VASIF ŞAHOĞLU, ÜMİT ÇAYIR, ÜMİT GÜNDOĞAN, İRFAN TUĞCU

ÇEŞME – BAĞLARARASI: BATI ANADOLU SAHİL KESİMİNDE BİR TUNÇ ÇAĞI YERLEŞİMİ

Çeşme – Bağlararası, İzmir ilinde yer alan, son yıllarda keşfedilmiş ve MÖ 3. ve 2. Bin yıllarda iskan görmüş önemli bir kıyı yerleşimidir. Yerleşimin iskan tarihine bakıldığında önemli kesintilerin bulunduğu görülür. Bağlararası’nın MÖ 2. Bin yerleşimi, bu binyılın ilk çeyreğine tarihlenen ve büyük bir deprem katmanıyla birbirinden ayrılan iki tabakadan oluşmaktadır (CB 2 ve CB 1). Erken olan CB 2 tabakası, Batı Anadolu’nun yerel özelliklerinin hakim olduğu bir kıyı kasabası izlenimi vermektedir. Bunu takip eden CB 1 tabakası ise öncekinin aksine, Minos ve Minoslaşmış elemanların oldukça yoğun bir şekilde kendini gösterdiği bir dönemi temsil etmektedir. MÖ 2. Bin’deki “Uluslararası Ruhun” aksine, Çeşme – Bağlararası’ndaki MÖ 3. Bin yerleşiminin oldukça lokal özellikler gösterdiği ve deniz aşırı bağlantılarının yok denecek kadar az olduğu tespit edilmiştir.

ÇEŞME – BAĞLARARASI: A BRONZE AGE SETTLEMENT IN COASTAL WESTERN ANATOLIA

Çeşme – Bağlararası is a relatively new discovered coastal settlement in Izmir, inhabited during the 3rd and 2nd Millenia BC. The habitation history of the site reflects various gaps. The 2nd Millennium BC. settlement of Bağlararası reflects 2 different levels dating to the second quarter of the Millennium (CB 2 and CB 1) and seperated from each other by a severe earthquake horizon. The earlier CB 2 level revealed the presence of a local western Anatolian coastal settlement while CB 1 reflects a phase with strong Minoan / Minoanizing elements just like in many other coastal settlements around the Aegean. Unlike the “international spirit” of the 2nd millennium, the 3rd Millennium BC. settlement (CB M3) reflects a local character with very little maritime contacts.

PDF

___

A. Aykurt, “Late Bronze Age Pottery from Çeşme – Bağlararası”, OLBA XVIII, 2010, 1-63.

H. Erkanal, “Die Neuen Forschungen in Bakla Tepe bei İzmir”, içinde: H. Erkanal - H. Hauptmann - V. Sahoglu - R. Tuncel (ed.), The Aegean in the Neolithic, Chalcolithic and the Early Bronze Age (Ankara 2008) 165-178.

H. Erkanal, “Erken Tunç Çağı Batı Anadolu Sahil Kesimi Yerleşim Modelleri ve Konut Mimarisi”, içinde: V. Şahoğlu – P. Sotirakopoulou (ed.), Karşıdan Karşıya, MÖ 3. Bin’de Kiklad Adaları ve Batı Anadolu (İstanbul 2011) 130-136.

H. Erkanal – E. Karaturgut, “2002 Yılı Çeşme – Bağlararası Kazıları”, KST 25.2, 2004, 153 – 164.

H. Erkanal – L. Keskin, “Relations between the Urla Peninsula and the Minoan World”, içinde: C. Mcdonald – E. Hallager – W – D. Niemeier (ed.), The Minoans in the Central, Eastern and Northern Aegean (Athens 2009) 97 – 110.

H. Erkanal – V. Şahoğlu, ‘‘Bakla Tepe (1995-2001)’’, içinde: O. Bingöl – A. Öztan - H. Taşkıran (ed.) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi 75. Yıl Armağanı, DTCF, Arkeoloji Bölümü Tarihçesi ve Kazıları (1936-2011), Anadolu / Anatolia, Ek. III.2 (Ankara 2012) 91-98.

