Sanayi bölgesinde çalışan çıraklarda madde kullanımı ve etkileyen etkenlerin araştırılması
Amaç. Bu çalışmada Sivas ili sanayi bölgesinde çalışan çıraklarla yüz yüze görüşme yoluyla psikiyatrik değerlendirme yapılması: sigara, alkol ve uçucu madde kullanımı yaygınlığının saptanması ve bunlarla ilgili etkenlerin araştırılması amaçlandı. Yöntem: Çalışmaya 175 gönüllü çırak alındı. Deneklere Sosyodemografik Bilgi Formu (SBF), Çocuklar için Depresyon Ölçeği (ÇDÖ), Çocukluk Çağında Kötüye Kullanılma ve İhmal Soru Formu, DSM-IV davranım bozukluğu tanı ölçütleri uygulandı: her denekle yüz yüze görüşüldü. Veriler SPSS istatistik paket programında değerlendirildi. Sonuçlar: Deneklerde madde kullanımı % 42.8, sigara kullanımı % 21.7, alkol kullanımı % 12 ve uçucu madde kullanımı % 9.1 oranında bulundu. Davranım bozukluğu % 8.5 ve depresyon % 10.9 oranındaydı. Deneklerin % 33.6'sı çocukluk çağı kötüye kullanımı bildirdi. Depresyonu olan deneklerde çocukluk çağı fiziksel kötüye kullanımı (x2=6.1, SD=1, p=0.01), ihmal yaşantısı (x2=49.6, SD=1, p=0.00) ve madde kullanımı (x2=42.6, SD-1, p=0.00) oranı depresyonu olmayan gruba göre anlamlı düzeyde yüksek bulundu. İşyerinde şiddete maruz kalma oranı depresyonu olan deneklerde olmayanlara göre anlamlı derecede yüksekti (x2=5.7, SD=1, p=0.01). Davranım bozukluğu olan deneklerde madde kullanımı, olmayanlara göre anlamlı düzeyde yüksekti (x2 =23.2, SD=1, p=0.00). Tartışma: Bu çalışmanın sonuçlarına göre ergenlerde madde kullanımı açısından çocukluk çağı kötüye kullanımı, depresyon ve davranım bozukluğunun risk etkenleri olabileceği söylenebilir. Yanısıra, büyük kentlerde yaşayan ergenler küçük kentlerde yaşayanlara göre daha büyük risk altındadır.
Anahtar Kelimeler:
Risk faktörleri, Endüstri, Sigara içme, Çocuk istismarı, Depresyon, Yaygınlık, İş yeri, Madde bağımlılığı bozuklukları, Ergenlik, Alkol kullanımı
___
1.Sharp CW: Introduction to Inhalant Abuse. National Institute on Drug Abuse Research Monograph Series 1992; 129:1-13.2. Tamer M, Aydın C: Ergenlikte madde kullanımı. Ege Psikiyatri Sürekli Yayınları 1996; 1(2):305-321.
3. Yörükoğlu A: Gençlik Çağı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1988.
4. Westermeyer J: The psychiatrist and solventinhalant abuse: recognition, assessment, and treatment. Am J Psychiatry 1987; 144(7):903-907.
5. Vega WA, Zimmerman RS, Werheit GJ ve ark: Risk factors for early adolescent drug use in four ethnic and racial groups. Am J Public Health 1993; 83:185-189.
6. Halikas J: Substance Abuse in Children and Adolescents. BD Garfinkel, GA Carlson, EB Weller (Eds): Psychiatric Disorders in Children and Adolescents’ta. WB Saunders Company, Philadelphia, 1990, s.210-234.
7. Morrison SF, Rogers PD, Thomas MH: Alcohol and adolescents. Pediatric Clinics of North America. April 1995; 42(2):371-387.
8. Tümerdem Y, Ayhan B, Özsüt H ve ark: Orta ve yüksek öğrenim gençleri ve alkol kullanımı. XXII. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi, Marmaris, 1986.
