1999 Marmara Bölgesi Depremlerini Yaşayan Üniversite Öğrencileri Üzerinde Depremin Uzun Dönemli Sonuçları

Bu araştırmada, 17 Ağustos 1999 Marmara ve 12 Kasım 1999 Bolu-Düzce Depremlerine maruz kalmış üniversite öğrencilerinin cinsiyetleri, depremde aile üyelerini ya da yakınlarını kaybetme durumları, depremden sonra çadır veya prefabrik evlerde barınıp barınmama durumlarının, onların depremden kaynaklanan şu anda yaşadıkları sağlık problemleri, sahip oldukları bağımlılık durumları, hafıza problemleri ve yaşadıkları korkular ile ilişkili olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma, 2004-2005 öğretim yılında Anadolu Üniversitesi ve Osmangazi Üniversitesi 'nin çeşitli örgün programlarına devam eden ve 1999 Marmara veya Bolu-Düzce depremini yaşamış olan 209 üniversite öğrencisinden veri toplanarak gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında, bu araştırma için geliştirilen bir anket kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin çözümlemesi, ki-kare (x2) yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırma bulguları, depremden yaklaşık altı yıl sonra bireylerin depremden kaynaklanan sağlık problemleri, bağımlılık ve hafıza ile ilgili problemleri çok fazla yaşamadıklarını göstermiştir. Bununla birlikte, katılımcıların yaklaşık yarısına yakınının, depremden sonra ortaya çıkan ve varlığını hala devam ettiren korkulara sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, deprem yaşantısı geçiren bireylerin cinsiyetleri, depremde aile üyeleri ve yakınlarını kaybetme durumu ve depremden sonra çadır veya prefabrik evlerde barınıp barınmaması ile depremin uzun dönemli sonuçları (sağlık, bağımlılık ve hafıza problemleri ve korku oluşturma) arasında ilişki de ortaya konmuştur.

The Long- Termed Outcomes of the Earthquakes on University Students Exposed to 1999 Marmara Region Earthquakes

In this research, the purpose is to investigate health and memory problems, substance abuse status and fears of university students caused by the earthquakes. It was examined whether these long-term outcomes (health and memory problems, substance abuse status and fears) were related to gender, the situation of losing family members or significant others in the earthquake, the status of sheltering (in tents or prefabricated homes). This research was carried out with 209 university students attending to Anadolu and Osmangazi Universities' different departments in the years of 2004-2005 were exposed to 1999 Marmara and Bolu-Düzce Eartquakes. In data collection, the questionnaire developed for this research was used. Data were analyzed by means ofChi-square (x2). Research findings indicated that 6 years after earthquake, individuals have not experienced health and memory problems, substance abuse habits caused by these earthquakes. However, approximately half of the participants have reported the ongoing fear appeared after the earthquakes. Moreover, the findings also revealed whether gender, the situation of losing their family members or significant others and the status of living in prefabricated housing sites of individuals exposed to the earthquakes were related to the long-term outcomes of earthquake.

