Türk ve İngiliz Atasözlerinde Eğitsel Değerler

Bu araştırmanın amacı Türk ve İngiliz atasözlerini eğitsel değerler açısından karşılaştırmalı olarak incelemektir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesiyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında Türk ve İngiliz uluslarına ait atasözlerinin yer aldığı sözlükler incelenmiştir. Araştırmada öncelikle eğitimle ilgili iletiler sunan atasözleri belirlenmiştir. Daha sonra da belirlenen bu atasözlerindeki eğitsel iletiler eğitim ile ilgili konulara göre kodlanmış ve belirlenen kodlardan birbiriyle ilişkili olanlar seçilerek temalar oluşturulmuştur. Bu çalışma kapsamında incelenen Türk ve İngiliz atasözlerinde eğitim ile ilgili iletilerin, çocukluk çağında verilen eğitimin önemi; akıl ve bilgi sahibi olmanın bireyin yaşamındaki yeri ve eğitimle ilişkisi; güdülenmenin öğrenmeye etkisi; yaparak-yaşayarak öğrenme; işbirliği, etkileşim ve model almanın yararları; eğitimde ödül ve ceza gibi kavramlar üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Araştırmada, yaşamboyu öğrenme konusuna İngiliz atasözlerinde yer verilirken Türk atasözlerinde bu konuya değinilen örneklere rastlanmamıştır. Sonuç olarak, her iki ulusa ait atasözlerinin, günümüzde yaygın olarak kabul gören eğitim anlayışları bakımından, büyük ölçüde benzer düşünceler içerdiği anlaşılmıştır.

Educational Values in Turkish and English Proverbs

The aim of this study is to investigate Turkish and English proverbs comparatively in terms of their educational values. The study has been conducted through document analysis which is one of the qualitative research patterns. Dictionaries of Turkish and English proverbs have been examined to collect data. Initially, the proverbs conveying educational messages have been determined. Afterwards, educational messages in related proverbs have been coded with regard to educational subjects. Thus themes have been created by choosing identified codes that were relevant to each other. Given to investigated Turkish and English Proverbs Dictionaries within the scope of this study, it has been observed that proverbs have common educational messages such as: The importance of education in childhood, the importance of wisdom and its relationship with education, the effects of motivation on learning, learning by practising and living, cooperation, the significance of the interaction and model learning throughout the education process, reward and punishment in education. On the other hand, while lifelong learning has been mentioned in English proverbs, this theme hasn’t been observed in Turkish proverbs. As a consequence, it is seen that there is a considerable amount of similarity between both nations’ proverbs with regard to the reflection of today’s sense of education.

Keywords:

