MENDERES MAGNESİASI HYPOKAUSTLU YAPI KAZILARINDA BULUNAN KANDİLLER: YEREL ÜRETİMLER

Menderes Magnesiası Hypokaustlu Yapı’da gerçekleştirilen kazı çalışmaları, kentte günlük kullanıma yönelik seramik üretimi yapan atölyelerin varlığını ortaya koymuştur. Farklı formlarda ve farklı işlevlere yönelik olarak üretilmiş olan bu seramik gruplarından birini de kandiller oluşturmaktadır. 28 kandilin kapsama alındığı bu çalışmada, örnekler tipolojik olarak değerlendirilmiş ve tarihlendirilmiştir. Yerel atölyelerde üretilen kandillerin biçimlendirme, astarlama ve pişirme bakımından, ithal örneklere kıyasla oldukça düşük bir üretim kalitesi gösterdikleri gözlemlenmektedir. Tamamı kalıp yapımı olan bu kandillerin formları, Akdeniz’deki diğer merkezlerde üretilen Erken ve Orta Roma İmparatorluk Dönemi form repertuvarına uyarlar. Yapı’da ele geçen en erken örnekler MS 1. yüzyılın ikinci yarısı ile MS 2. yüzyılın başlarına, en geç örnekler ise MS 3. yüzyılın ikinci yarısına işaret etmektedir.

THE LAMPS FROM HYPOCAUSTEN STRUCTURE AT MAGNESIA ON THE MEANDER: LOCAL PRODUCTIONS

The archaeological explorations revealed that there were pottery workshops which produced local coarse wares in the hypocausten structure at Magnesia ad Maeandrum. One of the finding groups were the 28 clay lamps among the other type potteries which were studied in this paper. These examples were typologically classified and dated. The Local mold made lamps have poor quality in terms of production techniques and slipping. These lamp types show great similarities with the other productions in Mediterranean region which dated to early and middle Roman imperial period. The earliest examples from the building dated to the second half of the 1st century BCE and the first half of the 2nd century BCE. The latest pieces can be dated the 3rd century AD.

PDF

___

D. M. Bailey, A Catalogue of the Lamps in the British Museum, Vol. II. Roman Lamps Made in Italy (London 1980).

D. M. Bailey, Excavations at Sidi Khrebish Benghazi (Berenice), Vol. III. 2. The Lamps (Libya Antiqua Suppl. V, 3.2) (Tripoli 1985).

D. M. Bailey, A Catalogue of the Lamps in the British Museum, Vol. III. Roman Provincial Lamps (London 1988).

D. M. Bailey, A Catalogue of the Lamps in the British Museum, Vol. IV. Lamps of Metal and Stone and Lampstands (London 1996).

O. Bingöl, “Magnesia ad Maeandrum 2000 Yılı Kazısı (17. Yıl)”, KST 23.2, 2002, 461-474.

O. Bingöl, “Magnesia ad Maeandrum 2001 Yılı Kazısı (18. Yıl)”, KST 24.2, 2003, 91-104.

O. Bingöl – G. Kökdemir, “Magnesia ad Maeandrum 2002 (19. Yıl)”, KST 25.2, 2004, 371-380.

O. Bingöl – G. Kökdemir, “Magnesia ad Maeandrum 2004 (21. Yıl)”, KST 27.1, 2006, 273-288.

B. Böttger, Die kaiserzeitlichen Lampen vom Kerameikos, Kerameikos, Ergebnisse der Ausgrabungen, Band 16 (München 2002).

O. Broneer, Terracotta Lamps. Corinth IV.2. (Cambridge – Massachusetts 1930).

P. Bruneau, “Lampes Corinthiennes”, BCH 95, 1971, 437-501.

P. Bruneau, “Lampes Corinthiennes II”, BCH 101, 1972, 249- 295.

A. Ekin Meriç, Ana Tanrıça Kutsal Mağaraları, Metropolis İonia 3, (İstanbul 2013).

A. Ekin Meriç, “A New Deposit from a ·›Banquet hall‹ of the Bath-Gymnasium in Metropolis”, ÖJh 83, 2014, 11-41.

C. R. Fitch – N. W. Goldman, Cosa: The Lamps. MAAR 39. (Ann Arbor 1994).

K. Goethert – Polaschek, Katalog der römischen Lampen des Rheinischen Landesmuseums Trier. Bildlampen und Sonderformen. Trier Grabungen und Forschungen XV (Mainz 1985).