PDF

___

Abalı, O., Tüzün, Ü., Göktürk, Ü., Gürkan, K., Alyanak, B. ve Görker, I. (2002). Acute Psychological Reactions of Children and Adolescents After the Marmara Earthquake: A Brief Preliminary Report. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 1 (2): 283-287.
Alparslan, S., Koçkar, A j., Şenol, S. ve Maral I. (1999). Marmara Depremini Yaşayan Çocuk ve Gençlerde Ruhsal Bozukluk ve Kaygı Düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 6(3):135-142.
Alyanak, B., Ekşi, A., Toparlak, D., Peykerli, G. ve Saydam, R. (2000). Depremden Sonraki 2-6 Aylık Sürede Travma Sonrası Stres Bozukluğunun Ergenlerde Araştırılması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 1 (2):71-80.
Bacanlı, F. ve Ercan, L. (2001). Deprem Yaşantısı Geçiren Üniversite Öğrencilerinin Deprem Sonrası Yaşanan Psikolojik Belirtileri ve Başa Çıkma Stratejileri. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ankara.
Bahrick, L.E., Levitt, M. ve Fivush, R. (1998). The Effects of Stres on Young Children's Memory for a Natural Disaster. Journal of Experimental Psychology:Applied, 4 (4):308-331.
Başoğlu, M., Şalcıoğlu, E. ve Livanou, M. (2002). Traumatic Stres Responses İn Earthquake Survivors in Turkey. Journal of Traumatic Stres, 15 (4): 269-276.
Bland, S.H., O'Leary, E.S., Farinaro, E. ve Jossa, F.(1996). Long-term Psychological Effects of Natural Disasters. Psychosomatic Medicine, 58 (1): 18-24.
Bulut, S., Bulut, S. ve Taylı, A. (2005). The Dose of Exposure and Prevalence Rates of Post Traumatic Stres Disorder in a Sample of Turkish Children Eleven Months After The 1999 Marmara Earthquake. School Psychology International, 26 (1): 55-70.
Ekşi, A. (2000). Travma Sonrası Stres Bozukluğu: Depremi Yeniden Yaşama, Yineleyen Davranışlar, Aşın Uyarılma ve Kaçınma Örnekleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 11 (4): 309-317.
Erdur, Ö. (2002). Psychological Reactions of Turkish Earthquake Survivors. Doctoral Thesis The University of Texas at Austin.
Fukuda, S., Morimoto, K., Mure, K. ve Maruyama, S. (1999). Posttraumatic Stres and Change in Lifestyle Among Hanshin-Awaji Earhquake Victims. Preventive Medicine, 29: 147-151.
Green, B.L., Lindy, J.D., Grace, M.C. ve Leonard, A.C. (1992). Chronic Posttraumatic Stres Disorder and Diagnostic Comorbidity in a Disaster Sample. Journal of Nervous and Mental Disease, 180: 760-766.
Kılıç, E.Z., Özgüven, HJ). ve Sayıl, I. (2003). The Psychological Effects of Parental Mental Health on Children Experiencing Disaster: The Experience of Bolu Earthquake in Turkey. Family Process, 42(2):485-495.
Karagüven, H. ve Erktin, E. (2001). 17 Ağustos Depreminden Sonra Üniversite Öğrencilerinin Baş etme Yaklaşımları. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ankara.
Karaırmak, Ö. ve Aydın, G. (2003). Depremzede ve Depremzede Olmayan Çocukların Korkulan. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Malatya.
Karancı, A.N. ve Rüstemli, A. (1995). Psychological Consequences of the 1992 Erzincan (Turkey) Earthquake. Disasters, 19 (1): 8-18.
Kasapoğlu, A., Ecevit, Y. ve Ecevit, M. (2004). Support Needs of The Survivors of The August 17,1999 Earhquake In Turkey. Social Indicator Reseach, 66 (3): 229-249.
Kaya, A. (2004). 17 Ağustos Marmara ve 12 Kasım Bolu-Düzce Depremlerinin Psikolojik Sonuçlarının Depresyon Bağlamında İncelenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 15: 66-78.
Lai, TJ., Chang, CM., Connor, K.M., Lee, L.C. ve Davidson, JJR.T. (2004). Full and Partial PTSD Among Earthquake Survivors in Rural Taiwan. Journal of Psychiatric Research, 38: 313-322.
