C. (2010). Knowledge and perceptions of students with disabilities in regard to a resource room in a private school [Master’s thesis, Cedarville University]. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED525508.pdf
Castillo, J. H. (2016). A multivariate exploraiton of school counselor engagement with students with disabilities [Doctoral dissertation, Syracuse University]. https://surface.syr.edu/etd/
Cohen, J. H. (Ed.). (1982). Handbook of resource room teaching. An Aspen Publishers.
Collins, K. S. (2008). Principals’ knowledge of idea and their implementation of special education services [Doctoral dissertation, University of Southern Mississippi]. https://aquila.usm.edu/dissertations/1176/
Conner, M. R. (2012). Special education “preparation gap” perceptions of the western region special education advisers concerning Pennsylvania’s special education competencies for school leaders (Publication No. 3503735) [Doctoral dissertation, Indiana University of Pennsylvania]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Council for Exceptional Children. (2015). Ethical principles and practice standards. https://exceptionalchildren.org/standards/ethical-principles-and-practice-standards
Çağlar, N. (2016). İlköğretim kurumlarındaki destek eğitim odası uygulamasına ilişkin okul yöntecileri ve öğretmenlerin görüşlerinin incelenmesi [The examing of the opinions of the school managers and reachers “resource education room” in primary education] (Tez Numarası: 461526) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Dalga, R. A. (2019). Destek eğitim odasında görev alan öğretmenlerin özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle yaptıkları eğitim öğretime ilişkin görüş ve önerileri [Experiences and reccomendations of remediation teachers on teaching students with specific learning disability] (Tez Numarası: 560502) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Demirtaş, H., Arslan, M., & Güven, D. (2016). Özel eğitim okullarının yönetimsel sorunları [Administrative problems of special education schools]. E-International Journal of Educational Research, 7(1), 21-49. https://doi.org/10.19160/e-ijer.43400
Desphande, A. A. (2013). Resource room in mainstream schools. International Journal of Education and Psychological Research, 2(2), 86-91. http://ijepr.org/panels/admin/papers/35ij16.pdf
Engelbrecht, P. (2004). Changing roles for educational psychologists within inlusive education in South Africa. School Psychology International, 25(1), 20-29. https://doi.org/10.1177/0143034304041501
Farrell, P. (2006). Developing inclusive practices among educational psychologists: Problems and possibilities. European Journal of Psychology of Education, 21(3), 293-304. http://www.jstor.org/stable/23421609
Filig, R. (2019). Sınıf öğretmenlerinin destek eğitim odaları hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi [Determination of primary scholl teachers’ view about resource room] (Tez Numarası: 572470) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Franklin, C. (2012). Perceptual study of school principals’ working knowledge of special education and school’ level of educational services (Publication No. 3548324) [Doctoral dissertation, Capella University]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Görgün, B. (2013). Sınıfında özel gereksinimli öğrenci olan okul öncesi öğretmen yardımcısının rol ve sorumlulukları hakkındaki görüşleri [Opinions of teachers who have inclusion studetns in their classrooms about roles and responsibilities of teacher aids] (Tez Numarası: 356619) [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Güzel-Özmen, R., & Vayiç, Ş. (2007). Oku-altını çiz-böl-birleştir stratejisinini zihinsel engelli öğrencilerin hece tanıma becerilerinin kazanmalarında etkililiği [The effectiveness of the read-underline-segment-blend strategy on the acquisition of syllable recignition skiss of students with mental retardation]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(2), 1-18. https://doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000116
Hanley, T. (2016). Principals’ experiences with special education (Publication No. 3703541) [Doctoral dissertation, Northeastern University]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Jamaica Ministry of National Education. (2006). Resource manuel for teachers of students with exceptionalities. https://www.mona.uwi.edu/cop/sites/default/files/resource/files/Special%20Ed%20Manual.pdf
Kaplan, Ö. (2019). Kaynaştırma okullarındaki özel gereksinimli bireylere destek eğitim osasında eğitim veren öğretmenlerin süreç içerisinde karşılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi [Determining the difficulties faced by the teachers who provide education in the support training room for individuals with special needs in inclusive schools] (Tez Numarası: 562110) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Khalid, M., & Anjum, G. (2019). Use of remedial teaching approaches for dyslexic students: Experiences of remedial teachers working in urban Pakistan. Cogent Psychology, 6(1), 1-18. https://doi.org/10.1080/23311908.2019.1580181
Kotil, B. E. (2019). Destek eğitim odası uygulamalarının ve fiziki koşullarının incelenmesi [Investigation of the applications and physical conditions of resource room] (Tez Numarası: 603359) [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Lamar-Dukes, P., & Dukes, C. (2005). Consider the roles and responsibilities of the inclusion support teacher. Intervention in School and Clinic, 40(1), 55- 61. https://doi.org/10.1177/10534512050410011501
Lott, L. A., Hudak, B. J., & Sheetz, J. A. (1975). Strategies and techniquies for maiinstreaming: A resource room handbook. Moure Country Internadiate School District.