Proverb, educational values culture, lifelong learning,

PDF

___

Aksan, D. (2014). Anadilimizin söz denizinde (3. Basım). Ankara: Bilgi Yayınevi.
Aksoy, Ö. A. (1998). Atasözleri ve deyimler sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Kitapevi.
Arnas, Y. A. (2017). Oyun, öğrenme ve deneyimin birleşimi: Çocuk müzeleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 12(2), 17-30. doi: 10.21612/yader.2017.010
Aşılıoğlu, B. (2009). Türkçe öğretimi ve eğitim değerleri açısından Türk atasözleri üzerine bir inceleme. Çağdaş Eğitim Dergisi, 34(362), 29-36.
Bakırcıoğlu, R. (2012). Ansiklopedik eğitim ve psikoloji sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
Balkıs, M., Duru, E., Buluş, M. ve Duru, S. (2006). Üniversite öğrencilerinde akademik erteleme eğiliminin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 7(2), 57-73. https://dergipark.org.tr/en/download/articlefile/57074 adresinden edinilmiştir.
Bayrakçı, M. (2007). Sosyal öğrenme kuramı ve eğitimde uygulanması. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 198-210. https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/115558 adresinden edinilmiştir.
Bulut, M. (2013). Türkçe eğitimi ve öğretiminde dil ve kültür aktarımı aracı alarak atasözleri ve deyimlerin önemi. Turkish Studies, 8(13), 559-575. http://www.turkishstudies.net/files/turkishstudies/1483191380_34BulutMesutarm-559-575.pdf adresinden edinilmiştir.
Büyükkantarcıoğlu, N. (2006). Toplumsal gerçeklik ve dil. İstanbul: Multilingual.
Charles, C. M. (2003). Öğretmenler için Piaget ilkeleri [Teacher’s petit Piaget]. (G. Ülgen, Çev.). Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım. (Orijinal kitabın yayım tarihi 1974).
Driscoll, M. P. (2012). Öğretim süreçleri ve öğrenme psikolojisi [Psychology of learning for instruction (3rd ed.)]. (Ö. F. Tutkun, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık. (Orijinal kitabın yayım tarihi 2005).
Erdamar, G. (2011). Yaşamboyu öğrenme. Ö. Demirel (Ed.), Eğitimde yeni yönelimler içinde (ss. 217-237). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Fidan, N. (1986). Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
Gibbs Jr, R. W. (2001). Proverbial themes we live by. Poetics, 29(3), 167-188. doi: 10.1016/S0304-422X(01)00041-9
Gözpınar, H. (2014). The role of proverbs in forming intercultural awareness (on the basis of teaching English, Georgian and Turkish languages (Unpublished doctoral dissertation). Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED594333.pdf
Gültekin, M. (2019). Sosyal bilişsel öğrenme kuramı. B. Oral (Ed.), Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları içinde (ss. 111-147). Ankara: Pegem Akademi.
Gür, T. (2013). Post-modern bir araştırma yöntemi olarak söylem çözümlemesi. Journal of World of Turks, 5(1), 185-202. http://dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/view/398/tahir_gur adresinden edinilmiştir.
Gürsoy, G. (2018). Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları. Turkish Studies, 13(11), 623-649. doi: 10.7827/TurkishStudies.13225
Honeck, R. P. (1997). A proverb in mind: The cognitive science of proverbial wit and wisdom. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Ivanov, E. E., and Petrushevskaia, J. A. (2015). Etymology of English proverbs. Journal of Siberian Federal University, 5(8), 864-872. Retrieved from http://elib.sfu-kras.ru/bitstream/handle/2311/16817/06_Ivanov.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Karakuş, U. ve Keçe, M. (2012). Türk atasözlerinde doğal çevre algısı ve çevre eğitimi açısından önemi. Zeitschrift für die welt der Türken / Journal of World of Turks, 4(3), 131-145. http://www.dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/view/380/karakus_k ece adresinden edinilmiştir.
Kızılkaya-Cumaoğlu, G. ve Diker-Coşkun, Y. (2012). Öğretmenlerin akademik erteleme davranışı ile teknoloji kullanım durumları arasındaki ilişki. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 2237-2247. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423933458.pdf adresinden edinilmiştir.
Knowles, M. (1996). Yetişkin öğrenenler: Göz ardı edilen bir kesim. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Koç, G. (2005). Yaşamboyu öğrenme. Ö. Demirel (Ed.), Eğitimde yeni yönelimler içinde (ss. 213-225). Ankara: PegemA Yayınları.
Kolb, D. (2014). Experiential learning: Experience as the source of learning and development (2nd ed.). New Jersey: Pearson Education.
Kurt, İ. (1997). Türk Atasözlerine psikolojik bir yaklaşım. Konya: Mikro Yayınları.
Lauhakangas, O. (2007). Use of proverbs and narrative thought. Folklore: Electronic Journal of Folklore, 35, 77-84. doi: 10.7592/FEJF2007.35.lauhakangas
Maslow, A. H. (1954). Motivation and personality. New York: Harper and Row.
McCarthy, D. E., Baker, T. B., Minami, H. M., and Yeh, V. M. (2011). Applications of contemporary learning theory in the treatment of drug abuse. In T. R. Schachtman and S. Reilly (Ed.), Associative learning and conditioning theory: Human and non-human applications (pp. 235-269). New York: Oxford University Press.
Mieder, W. (2004). Proverbs: A handbook. Westport, Connecticut: Greenwood Press.
Miles, M. B., and Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi [Qualitative data analysis: An expanded sourcebook]. (S. A. Altun ve A. A. Ersoy, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi. (Orijinal kitabın yayım tarihi 1994)
Oy, A. (1972). Tarih boyunca Türk atasözleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Özdemir, E. (1984). Açıklamalı atasözleri sözlüğü (2. Baskı). İstanbul: Remzi Kitapevi.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri [Qualitative research and evaluation methods]. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Ankara: Pegem Akademi (Orijinal kitabın yayın tarihi 2001).
Püsküllüoğlu, A. (2002). Türk atasözleri sözlüğü. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Schunk, D. H. (2014). Öğrenme teorileri: Eğitimsel bir bakış [Learning theories: An educational perspective]. (M. Şahin, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal kitabın yayım tarihi 2008)
Seker, S. E. (2015). Motivasyon teorisi (motivation theory). Ybs Ansiklopedisi, 2(1), 22-26, http://ybsansiklopedi.com/wpcontent/uploads/2015/03/motivasyonteorisi_yeniformat.pdf adresinden edinilmiştir.
Senemoğlu, N. (2013). Gelişim, öğrenme ve öğretim (19. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Smith, W. G. (1936). Dictionary of English proverbs (Reprinted, with corrections) Oxford: At The Clarendon Press. Retrieved from https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.227228/page/n1
Sönmez, Ö. F. (2014). Atasözlerinin sosyal bilgiler programındaki değerler açısından incelenmesi. Journal of World of Turks, 6(2), 101-115. http://www.dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/view/604/604 adresinden edinilmiştir.
Sönmez, V. ve Alacapınar, G. F. (2014). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Speake, J., and Simpson, J. (Ed.). (2008). The Oxford dictionary of proverbs. New York: Oxford University Press Inc.
Taşdelen, V. (2000). Türk atasözlerinde eğitim. A. Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 33(1), 121-135. doi: 10.1501/Egifak_0000000035
Türk Dil Kurumu. (2009). Bölge ağızlarında atasözleri ve deyimler I-II. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Türk Dil Kurumu. (2019). Sözlükler: Atasözleri ve deyimler sözlüğü, https://sozluk.gov.tr/?kelime= adresinden edinilmiştir.
Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe sözlük (11. Basım). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Ün-Açıkgöz, K. (2005). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
Yapıcı, Ş. ve Yapıcı, M. (2005). Gelişim ve öğrenme psikolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Yaşar, F. Ö. (2007). Bilgi toplumu bağlamında Türk atasözlerinde “eğitim” ve “bilgi” kavramları üzerine düşünceler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(19), 146- 158. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423879318.pdf adresinden edinilmiştir.
Yazgan-İnanç, B., Bilgin, M. ve Kılıç-Atıcı, M. (2007). Gelişim psikolojisi: Çocuk ve ergen gelişimi (3.Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yörükoğlu, A. (2006). Çocuk ruh sağlığı: Çocuğun kişilik gelişimi eğitimi ve ruhsal sorunları (28. Basım). İstanbul: Özgür Yayınları.
Yurtbaşı, M. (1993). A dictionary of Turkish proverbs. Ankara: Turkish Daily News.