Livanou, M., Başoğlu, M., Salcıoğlu, E. ve Kalender, D. (2002). Traumatic Stres Responses in Treatment-Seeking Earthquake Survivors in Turkey. Journal of Nervous and Mental Disease, 190(12): 816-823.
Livanou, M., Kasvikis, Y., Başoğlu, M., Mytskidou, P., Sotiropoulou, V., Spanea, E., Mitsopoulou, T. ve Voutsa, N. (2005). Earthquake-related Psychological Distress and Assciated Factors 4 Years After The Parnitha Earthquake in Grace. European Psychiatry, 20 (2): 137-144.
Manuel, G.M. ve Anderson, KM. (1993). Stres and Coping: The Loma Prieta Earthquake. Current Psychology, 12 (2): 130-142.
Pınar, R. Ve Sabuncu, N. (2004). Long-term Traumatic Stres Responses of Survivors of the August 1999 Earthquake in Turkey. Journal of Loss and Trauma, 9: 257-268.
Shimizu, S., Aso, K., Noda, T., Ryukei, S., Kochi, Y. ve Yamamoto, N. (2000). Natural Disasters and Alcohol Consumption in A Cultural Context: The Great Hanshin Earthquake in Japan. Addiction, 95 (4): 529-536.
Stewart, S.H. (1996). Alcohol Abuse in Individuals Exposed to Trauma: A Critical Review. Psychological Bulletin, 120 (1): 83-112.
Şalcıoğlu, E., Başoğlu, M. ve Livanou, M. (2003). Long-Term Psychological outcome for Non-Treatment-Seeking Earhquake Survivors in Turkey. Journal of Nervous And Mental Disease, 191 (3): 154-160.
Tomar, İ.H, Özbay, Y. ve Manap, A. (2001). Farklı Meslek Gruplarında Felaket Sonrası Stres ve Başaçıkma Davranışları. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ankara.
Vernberg, E.M., La Greace A.M., Silverman, W.K. ve Prinstein, M.J. (1996). Prediction of Posttraumatic Stres Symptoms in Children After Hurricane Andrew. Journal of Abnormal Psychology, 105 (2): 237-248.
Yang, Y.K., Yeh, T.L., Chen, C.C., Lee, C.K., Lee, IJL, Lee, L.C. ve Jeffries, K J.(2003). Psychiatric Morbidity and Posttraumatic Symptoms Among Earthquake Victims in Primary Care Clinics. General Hospital Psyciatry, 25 (4): 253-261.
Yeşilyaprak B.ve Kısaç, İ.(2000a). Marmara Bölgesi Depremlerinin Psiko-Sosyal Etkileri. IX. Eğitim Bilimleri Kongresi (sözlü bildiri), Erzurum.
Yeşilyaprak B.ve Kısaç, İ. (2000b). Marmara Bölgesi Depremleri Sonrası Stres Tepkileri: Karşılaştırmah Bir Çalışma. 36. Ulusal Psikiyatri Kongresi (poster bildiri), Antalya.
Yıldız, M. ve Kuruoğlu-Göker, M.N.(2004). Psychiatric Comorbidity in Post-traumatic Stres Disorder Among People Seeking Treatment After The Marmara Earthquake. International Journal of Mental Health, 33 (1): 59-66.
Yılmaz, V. (2004). A statistical Analysis of The Effects on Survivors of the 1999Earthqua-ke in Turkey. Social Behavior and Personality, 32(6):551-558.
Yılmaz, V., Cangur, S. ve Çelik, HE. (2005). Sex Difference and Earthquake Experience Effects on Earthquake Victims. Personality and Individual Differences, 39 (2): 341-348.
Yorbik, Ö., Türkbay, T.,Ekmen, M., Demirkan, S. ve Söhmen, T. (1999). Çocuk ve Ergenlerde Depremle İlişkili Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtilerinin Araştırılması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 6 (3): 158-164.
Yule, W., Bolton, D., Orlee U., Böyle, S., O'Ryan, D. ve Nurrish, J. (2000). The Long-term Psychological Effects of a Disaster Experienced in Adolescence:I: The Incidence and Course of PTSD. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 41(4):503-511.
Yurtsever, PA. ve Ergenç, HA. (2004). 1999 Marmara Depremi Sonrası Travma Sonrası Stres Bozukluğu'nu Etkileyen Faktörler. XIII. Ulusal Psikoloji Kongresi Kongre Kitabı, Bilgi Üniversitesi, İstanbul.
Yüksel, G. (2001). Grupla Psikolojik Danışmanın Deprem Yaşantısı Geçiren Üniversite Öğrencilerinin Deprem Sonrası Yaşanan Psikolojik Belirtilerini Azaltmaya Etkisi. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ankara.