Meents, C. K. (1990). Literarcy instruction in high school resource rooms (Publication No. 9119155) [Doctoral dissertation, State University of NewYork]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Meyers, J., Gelzheiser, L., Yelich, G., & Gallagher, M. (1990). Classroom, remedial and resource teachers’ view of pullout programs. The Elementary School Journal, 90(5), 532- 545. https://doi.org/10.1086/461631
Milli Eğitim Bakanlığı [Ministry of National Education]. (2016). Destek eğitim odası kılavuzu [Resource room guide]. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_08/03045051_destek_egitim_odasi_kilavuz.pdf
Motavalli-Mukaddes, N. (2014). Otizm Spektrum Bozuklukları tanı ve takibi [Autism Spectrum Disorders diagnosis and monitoring]. Nobel Tıp Kitabevi.
Mote, S. Y. (2010). Does setting affect achievement of students with disabilities: Comparing co-teaching to resource [Doctoral dissertation, Liberty University]. https://digitalcommons.liberty.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1419&context=doctoral
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği [Special Education Services Regulation]. (2018). T.C. Resmi Gazete, (30471), 7 Temmuz 2018. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği [Special Education Services Regulation]. (2012). T.C. Resmi Gazete, (28363), 21 Temmuz 2012. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/07/20120721-10.htm
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği [Special Education Services Regulation]. (2000). T.C. Resmi Gazete, (23937), 18 Ocak 2000, 418- 468. https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23937_1.pdf
Parker, M. S. (2016). A phenomenological study of the roles of principals in special education [Doctoral dissertation, Walden University]. http://scholarworks.waldenu.edu/dissertations
Pemik, K. (2017). Özel yetenekli öğrencilere destek odasında verilen eğitime ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri [The views of the school administrators and teachers on the education given to gifted students in the support room] (Tez Numarası: 490674) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Pesen, H. (2019). Destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi [Teachers’ opinions on support room applications] (Tez Numarası: 574000) [Yüksek lisans tezi, Siirt Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Poon-McBrayer, K. F. (2004). To integrate or not to integrate: Systemic dilemmas in Hong Kong. The Journal of Special Education, 37(4), 249-259. https://doi.org/10.1504/IJLC.2016.081616
Poon-McBrayer, K. F. (2016). Resource room model for inclusive education in China: Practitioners’ conceptual isation and contextualisation. International Journal of Learning and Change, 8(3/4), 317-331. https://doi.org/10.1504/IJLC.2016.081616
Puhrmann, M. (2011). The effects of using the countoons behavior management strategy with young children in an early childhood special education setting (Publication No. 3457326) [Doctoral dissertation, University of South Dakota]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Robbins, A. S. (2014). Experiences of general education elemantry inclusion co-teachers in successful schools: A phenomenological study [Doctoral dissertation, Liberty University]. https://digitalcommons.liberty.edu/cgi
Sabbah, S., & Shanaah, H. (2019). The efficiancy of resource rooms for special needs in government schools from head masters and teachers of resource rooms and educational counselors perspective. An Najah University Journal for Research, 24(8), 2187-2226. https://doi.org/20.500.11888/2800
Saxon, K. M. (2007). Integrating students with disabilities in to the general education classroom: An ethnographic study on two service delivery models (Publication No. 3302804) [Doctoral dissertation, Boston College]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Sayan, A. (2019). Destek eğitim odalarında eğitim alan okul öncesi kaynaştırma öğrencilerinin gelişimlerinin incelenmesi[Examination of the development of preschool inclusion students getting education in support training rooms] (Tez Numarası: 577243) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Semiz, N. (2018). Özel gereksinimli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin öğretmen ve aile görüşlerinin belirlenmesi [Identifying the teacher and family views on resource rooms practices aimed at students with special needs] (Tez Numarası: 51109) [Yüksek lisans tezi, Bolu İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Springer, B. J. (2012). “Superheroes in the resource room”: A study examining implemention of the super hero social skills program by a resource teacher with students with externalizing behavior problems (Publication No. 3503252) [Doctoral dissertation, The University of Utah]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Stitt, D. M. (2010). Special education for general education teachers in U.S. accredited schools abroad (Publication No. 3426936) [Doctoral dissertation, Fielding Graduate University]. ProQuest Dissertations and Theses Global.