9. Özer ÖA: Orta Öğretim Öğrencilerinin Psikoaktif Madde Kullanımına Yaklaşımı ve Demografik Özellikler. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, İstanbul, 1991.
10. Gelder M, Gath D, Mayou R: Oxford Textbook of Psychiatry. Oxford, Oxford University Press, 1996, s.479-481.
11. Ramsey J, Anderson HR, Bloor K ve ark: An introduction in the practice, prevalence and chemical toxicology of volatil substance abuse. Hum Toxicol 1989; 8:26-270.
12. Sağlık Bakanlığı: Lise öğrencilerinin sigara, alkol ve uyuşturucu maddeler konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi projesi. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Ruh Sağlığı Daire Başkanlığı, 1995.
13. Tuncer C, Tolgay A, Beyazyürek M ve ark: Uçucu madde bağımlısı hastaların psikolojik incelenmesi. 24. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Serbest Bildiriler Kitabı, s.802-806, Ankara, 1988.
14. Çöpür M: Uçucu Madde Kullanan Çocukların Psikososyal Özellikleri. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AnaBilim Dalı, İstanbul, 1996.
15. Kovacs M: Rating scale to assess depression in school aged children. Acta Paedo psychiat 1981; 46: 305-315.
16. Öy B: Çocuklar için depresyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 1991; 2( 2): 132-136.
17. Yargıç İL, Tutkun H, Şar V: Çocukluk çağı travmatik yaşantıları ve erişkinde dissosiyatif belirtiler. 30. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bildiri Kitabı, s.388-398, Kayseri, 1994.
18. Amerikan Psikiyatri Birliği: Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Dördüncü Baskı (DSM-IV), Amerikan Psikiyatri Birliği, Washington DC, 1994’den çeviren Köroğlu E, Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1994.
19. Çalışkan D, Çöl M, Canat S: AÜTF Psikiyatri Kliniği ergen bölümüne bir yılda yapılan başvuruların değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi 1994; 5(1):57-64.
20. Ögel K, Tamar D: Uyuşturucu Maddeler ve Bağımlılık Okul Eğitim Paketi: Öğrenci Anketi Bulguları. AMATEM/Özel Okullar Derneği, İstanbul, 1006.
21. Karakılınç H: Antalya kent merkezindeki liselerin son sınıflarında okuyan öğrencilerin psikoaktif madde kullanım durumu. Yayınlanmamış araştırma, 1996.
22. Muğla Uyuşturucu Gözlemevi (MUGEV): MUGEV Raporu: Lise öğrencilerinde sigara, alkol ve uyuşturucu maddelerle ilgili bilgi, tutum ve davranışların belirlenmesi anketi. Muğla, 1997.
- ISSN: 1302-6631
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 2000
- Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler
Majör depresif bozukluğun tedavisinde folik asitin rolü
Enver ANALAN, Orhan DOĞAN, Gamze AKYÜZ
Bel ağrısı olan hastalarda hot-pack, TENS, ultrasound ve egzersizin HAM-D skorlarına etkisi
M. Erkan ÖZCAN, Özlem YURTSIZOĞLU, Selvin BALKİ, Zuhal ALTAY, Mücahit EĞRİ
Majör depresif bozuklukta kan pıhtılaşma sistemi
Harun TEZCAN, Orhan DOĞAN, Gamze AKYÜZ, Nesim KUĞU
Vajinismus ile başvuran bir dissosiyatif kimlik bozukluğu vakası ve psikoterapisi
Ekrem KUŞKONMAZ, Vedat ŞAR, Turgut KUNDAKÇI
Obsesif kompulsif bozukluk tanısı konan bir grup hastada deksametazon supresyon testi
Murat KULOĞLU, Murad ATMACA, Ömer GEÇİCİ, A. Ertan TEZCAN
Sanayi bölgesinde çalışan çıraklarda madde kullanımı ve etkileyen etkenlerin araştırılması