Nejdet KAPLAN, MUHARREM ÖZCAN, Menşure ÇELİK

Amasya elmasında klon seleksiyonu

Çalışma 1997-2000 yılları arasında Amasya, Tokat ve Samsun ekolojik koşullarında yetişen Amasya elması populasyonu üzerinde yürütülmüştür. Seleksiyonda, ilk yıl 51 tip seçilmiş ve çalışmalar bu tipler üzerinde yoğunlaştırılmıştır. Daha sonra yapılan değerlendirmelerle 27 üstün tip seçilerek bu tipler gen kaynağı olarak muhafaza altına alınmışlardır. 27 tip üzerinde yapılan tartılı derecelendirme sonucunda 11 tip amaçlara uygun klonlar olarak seçilmiş ve herbiri, sonraki çalışmalar için 4 değişik anaç üzerine aşılanmışlardır.

Anahtar Kelimeler:

bitki ıslahı, Amasya, Tokat, Samsun, elma, klon, genetik kaynaklar, periyodisite, seleksiyon

Clonal selection in apple (cv. Amasya)

This study has been carried out using apple population grown in Amasya, Tokat and Samsun ecological conditions between 1997 and 2000. In the fist year, 51 apple types were selected and the studies have been concentrated on these types. In the following observations, 27 types were selected as superior types amongst the others and were taken under genetic protection. In the end, 11 types suitable for the aims were selected by using weight - based ranking method and then each clone grafted on four different rootstocks will be used in the latter experiments.

Keywords:

plant breeding, Amasya, Tokat, Samsun, apples, clones, genetic resources, periodicity, selection,

___

Alekseev, V.P:. 1990. Clonal Selection of Apple in Leningrad Province. Sadovodstvoi Vinogradartsvo. No; 12, 26-27 p.
Anonymous 1994 ve 1995. Bazı Elma Anaç-Çeşit Adaptasyon Denemesi, Tokat Meyvecilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü 1994 ve 1995 Yılı Gelişme Raporları.
Anonymous 2000. http: //www. Faostat.
Childers, N.F., 1969. Modern Fruit Science, Rutgers University, New Brunswick, N,J.
Cociu,V., Serboiu,L., Breniste, N., Serboiu,A. 1989, Studies of Genetic Resistance to Diseages m Apple. Cercetari de Genetica Vegetala- si Aniniala 1, 277-281 p.
Dündar, Ö., Kaşka, K., Küden, A., 1995. Kaşel Elmalarının Muhafazası Üzerinde Araştırmalar. Türkiye II. Bahçe Bitkileri Kongresi .3-6 Ekim Adana, Cilt I ( Meyve ): 49 - 53.
Eltez, M., Kaşka, N, 1985. Niğde Yöresinde Her Yıl Meyve Veren Üstün özellikli Kaşel -Amasya Elma Tiplerinin Seleksiyonu. Doğa Bilim Dergisi, D 2, 9 ( 1 ): 1 - 9.
Gürbüz, C. 1977. Elma Ziraati ve Elma Çeşitleri. Olgun Kardeşler Matbaası 348 s. Ankara.
Karaçalı, 1., 1990. Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 494. 413s, İzmir,
Kaşka,N., Küden, A. 1992. Farklı Klonal Anaçlara Aşılı Kaşel Elma Tiplerinin Meyve Verimleri ve Kalite Özellikleri. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Ege Üniv. Ziraat Fakültesi Bornova , İzmir Cilt I ( Meyve ): 127 - 132.
Nes, A., Hjeltnes, A. 1993. Evaluation of 25 Clones of the Apple Cultivar Akero. Norsk-Landbruksforsking. 7(1): 37 - 48.
Noition, D., Shelbourne CJA 1992. Quantitative Genetics in an Apple Strategy. Euphytica. 60 ( 3 ) : 213-219.
Öz, F., Bulagay, A.N., Büyükyılmaz,M. 1991. Elma Çeşit Kataloğu. Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. Yayın No: Genel 354, Seri: 17 Ankara.
Özbek, S., 1978. Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fak. Yayınları: 128 Ders Kitabı: 11.