2012 H. Erkanal – V. Şahoğlu – A. Aykurt – O. Kouka – İ. Tuğcu, “Liman Tepe 2010 Yılı Kara Kazıları”, KST 33.4, 2012, 463-478.

H. Erkanal – V. Şahoğlu, “Liman Tepe, an Early Bronze Age Trade Center in Western Anatolia: Recent Investigations”, E. Pernicka – S. Ünlüsoy – S. W. E. Blum (ed.), Early Bronze Age Troy: Chronology, Cultural Development and Interregional Contacts, Proceedings of an International Conference held at the University of Tübingen, (May 8–10) (Bonn 2009) 157- 166.

S. Hood, Excavations in Chios 1938-1955: Prehistoric Emporio and Ayio Gala, Vol.1. Athens: British School of Archaeology at Athens (London 1981).

B. Horejs – S. Grasböck – M. Röcklinger, “Continuity and Change in an Early Bronze Age 1 Metal Workshop”, içinde: B. Horejs (ed.), Çukuriçi Höyük 1 Anatolia and the Aegean from the 7th to the 3rd, Oriental and European Archaeology 5, Austrian Academy of Sciences (Vienna 2017) 95-125.

M. Ivanova, “Stratigraphy and Architecture of Troy I: The Excavations in “Schliemann’s Trench” içinde: E. Pernicka – S. Ünlüsoy - S. W. E. Blum (ed.), Early Bronze Age Troy: Chronology, Cultural Development and Interregional Contacts: Proceedings of an International Conference held at the University of Tübingen (May 8–10, 2009) (Bonn 2016) 39-48.

M. Korfmann, “Beşik-Yassıtepe, 1986 Kazı Raporu”, KST 9.1, 1987, 131-134.

O. Kouka, Siedlungsorganisation in der Nord- und Ostägäis während der Frühbronzezeit, 3. Jt. v.Chr. Vol. 58 ( Raden Westfalia 2002).

W. Lamb, Excavations at Thermi in Lesbos (Cambridge 1936).

E. Öner – S. Vardar, “Santorini Tephra Bulguları ve Mikropaleontolojik Analizler Işığında Çeşme Bağlararası (İzmir) Tunç Çağı Jeoarkeolojisi”, Jeomorfoloji Derneği Bülteni 2, 2018, 21 – 31.

V. Şahoğlu, “Çeşme – Bağlararası: A New Excavation in Western Anatolia”, içinde: F. Felten - W. Gauss - R. Smetana (ed.), Middle Helladic Pottery and Synchronisms. Proceedings of the International Workshop held at Salzburg, (October 31st – November 2nd) (Vienna 2007) 309-322.

2011 V. Şahoğlu – H. Erkanal – Ü. Çayır Böyükulusoy, “2009 Yılı Çeşme – Bağlararası Kazıları”, KST 32, 2010, 463-474.

2012 V. Şahoğlu, “Çeşme – Bağlararası”, içinde: O. Bingöl - A. Öztan - H. Taşkıran (ed.), Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi 75. Yıl Armağanı Arkeoloji Bölümü Tarihçesi ve Kazıları (1936-2011) (Ankara 2012), 83-90.

2014 V. Şahoğlu - Ü. Çayır Böyükulusoy – Y. H. Erbil - H. Erkanal – İ. Tuğcu, “2012 Yılı Çeşme – Bağlararası Kazıları”, Anadolu / Anatolia 40, 2014, 179-194.

V. Şahoğlu, “Çeşme – Bağlararası: A Western Anatolian Harbour Settlement at the Beginning of the Late Bronze Age”, içinde: N. Stampolidis – Ç. Maner – K. Kopanias (eds.) NOSTOI: Indigenous Culture, Migration and Integration in the Aegean Islands and Western Anatolia during the Late Bronze Age and Early Iron Age (İstanbul 2015) 593 – 608.

S. Vardar – E. Öner – R. İlhan, “Bağlararası Höyüğü Çevresinde Paleocoğrafya ve Jeoarkeoloji Araştırmaları (Çeşme – İzmir)”, Türkiye Jeoloji Bülteni 60, 2017, 589 – 614.