Swanson, E. A., & Vaughn, S. (2010). An observation study of reading instruction provided to elementary students with disabilities in the resource room. Psychology in the Schools, 75(5), 481-492. https://www.meadowscenter.org/files/resources/swanson_2010.pdf
Talas, S., Kaya, F., Yıldırım, N., Yazıcı, L., Nural, H., Çelebi, İ., Keskin, Ş., Söylemez, T., & Nugay, E. (2016). Destek eğitim odaları ve öğretmenler üzerine betimsel bir çalışma: Tokat ili örneği [A descriptive study on resource room and teachers: Tokat Sample]. Journal of European Education, 6(3), 31-52. http://eu-journal.org/index.php/JEE/article/view/13/13
Tamas, G. (2020). Sınıf öğretmenlerinin ve velilerinin destek eğitim odası uygulamalarına ilişkin görüşleri [Classroom teachers and parents views about the resource room special education support services] (Tez Numarası: 254770) [Yüksek lisans tezi, Bayburt Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Ünay, E. (2012). Bireysel destek eğitimin kaynaştırma öğrencilerinin matematik başarıları ve özyeterlilik algıları üzerine etkileri [Investigation of the effect of support room education in primary schools of the students in Turkish and mathematic sources] (Tez Numarası: 313082) [Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Vural, M., & Yıkmış, A. (2008). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin öğretimin uyarlanmasına ilişkin yaptıkları çalışmaların belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 141-159. http://dergipark.org.tr/tr/pub/aibuefd/issue/1495/18090
Watson, S. (2018). Introduction to special education resource room. https://www.thoughtco.com/specialeducation-resource-room-3110962
Wigstrom, Z. D. (2015). Perceptions of special education paraprofessionals in the inclusive and self contained settings [Doctoral dissertation, The University of Vermont]. https://corescholar.libraries.wright.edu/ejie
Williams, A. E. (2017). The effects of multi sensory phonics instruction on the fluency and decoding skills of students with learning disabilities in a middle school resource classroom [Master’s thesis, Rowan University]. https://rdw.rowan.edu/etd
Winter, E. C., & Kilpatrick, R. (1999). The resource role in special education. Irish Educational Studies, 18(1), 180-190. https://doi.org/10.1080/0332331990180118
Wogamon, L. S. (2013). Examininig the relationships between secondary general education teachers’ attitudes toward inclusion, professional development, and support from special education personnel [Doctoral dissertation, Liberty University]. https://digitalcommons.liberty.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1820&context=doctoral
Yazçayır, G. (2020). Özel gereksinimli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulamalarının incelenmesi [Investigation of implementations on resoruce room for students with special needs] (Tez Numarası: 624450) [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
Yazıcıoğlu, T. (2017). Özel gereksinimli bireylerin eğitimde yardımcı öğretmenlik uygulamaları [Asisited teaching practices in the traning of individuals with special needs]. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2(3), 21-33. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/365030
Yazıcıoğlu, T. (2018). Tersine kaynaştırma modeli ve uygulama örnekleri [The reverse inclusion model and practice examples]. Journal of International Social Scineces Education, 4(1), 39-48. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/493342
Yazıcıoğlu, T. (2019a). Rehberlik öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) biriminin işleyişine ilişkin görüşleri [The opinions of guidance teachers about funvtioning of unit of individualized education program]. Anemon Muş Alpaslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(5), 225-234. https://doi.org/10.18506/anemon.520753
Yazıcıoğlu, T. (2019b). Risk grubundaki öğrenciler için sınıf öğretmenlerinin yaptığı uyarlamalar ve okul rehberlik servisi ile iş birliğine ilişkin rehberlik öğretmenlerinin görüşleri [The opinions of guidence teachers about pravtices in class made by class teachers about the students who are condidered with special needs]. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 410-425. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/910474
Yazıcıoğlu, T. (2020). Destek eğitim odalarında görev yapan öğretmenlerin destek eğitim odalarının işleyişine ilişkin görüşleri [The opinions of the teachers who work in resource rooms about resource rooms practices]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(2), 299-327. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.584392
Yıldırım, Y., & Güven, D. (2012). Değerler ölçütleri kapsamında özel eğitim sınıf öğrencilerinin bedensel engelli bireyler hakkındaki görüş ve tutumları [In the context of value criteria, special education class students’ opinion and attitude about physically handicapped people]. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1475-1490. https://www.researchgate.net/profile/Yusuf_Yildirim6/publication/340579415