Asli SİS ÇELİK, Nihan TÜRKOĞLU, Türkan PASİNLİOĞLU

ANNELERİN DOĞUM SONU YAŞAM KALİTESİNİN BELİRLENMESİ

ÖZET Amaç: Bu çalışmada amaç annelerin doğum sonrası yaşam kalitelerini incelemek ve etkileyen bazı faktörleri belirlemektir.Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte yapılan araştırmanın evrenini, 1 Ocak - 30 Nisan 2013 tarihleri arasında Erzurum il merkezinde bulunan bir Aile Sağlığı Merkezine başvuran ve doğum sonu 4-6. haftasında olan 266 anne oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini araştırmaya katılmayı kabul eden 206 anne oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında “Anket Formu” ve “Doğum Sonu Yaşam Kalitesi Ölçeği” kullanılmıştır. Bulgular: Annelerin yaş ortalaması 29.08±5.68’dir. Annelerin %35’i ilkokul mezunu, %83’ü herhangi bir işte çalışmamakta ve %74.3’ü çekirdek tipi ailede yaşamaktadır. %76.2’si multipar, %81.1’i isteyerek gebe kalmış ve %66’sı vajinal doğum yapmıştır. %58.7’i doğum sonu döneme yönelik bilgi almıştır. Annelerin Doğum Sonu Yaşam Kalitesi Ölçeği toplam puan ortalaması 16.85±4.82’dir. Annelerin eğitim düzeylerine, doğum şekline ve doğum sonrası döneme yönelik bilgi alma durumlarına göre Doğum Sonu Yaşam Kalitesi Ölçeği toplam puan ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur (p<0.001). Sonuç: Çalışmaya katılan annelerin doğum sonu yaşam kalitesi düzeylerinin orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Üniversite mezunu olan, vajinal doğum yapan ve doğum sonu döneme yönelik bilgi alan annelerin diğer annelere göre doğum sonu yaşam kalitelerinin daha iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Doğum sonu dönem; yaşam kalitesi; hemşire. ABSTRACTExamination of the Postpartum Life Quality of MothersObjective: The purpose of this study is to examine the postpartum life quality of mothers and determine some affecting factors. Method: Population of this descriptive study consisted of 266 mothers, who applied to Family Health Center in the city center of Erzurum between January 1, 2013 and April 30, 2013 and were in the 4-6th postpartum week. Sample group of the study involves 206 mothers, who were accepted to participate in the study. “Questionnaire Form” and “Maternal Postpartum Quality of Life Questionnaire”, were used to collect the data. Results: Average age of mothers was 29.08±5.68. While 35% of mothers were primary school graduates, 83% were unemployed and 74.3% lived in a nuclear family. 76.2% multipar, 81.1% had intended pregnancy and 66% gave vaginal birth. 58.7% were informed about the postpartum period. Mothers’ total mean score of Maternal Postpartum Quality of Life Questionnaire is 16.85±4.82. It was determined that the difference between total mean scores of Maternal Postpartum Quality of Life Questionnaire was statistically significant according to educational levels, delivery method of mothers, as well as their state of obtaining information about the postpartum period (p<0.001). Conclusion: Postpartum life quality levels of mothers who participated in the study were determined to be moderately. Also, mothers, who were university graduate, had vaginal birth and were informed about the postpartum period, had higher levels of postpartum life quality compared to other mothers. Keywords: Postpartum; quality of life; nurse.

Anahtar Kelimeler:

Doğum sonu dönem;; yaşam kalitesi;; hemşire.

Examination of the Postpartum Life Quality of Mothers Objective: The purpose of this study is to examine the postpartum life quality of mothers and determine some affecting factors. Method: Population of this descriptive study consisted of 266 mothers, who applied to Family Health Center in the city center of Erzurum between January 1, 2013 and April 30, 2013 and were in the 4-6th postpartum week. Sample group of the study involves 206 mothers, who were accepted to participate in the study. “Questionnaire Form” and “Maternal Postpartum Quality of Life Questionnaire”, were used to collect the data. Results: Average age of mothers was 29.08±5.68. While 35% of mothers were primary school graduates, 83% were unemployed and 74.3% lived in a nuclear family. 76.2% multipar, 81.1% had intended pregnancy and 66% gave vaginal birth. 58.7% were informed about the postpartum period. Mothers’ total mean score of Maternal Postpartum Quality of Life Questionnaire is 16.85±4.82. It was determined that the difference between total mean scores of Maternal Postpartum Quality of Life Questionnaire was statistically significant according to educational levels, delivery method of mothers, as well as their state of obtaining information about the postpartum period (p

Keywords:

