Sokakta Çalışan Çocukların Yaşam Koşulları ve Gelecek Beklentileri

Türkiye'de çalışan çocuklarla ilgili yapılan çalışmaların çoğunlukla belirli bir sektörde, bağımlı olarak çalışan çocuklara yönelik yapıldığı, sokakta çalışan çocuklarla ilgili çalışmaların ise sınırlı olduğu görülmektedir. Bu çalışmada sokakta çalışan çocukların var olan durumunu belirlemek, sorunlarını saptamak ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri sunmak amaçlanmış ve amaca ulaşmak üzere betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırmaya Eskişehir il merkezinde sokakta çalışan, yaşları 5-14 arasında değişen, 185'i erkek, 13'ü kız toplam 198 çocuk katılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilen ve toplam 47 sorudan oluşan bir anket kullanılmıştır. Elde edilen veriler, frekans ve yüzde dağılımı biçiminde tablolarda gösterilmiştir. Bulgulara göre, sokakta çalışan çocukların büyük bir kısmının 9-14 yaşları arasında ve erkek olduğu, düşük sosyo-ekonomik düzeydeki ailelerden geldiği, gıda/gıda dışı mallar sattığı, yılın tamamında ve okuldan arta kalan tüm zamanlarda çalıştığı, 200 milyon TL ve altında bir gelir elde ettiği, günlük gıda ihtiyaçlarını sokakta karşıladığı, aileleriyle birlikte yaşadığı ve kötü alışkanlıklara sahip olmadığı görülmektedir.

The Life Conditions and Their Future Expectations of the Child Labour at the Street

In Turkey, most of the studies about children at work investigate specific sectors but studies about children working at street are limited. The purpose of this study is to determine current conditions and problems of children working at street and improve solutions. In this study, descriptive method was used. The study was conducted in Eskişehir and 198 children (185 male, 13 female) ages between 5 and 14 were participated to study. Data were collected by a questionnaire including 47 items and illustrated in frequency and percentage scattegrams. According to the findings most of the children working at street are male and ages between 9-14, from low income families, trading food!non-food, working whole year, earning montly 200.000.000 TL or below, being fed at streets, living with families and having no bad habits.

PDF

___

Akşit Bahattin, Karancı Nuray ve Gündüz-Hoşgör Ayşe (2001), Turkey Working Street Children in Three Metropolitan Cities: A Rapid Assessment, (Geneva: International Labour Organization, International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) yayını).
Altan Ömer Zühtü (2000), Sosyal Politika, (Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Ders Kitapları yayın no:8).
Atauz Sevil ve Aslan-Avar Adile (2001), Gaziantep'te Çocuk İşçiliği, sendikaonli-ne.com/altsayfalar/arastırma/default.asp adresinden 7 Aralık 2001 tarihinde elde edilen nüsha.
Baştaymaz Tahir (1990), 6-15 Yaş Grubu Bursa'da Çalışan Çocuklar Üzerine Bir Araştırma, (İstanbul: Friedrich Ebert Vakfı yayını).
Baştaymaz Tahir ve Dülgeroğlu Ercan (1995), Çalışan Çocukların Sorunlan Gelecek Beklentileri ve Sendikalara Düşen Görevler: İstanbul Deri İşkolunun Ayakkabıcılık Alt Sektöründe Bir Alan Araştırması, (İstanbul: Türk-İş Çalışan Çocuklar Bürosu yayını).
Bilgin Vedat, Akın Erkan, Tokuroğlu Belma (1994), Çalışan Çocuklann Toplumsal Profili: Ankara Sanayinde Bir Saha Araştırması, (Ankara: TÜR-İş Çalışan Çocuklar Bürosu yayını).
Erder Necat (1991), Children Working on the Street in Metropolitan Ankara, (Ankara: ILO ya sunulan basılmamış taslak rapor).
Erder Sema ve Lordoğlu Kuvvet (1993), Geleneksel Çıraklıktan Çocuk Emeğine: Bir Alan Araştırması, (İstanbul: Friedrich Ebert Vakfı yayını).
Ertürk Yakın (1994), Patterns of Child Labour in Rural Turkey, (Ankara: international Labour Office, International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) yayını).
Ertürk Yakın ve Dayıoğlu Meltem (2004), Gender, Education and Child Labour in Turkey, (Geneva: International Labour Organization, International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC) yayını).
İlik Bülent ve Türkmen Zeynep (1994a), İstanbul Sokaklarında Çalışan Çocuklar Araştırma Projesi Dokümanı, (Ankara: UÇÖ Ankara Bürosu yayını).
İlik Bülent ve Türkmen Zeynep (1994b), Çocuk İşçiliğinin Temel Nedenlerinden Birisi Olan İç Göç Araştırma Projesi Dokümanı, (Ankara: UÇÖ Ankara Bürosu yayını).
Kahramanoğlu Ertan (1996), Türkiye'de Çalışan Çocuklar Sorunu ve Çözüm Yollan, (Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu ve Friedrich Nau-mann Vakfı yayını).
Konanç Esin (1988), Street Children and Children Working in the Street: Preliminary Results of a Field Study in Turkey, (Ankara: ILO ya sunulan basılmamış rapor).
Konanç Esin (1992), Korunmaya Muhtaç Kent Çocuklan, (İstanbul: Friedrich Ebert Vakfı yayını).
ÇSGB (1995), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ILO IPEC Projesi, Çalışan Çocuk-lann Korunması İçin Politika ve Eylem programı Yöntem Önerisi, (Ankara: ÇSGB-Çalışma Genel Müdürlüğü Çalışan Çocuklar Bölümü-İş Teftiş Kurulu Başkanlığı Grup Başkanlıkları yayını).
ÇSGB (2000), Report on the Implementation of Labour Inspection Policy on Child Labour in Turkey, (Ankara: The Ministry of Labour and Social Security Labour inspection Board yayını).
ÇSGB (2003), Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi İçin Zamana Bağlı Politika ve Program Çerçevesi (Taslak), (Ankara: ÇSGB-Çalışma Genel Müdürlüğü Çalışan Çocuklar Bölümü yayını).
Hak-İş Çalışan Çocuklar Bürosu (2000), Sanayide Çalışan Çocuklar Raporu, (Ankara: Hak-İş Konfederasyonu yayını).
ILO (2001), Çocuk İşçiliği Bilgilendirme Materyali I. Ünite: Sorun, (Ankara: ILO Uluslararası Eğitim Merkezi, ÇSGB-Çalışma Genel Müdürlüğü Çalışan Çocuklar Bölümü yayını).