İMANVERDİ EKBERLİ, AYHAN HORUZ, Ahmet KORKMAZ

İklim faktörleri ve farklı azot dozlarının mısır bitkisinde verim ve azot kapsamına etkisi

Bu çalışmada nemli ve yarı nemli iklim koşullarının azotlu gübre uygulandığında ürün ve azot kapsamına olan etkisi araştırılmıştır, iklim koşullarına bağlı olarak azotlu gübre dozları ile dane ve sap ürün miktarları arasındaki fonksiyonel ilişkiler ile gübre uygulamasına göre farklı miktarda dane ürününün elde edilebilme olasılığı belirlenmiştir. Dane verimi ile gübre dozları, hidrotermik katsayı (HTK) ve yağış miktarı arasındaki ilişkiler bulunarak, teorik maksimum ürün değerleri hesaplanmıştır. Azotlu gübre miktarı 22.68 kg/da ve HTK=0.504 olduğunda maksimum ürün miktarı 1043.63 kg/da olarak, aynı vejetasyon dönemindeki (Haziran-Eylül), toplam yağış miktar =126.1 mm ve azotlu gübre miktarı 22.69 kg/da düzeyinde alındığında ise maksimum ürün miktarı 945.21 kg/da olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Zea mays, Türkiye, azot miktarı, verim, mısır, azotlu gübreler, iklim faktörleri

Effects of climate factors on yield and nitrogen content of corn in nitrogen fertilization

In this study, effects of humid and subhumid conditions on yield and N content were investigated in the application of nitrogen fertilization. Functional relationships among N fertilizer doses, grain and straw yield depending on climatic conditions, and different amount of grain yield with fertilizer applications were determined. The relationships for grain yield were determined with respect to fertilizer doses, hydrothermic constant (HTC) and precipitation amount. Theoretical maximum yield amount was determined from these relations. When amount of nitrogen fertilizer was 22.68 kg/da and HTC~0.504, maximum yield was estimated as 1043.63 kg/da. When total precipitation amount was 126.1 mm and amount of nitrogen fertilizer was 22.69 kg/da in the same vegetation period (June - September), maximum yield was estimated as 945.21 kg/da.

Keywords:

Zea mays, Turkey, nitrogen content, yields, maize, nitrogen fertilizers, climatic factors,

PDF

___

Anonim, 1984. Samsun îli Arazi Varlığı. Tarım Orman ve Köyişieri Bakanlığı. Toprak Su Genel Müd. Yay. Genel Yay. No: 748, Ankara
Bayraklı, F., Özdemir O., 1988a. Bafra Ovası Topraklarının Genel Fiziksel ve Kimyasal Özelikleri. Bafra Ovası Tarım Sempozyumu, Samsun, s. 51-57
Bayraklı, F., Özdemir O., 1988b. Bafra Ovası Topraklarının . Toprak Verimliliği ve Gübrelemeye İlişkin Sorunları. Bafra Ovası Tarım Sempozyumu, Samsun, s. 59-77
Brohi, A.R., Aydeniz, A., Karaman, M.R., 1997.Toprak Verimliliği (Genişletilmiş II.Baskı).Türk Hava Kurumu Basımevi, Ankara, 308 s. (s.215-222)
Fedoseyev, A.P., 1979. Agrotexnika i pogoda. Gidrometeoizdat, Leningrad, 240s
Hoogenboom, G., 2000. Contribution Of Agrometeorology To The Simulation Of Crop Production And Its Applications. Agricultural and Forest Meteorology. Vol. 103, Issues 1-2, 1 June, p. 137-157
Horuz, A., 2002. Bafra ve Çarşamba Ovalarında Toprakların Azot Durumlarını Belirlemekte Kullanılan Bazı Kimyasal Yöntemlerin Mısır Bitkisi Yetiştirerek Tarla Denemeleriyle Kalibrasyonları.Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Anabil im Dalı, 121s., Samsun
Karçev, Yu.G., 1983. Effektivnost mineralnix udobreniy v razlicnix prirodmx usloviyax. V kn: Osnovniye usloviya effektivnogo primeneniya udobreniya. Kolos, Moskova, s. 56-71
Korkmaz, A., Bayraklı, F., Gülser, C, Ekberli, İ, 2000. Bafra ve Çarşamba Ovalarında Mısır Bitkisinin Azotlu ve Fosforlu Gübre İhtiyacının Belirlenmesinde Matematiksel modellerin Uygulanabirliği, OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(l):33-40
Koksal, H., Kanber, R., 2003. Bitki Büyüme Modelleri. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, APK Dairesi Başkanlığı, Toprak ve Su Kaynaklan Şube Müdürlüğü,Yayın No: 122, Sulama ve Drenaj Mühendisliği, Ankara, s. 188-202
Penning de Vries, F.W.T., H.H. van Laar (Eds), 1982. Simulation of Plant Growth and Crop Production. Wageningen Centre for Agricultural Publishing and Dokumentation, 320p
Priya, S. and Shibasaki, R., 2001 .National Spatial Crop Yield Simulation Using GIS-Based Crop Production Model Ecological Modelling. Vol. 136, Issues 2-3, 20 January, p. 113-129
Sezen, S. M., Yazar, A., Kanber, R., Koç, M., 1998. CERES-Wheat V3 Bitki Büyüme Modelinin Çukurova Koşullarında Değerlendirilmesi, Tarım ve Orman Meteorolojisi'98 Sempozyumu, 21-23 Ekim, 1998, İTÜ, Uçak ve Uzay Bilimleri Fak., Meteoroloji Mühendisliği Bölümü, İstanbul, 275-283
Şaylan, L., Eitzinger, J., 1996. SIMVVASER Bitki Gelişimi Modeli ile Soya Bitkisinin Gelişiminin Belirlenmesi, Kültürteknik Derneği TOPRAKSU Dergisi, 5 (2): 8-13
Topçu, S., 1996. "CORNF" Mısır Bitki Büyüme Modelinin Almanya Güney Bölgesi İçin Kalibrasyon ve Validasyonu, Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 20 (2): 99-105
Yazar, A., Sezen, S.M., 1997. Verification and Validation of CERES-Wheat Model Under Çukurova Conditions, Tr. J. of Agriculture and Forestry, 21(4): 335-343