Postpartum; quality of life; nurse.,

PDF

___

Altuntuğ K, Ege E. Doğum Sonu Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin Türkçe Uyarlamasının Geçerlik ve Güvenirliği. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(3): 214-22.
Atıcı İ, Gözüm S. Postpartum Erken Dönemde Lohusalara Verilen Sağlık Eğitiminin Postpartum Problem ve Anksiyeteleri Üzerine Etkileri. HÜHYO Dergisi 2000; 8(2): 77-90.
Balkaya A. Postpartum Dönemde Annelerin Bakım Gereksinimleri ve Ebe-Hemşirenin Rolü. CÜHYO Dergisi 2002; 6(2): 42-9.
Başer M, Mucuk S, Korkmaz Z, Seviğ Ü. Postpartum Dönemde Anne ve Babaların Yenidoğan Bakımına İlişkin Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005;; 14(Ek Sayı:
Hemşirelik Özel Sayısı): 54-8. Bergström, M, Kieler H, Waldenström U. Effects of Natural Childbirth Preparation Versus Standard Antenatal Education on Epidural Rates, Experience of Childbirth and Parental Stres in Mothers and Fathers: A Randomised Controlled Multicentre Trial. BJOG 2009; 116(9): 1167-76.
Beydağ KD. Doğum Sonu Dönemde Anneliğe Uyum ve Hemşirenin Rolü. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;; 6(6): 479-84.
Chen CH, Wong SY, Chang MY. Women’s Perceptions of Helpful and Unhelpful Nursing Behaviors During Labor: A Study in Taiwan. Birth 2001; 28(3): 180-5.
Cleeton ER. Attitudes and Beliefs about Childbirth among College Students: Result of an Educational Intervention. Birth 2001; 28(3): 192-201.
Coşar F, Demirci N. Lamaze Felsefesine Dayalı Doğuma Hazırlık Eğitiminin Doğum Algısı ve Doğuma Uyum Sürecine Etkisi. S.D.Ü Sağlık Enstitüsü Dergisi 2012;; 3(1): 18-30.
Doğaner G, Bekar M. Vajinal Yolla Doğum Yapan Kadınların Erken Postpartum Dönemde Kendisinin ve Yenidoğanın Bakımına Yönelik Yaşadıkları Sorunların Belirlenmesi. Sağlık ve Toplum Dergisi 2006; 16(4): 130-5.
Emmanuel EN, Sun J. Health Related Quality of Life Across The Perinatal Period Among Australian Women. J Clin Nursing 2014; 23(11-12): 1611-9.
Gölbaşı Z. Postpartum Erken Taburculuk, Evde Bakım Hizmetleri ve Hemşirelik. CÜHYO Dergisi 2003; 7(2): 15-22.
Gözüm S, Kılıç D. Health Problems Related to Early Discharge of Turkish Women. Midwifwery 2005; 21(4): 371-8.
Güngör A. Dördüncü Dünya Kadın Konferansı. Kadın Haklarına İlişkin Uluslararası Hukuk Düzenlemeleri. Ankara: Koza Matbaacılık;; 2012. p.37-225.
Güngör İ, Gökyıldız Ş, Nahcivan NÖ. Sezeryan Doğum Yapan Bir Grup Kadının Doğuma İlişkin Görüşleri ve Doğum Sonu Erken Dönemde Yaşadıkları Sorunlar. İ.Ü.F.N.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004;; 13(53): 17-24.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2008. Hacettepe
Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye, 2009. p. 154-158.
Hammoudeh W, Mataria A, Wick L, Giacaman R. In Search of Health: Quality of Life Among Postpartum Palestinian Women. Expert Rev Pharmacoecon Outcomes Res 2009; 9(2): 123-32.
Hill P, Aldag JC, Hekel B, Riner G, Bloomfield P. Maternal Postpartum Quality of Life Questionnaire. J Nurs Meas 2006; 14(3): 205-20.
Hill P, Aldag JC. Maternal Perceived Quality of Life Following Childbirth. JOGNN 2007; 36(4): 328-34.
Kiehl EM, White MA. Maternal Adaptation During Childbearing in Norway, Sweden and United States. Scand J Caring Sci 2003; 17(2): 96-103.
Kitapçıoğlu G, Yanıkkerem E, Sevil Ü, Yüksel D. Gebelerde Doğum ve Postpartum Döneme İlişkin Endişeler;; Bir Ölçek Geliştirme ve Validasyon Çalışması. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008;; 9(1): 47-54.
Mucuk S, Güler N. Annelerin Doğum Sonu Dönemde Bakım Beklentileri ve Bu Beklentilerinin Hemşireler Tarafından Karşılanma Durumu. EÜSB Dergisi 2001; 11(1): 21-9.
Perla L. Patient Compliance and Satisfaction with Nursing Care During Delivery and Recovery. J Nurs Care Qual 2002; 16(2): 60-6.
Pınar G, Doğan N, Algıer L, Kaya N, Çakmak F. Annelerin Doğum Sonu Konforunu Etkileyen Faktörler. Dicle Tıp Dergisi 2009;; 36(3): 184-90.
Saurel-Cubizolles MJ, Romito P, Lelong N, Ancel PY. Women’s Health after Childbirth: A Longitudinal Study in France and Italy. BJOG 2000; 107(10): 1202Şahin N, Dinç H, Dişsiz M. Gebelerin Doğuma İlişkin Korkuları ve Etkileyen Faktörler. Zeynep Kamil Tıp Bülteni 2009;; 40(2): 57-62.
Şahin NH, Güngör İ, Sömek A. Kadınların Doğum Yöntemlerine İlişkin Görüşleri ve Erken Postpartum Dönemdeki Sorunlarının Belirlenmesi. Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi 2007; 21(4): 197-204.
Taşkın L. Kadın sağlığına giriş. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. 10. Baskı. Ankara: Sistem Ofset Matbaacılık;; 2011. p.1-16.
Torkan B, Parsay S, Lamyian M, Kazemnejad A, Montazeri A. Postnatal Quality of Life in Women after Normal Vaginal Delivery and Caesarean Section. BMC Pregnancy & Childbirth 2009; 9(4): 1
Walker L, Wilging S. Rediscovering the ‘M’ in ‘MCM’: Maternal Health Promotion after Childbirth. JOGNN 2004; 29(3): 229-35.
Waterstone M, Wolfe C, Hooper R, Bewley S. Postnatal Morbidity after Childbirth and Severe Obstetric Morbidity. BJOG 2003; 110(2): 128-33.
World Health Organization (WHO). Maternal and Newborn Health/Safe Motherhood Unit. Postpartum care of the mother and newborn: a practical guide. Geneva: World Health Organization; 1998. p. 16-23.