E. Güngör, Metropolis’te bulunan Roma Dönemi Kandilleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi (İzmir 2011).

E. Güngör – Alper, “The Red–on–Whıte Lamps from the Agora of Smyrna Excavatıons”, içinde: B. Dreyer (ed.), Neufunde– Analysen – Bewahrung. Beiträge zur archäologischen, historischen und restaurativen Forschung in der Westtürkei. Eine Dankesgabe an R. Meriç, Orient&Occident in Antiquity 3 (Berlin 2018) 119-133.

A. Heimerl, Die Römischen Lampen aus Pergamon vom Beginn der Kaiserzeit bis zum Ende des 4. Jhs. n. Chr. PF 13, (Berlin 2001).

P. Hellström, Pottery of Classical and Later Date Terracotta Lamps and Glass (Labraunda II.1.) (Lund 1965).

G. Heres, Die Römischen Bildlampen der Berliner Antiken-Sammlung. (Berlin 1972).

K. Kalcev, “Zur Herstellung der antiken Keramik in Augusta Trajana/Stara Zagora”, ReiCretActa XXIX/XXX ,1991, 245-273.

S. Ladstätter, “Keramik”, içinde: H. Thür (ed.), Hanghaus 2 in Ephesos. Die Wohneinheit 4. Baubefund. Ausstattung. Funde. FiE 8.6 (Wien 2005) 230-358.

S. Ladstätter, “Keramik”, içinde: F. Krinzinger (ed.), Hanghaus 2 in Ephesos. Die Wohneinheiten 1 und 2: Baubefund, Ausstattung, Funde, FiE 8.8 ( Wien 2010) 172-279.

S. Ladstätter, “Keramik”, içinde: F. Krinzinger (ed.), Hanghaus 2 in Ephesos. Die Wohneinheiten 1 und 2: Baubefund, Ausstattung, Funde. FiE 8.8 (Wien 2010) 530-587.

S. Loeschcke, Lampen aus Vindonissa. Ein Beitrag zur Geschichte von Vindonissa und des antiken Beleuchtungswesens (Zürich 1919).

H. Menzel, Antike Lampen im Römisch – Germanischen Zentralmuseum zu Mainz (Mainz 1969).

R. Meriç, Späthellenistisch-römische Keramik und Kleinfunde aus einem Schachtbrunnen am Staatsmarkt in Ephesos, FiE 9.3. (Wien 2002).

F. Miltner,Das Cömeterium der Sieben Schläfer, FiE 4.2 (Baden 1937).

Ö. Özyiğit, “1990 Yılı Phokaia Kazı Çalışmaları”, KST 13.2, 1992, 99-122.

J. Perlzweig, Lamps of the Roman Period, The Athenian Agora VII (Princeton 1961).

L. H. Sackett, Knossos from Greek City to Roman Colony. Excavations at the Unexplored Mansion II. BSA Supplementary Paper 21. (London 1992).

K. W. Slane, The Sanctuary of Demeter and Kore. The Roman Pottery and Lamps. Corinth XVIII.2 (Princeton 1990).

A. Suceveanu, Histria VI. Les thermes romains (Bucharest-Paris 1982).

Ö. Vapur, “Menderes Magnesiası Hypokaustlu Yapı Kazılarında Ele Geçen İthal Kaliteli Seramikler”, içinde: G. Kökdemir (ed.), Orhan Bingöl’e 67. Yaş Armağanı (Ankara 2013) 641-666.

Ö. Vapur, “Menderes Magnesiası Teatron Kazısı Seramik Buluntuları” Anadolu/Anatolia 37, 2011, 143-193.

Ö. Vapur, Menderes Magnesiası Hypokaustlu Yapı Yerel Üretim Seramikleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi (Ankara 2009).

Ö. Vapur, Magnesia ad Maeandrum Gymnasion’u Roma Dönemi Seramikleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi (Ankara (2001).

A. Waldner – S. Ladstätter, “Keramik”, içinde: H. Thür – E. Rathmayr (ed.), Hanghaus 2 in Ephesos. Die Wohneinheit 6: Baubefund, Ausstattung, Funde. FiE 8.9 (Wien 2014), 435-588.

H. B. Walters, Catalogue of the Greek and Roman Lamps in the British Museum (London (1914).