Tokat ilinde yetiştirilen bazı kaba yemlerin in situ rumen parçalanabilirlik ve parçalanma karakteristiklerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma

Bu çalışma, Tokat ilinde yetiştirilen yonca kuru otu (YKO), fiğ kuru otu (FKÖ), korunga kuru otu (KKO) ve Sudan x Sorghum melezi kuru otu (SXS)'nun in situ rumen kuru madde (KMP), organik maddeler (OMP), ham protein (HPP) parçalanabilirlikleri, parçalanma karakteristikleri ve metabolik enerji (ME) değerlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Denemede rumen kanülü takılmış ortalama 50 kg canlı ağırlığında 3 baş Karayaka koç kullanılmıştır. KM, OM ve FIP parçalanabilirliğinin belirlenmesinde yemler; 0,4, 8,16,24,48 ve 72 saat süre ile her üç koçun rumeninde inkübasyona bırakılmışlardır. 72 saatlik inkübasyon sonrasında YKO, FKÖ, KKO ve SXS için KMP, OMP ve HPP'ne ait değerler sırasıyla, %73.65, 73.05 ve 92.39; %70.50, 69.66 ve 87.61; % 47.35, 47.96 ve 74^42; %47.79,46.77 ve 73.39 olarak bulunmuştur. Etkin kuru madde (EKMP), etkin organik maddeler (EOMP) ve etkin protein parçalanabilirliği (EPP) bakımından YKO, FKÖ, KKO ve SXS için k = 0.04 akış hızında sırasıyla, % 64.25, 62.27 ve 84.54; %57.48, 56.63 ve 74.92; % 36.24, 34.00 ve 57.70; % 29.35, 26.58 ve 62.88 olarak saptanmıştır. ME değerleri YKO, FKÖ, KKO ve SXS için sırasıyla, 2432, 2345, 1736 ve 1569 kcal/kg KM olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

yıkılma, bitkisel yem, koç, kaba yem, rumen, Tokat

An investigation on determining in situ rumen degradabilities and degradability characteristics of some forages raised in Tokat province

This study was carried out to determine in situ dry matter (DM), organic matter (OM), crude protein (CP) degradabilities; degradability characteristics and metabolizable energy (ME) values of lucerne hay (LH), vetch hay (VH), sainfoin hay (SH) and sudan-sorghum grass hay (SSH) raised in Tokat province. In this study, 3 rumen cannulated Karayaka rams (50 kg) were used. Feeds were held in situ in rumen for 0, 4, 8, 16, 24,48 and 72 hours. DMD, OMD and CPD degradabilities after 72 h found as, 73.65,73.05 and 92.39% forLH; 70.50,69.66 and 87.61% for VH; 47.35, 47.96 and 74.42% for SH; 47.79, 46.77 and 73.39% for SSH, respectively. EDMD, EOMD and ACPD values at k = 0.04 were 64.25, 62.27 and 84.54 %; 57.48, 56.63 and 74.92 %; 36.24, 34.00 and 57.70 %; 29.35, 26.58 and 62.88 % for LH, VH, SH and SSH respectively. ME values for LH, VH, SH and SSH were found as, 2432,2345, 1736 and 1569 kcal/kg DM respectively.

Keywords:

degradation, forage, rams, roughage, rumen, Tokat,

___

Açıkgöz, E., 1995. Yem Bitkileri (2. Baskı) Uludağ Üniversitesi Basımevi.
AFRC, 1992. Nutritive requirements of ruminant animals: Protein. AFRC Technical Committee on Responses to Nutrients. Report No:23. NAR (Series B) 57:786-735.
Alpan, O., 1990. Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği. Medison Yay. No:3, Ankara.
Anonymous, 1999. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretimi Geliştirme Genel Müdürlüğü. Çayır Mefa Amenajman ve Islahı Çalışmaları.
Anonymous, 2000. Tokat Tarım İl Mürlüğü İstatistik Şubesi Verileri. Tokat
Aufrere, J., Boulberhane, D., Graviou, D., Andrieu, J.P., Demarquilly, C., 1994. Characterisation of in situ degradation of lucerne proteins according to forage type (green forage, hay and silage) using gel electrophoresis. Animal Feed Science and Technology. Volume 50, Issue 1-2, (75-85).
Bhargava, P.K., Orskov, E.R., 1987. Manual for the use of nylon bag technique in the evaluation of feedstuffs. The Rowett Research Institute, Aberdeen AB21 9SB, Scotland.
Çetinkaya, N., 1992. Yem maddelerinin değerlendirilmesinde naylon torba metodunun kullanılması. Yem Magazin Dergisi. 4(14):24-26.
De Faria, V.P., Huber, J.T., 1984. Influence of dietary protein and energy on disapparence of dry matter from different forage types dacron bags suspended in the rumen. Journal of Animal Science. 59:246-252.
Düzgüneş, O.,Kesici, T., Gürbüz, F., 1993. İstatistik Metodları (II. Baskı). Ankara Üniv. Zİr. Fak. Yayınları.No: 1291, Ders Kitabı No:369, Ankara.
Ensminger,M.E., Oldfield, J.E., Heinemann, W.W., 1990. Feeds and nutrition (2nd ed.) The Ensminger Comp., California.
Ergun, A., Tuncer, Ş.D., Çolpan, İ..Yalçın, S., Yıldız, G., Küçükersan, M.K., Küçükerson, S., Şehu, A., 2001. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları. Özkan Matbaacılık. Ankara.
Garipoğlu, A.V., 2001. Karadeniz Bölgesinde Yetiştirilen Bazı Kaba ve Dane Yemlerin Parçalanma Karakteristiklerinin Belirlenmesi üzerinde Bir Araştırma. Basılmamış Doktora Tezi. O.M.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,
İptaş, S., Yılmaz, M., Aktaş, A., 1997. Tokat Ekolojik Koşullarında Sorgum-Sudan Otu Melezinde Ekim Normu ve Azotlu Gübre Uygulamalarının Verim Ve Kaliteye Etkisi. Türkiye R Tarla Bitkileri Kongresi; 477-481. 22-25 Eylül. Samsun
Madsen. J., Hvelplund, T., 1994. Prediction of in situ protein degradability in the rumen results of an Eurean ringstest. Livestock Production Science. 39:201-212.
McDonald, L.,1981. A revised model for the estimation of protein degradability in the rumen. Journal Agricultural Science. Camb. 96:251-252,
Mehrez, A.Z., Orskov, E.R., 1977. A study of the artifical fiber bag technique for determing the digestibility of feeds in the rumen. Journal Agricultural Science., Cambidge. 88:645-650.
NRC,19S5. Sub committee on nitrogen in ruminants. Committee on animal nutrition, Board On Agriculture. National Research Council. National Akademy Press. Washington.D.C.
Ocak, N., 1997. Ruminant beslemede kullanılan bazı yem hammaddelerinin ve kesif yem karmalarının korunmuş protein ve enerji değerlerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. OMÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
Olubobokun, J., Graıg, W.M., Pond, ICR., 1990. Effects of mastication and microbial contamination on ruminal in situ forage dissapparance. Journal Animal Science 68:3371-3381.
Orskov, E.R., 1985. Evaluation crop residues and agroindustrial by products using the nylon bag method. In: Batter utilization of crop residues and by products in animal feeding:Research Guidelines. 1. State of Knowledge FAO Anim. Prod. And Health Paper 50:163-184.
Orskov, E.R., Hovell, F.D., Mould, F„ 1980. The use of nylon bag technique for the evaluation of feedstuffs. Trop, Animal Production. 5:195-213.
Orskov, E.R., McDonald, L.,1979. The estimation of protein degradability üt the rumen from incubation measurements weighted according to rate of passage. Journal Agricultural Science Camb. 92:499-503.
Sarıçiçek, B.Z., 1995, Yemler Bilgisi Laboratuvar Kılavuzu. OMÜ. Zir.Fak. Yayınları, Ders Notu No: İ6. Samsun.
Sarıçiçek, B.Z., Garipoğlu, A.V., Uzun, F., 1998. Farklı zamanlarda hasat edilen bazı fiğ türlerinin yem değerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. OMU Ziraat Fakültesi Dergisi,! 3(2):39-49.
Sarıçiçek B.Z., Ocak, N., Yılmaz, A., 1996. Değişik kurutma metodlarının kum otun niteliği ve besin maddeleri içeriğine olan etkilerinin belirlenmesi üzerinde bir araştırma. OMU Ziraat Fakültesi Dergisi,11(1 ):77-85.
Smith, O.B., Idowu, O.A., Asaolu, V.O., Odunlami, 0„ 1991. Comparative rumen degradability of forages, browse, crop residues and agricultural by-products. Livestock research for rural Development. Vol.3, Number 2.
Skinner, D.Z., Abdelgadir, I.E.O., Fish, T.K., Cochran, R.C., 1995. Influence of growth condition oil alfalfa protein degradability. CAIC (http://www.sdstate, edu wls/http/caic/skinr.htinl).
Susmel, p., Stefanon, B,, Mills, C.R., Spanglıero, M., 1983, Rumen degradabihty of organic matter, nitrogen and fibre fraction in forages. British Society of Animal prod. 53:412-421.
Susmel, P., Stefanon, B., Mılls, C.R., Spenghero, M.,1990. Rumen degradability of organic matter, nitrogen and fibre fractions forages. Animal Production. 51:515-526.
Toker, E., Zincirlioğlu, M., Alarslan, Ö.F., 1998. Hayvan Yetiştirme (Yemler ve Hayvan Besleme). Baran Ofset. Ankara.
Trabalza, M., Dehority, B.A., Loerch, S.C., 1992. In vitro and in vivo studies of factors affecting digestion of feeds in synthetic fiber bags. Journal Animal Science. 70:296-307
Vanzant, E.S., Cochran, C., Titgemeyer, E.C., 1998. Standardization of in situ techniques for ruminant feedstuff evaluation. Journal Animal Science. 76:2717-2729.
Webster, J., 1993. Understanding the Dairy Cow. Oxford Blackwell Sci. Pub. London.
Yılmaz, A., 1997. Yonca kuru otunun naylon torba tekniği ile parçalanabilirlik karakteristiklerinin incelenmesi üzerinde bir araştırma. Yem Magazin Dergisi. 7:23-29.