Mehmet ATAK, Muharrem KAYA, Cemalettin Y. Çiftçi

Çinko ve humik asit uygulamalarının makarnalık buğday (Triticum durum L.)' da verim ve verim öğelerine etkileri

Bu araştırma tohuma çinko ve yapraktan humik asit uygulamalarının makarnalık buğdayda (Triticum durum L.) verim ve bazı özelliklere etkilerini belirleyebilmek amacıyla 1998-2000 yılları arasında iki yıl süreyle yürütülmüştür. Deneme Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama Çiftliğinde 3 tekrarlamak olarak kurulmuş ve denemede materyal olarak Kızıltan 91 makarnalık buğday çeşidi tohumları kullanılmıştır. Denemede bitki 'boyu, başak uzunluğu, fertti kardeş sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, bin tane ağırlığı ve' birim alan tane verimi özellikleri ele alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre tek başına tohuma çinko ve humik asit uygulaması ile bunların birlikte uygulanması birim alan tane verimini önemli ölçüde arttırmıştır. Ayrıca birim alan tane verimi ile bitki boyu, başakta tane sayısı ve ağırlığı arasında önemli ve olumlu ikili ilişkiler belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

humik asit, buğday, yapraktan uygulama, makarnalık buğday, Triticum durum, ticari gübreler, çeşitler, çinko, tarımsal özellikler, verim ögeleri, çeşit denemeleri, verim

Effects of zinc and humic acid applications on yield and yield components of durum wheat (Triticum durum L.)

This research was conducted to determine the effects of zinc and humic acid applications on yield and yield components of durum wheat (Triticum durum L.) in 1998-2000. Experimental was conducted at research Farm, Faculty of Agriculture, University of Ankara. Durum wheat variety (Kızıltan-91 cv.) was used as seed material. Plant height, spike length, fertile tiller number per spike, seed weight per spike, 1000 kernel weight and grain yield were investigated. Based on the two year results; zinc and humic acid applications and their interactions were increased grain yield, significantly. Also it was observed that there were positive and significant relationship between grain yield and seed number per spike, seed weight per spike.

Keywords:

humic acids, wheat, foliar application, durum wheat, Triticum durum, fertilizers, varieties, zinc, agronomic characteristics, yield components, variety trials, yields,

PDF

___

Aydeniz, A. ve A. R. Brohi. 1991. Gübreler ve Gübreleme. Cumhuriyet Ü. Tokat Z. F. Yayınları: 10. Ders Kitabı: 3. 880 s.
Bayraklı, F., B. Sade, S. Gezgin, M. Önder ve A. Topal. 1995. Çinko, fosfor ve azot uygulamasının Gerek 79 ekmeklik buğday çeşidinin (Triticum aestivum L.) tane verimi ve verim unsurları üzerine etkileri. Selçuk Ü. Z. F. Dergisi 6 (8): 116-130.
Brohi, A. R., H. Karaata, S. Özcan ve M. Demir. 2000. Topraktan ve yapraktan çinko uygulamasının ekmeklik buğday bitkisinin verim ve bazı besin maddesi alımına etkisi. Gaziosmanpaşa Ü. Z. F. Dergisi. 17 (1): 123-128.
Dibrova, V. S. 1967. Effect of zinc fertilizers-on the biochemical properties of corn onder various conditions of zinc supply. Fiziol. Rast. 14 (4): 670-674.
Erdal, İ., B. Torun, S. Karanlık, H. Ekiz ve İ. Çakmak. 1997. Değişik şekillerde uygulanan çinkonun buğday bitkisinde verim ve çinkonun biyolojik yarayışlılığı üzerine etkisi. 1. Ulusal Çinko Kongresi. 12-16 Mayıs, Eskişehir s: 71-78.
Gezgin, S. 1995. Yapraktan uygulanan çinkonun buğdayda verim, verim unsurları ve yaprakta bazı besin elementleri kapsamına etkisi. Selçuk Ü. Z. F. Dergisi. 8 (10): 145-158.
Giordano, P. M. and J. J. Morvedt. 1972. Agronomic Effectiveness of micronutrients in macronutrient fertilizers. Micronutrients in Agriculture, p: 505-524.
Kacar, B. 1986. Gübreler ve Gübreleme Tekniği. T.C. Ziraat Bankası Yayınları. Ankara, 473 s.
Lindsay, W. L. 1972. Inorganic phase equilibria of micronutrients in soils. Micronutrients in Agriculture, Soil Sci. Soc. America, Inc. Madison/Usa, p. 41-57.
Mandal, A. B. and A. K. Singharoy. 1989. Selection of some wheat genotypes on terai soil. Environment and Ecology. 7 (4): 978-979.
Randhawa, N. S., M. K. Sinha, and P. N. Takkar. 1978. micronutrients. In: Soils and Rice (Intern. Rice Res. Inst., ed.) Los Banos Philippines, p: 581-603.
Sade, B., S. Soylu, A. Kan ve C. Yıldız. 1996. Farklı lokasyonlarda yapraktan uygulanan çinkonun buğdayda verim ve verim unsurları üzerine etkileri. Selçuk Ü. Z. F. Dergisi, 10 (12): 45-54.
Sayed, E., M. S. Gheith, and O. Z. El Badry. 1988. Effects of the dates of zinc application on wheat. Beyrage zur Tropischen Landwirtshof und Veterinormadizin. 26 (3): 273-278.
Semina, R. M. 1967. The effect of zinc on yield and grain quality of buckwheat. Field Crops Abst. 21:486.
Serry, A., A. Mawardi, S. Awad, and I. A. Aziz. 1974. Effect of zinc and manganese on wheat production. 1. FAO/SIDA Seminar for Plant Scientists from Africa and Near East, FAO Rome, p: 404-409.
Yılmaz, A., İ. Gültekin, H. Ekiz ve İ. Çakmak. 1997. Değişik şekillerde uygulanan çinkonun buğday bitkisinde verim ve çinkonun biyolojik yarayışlılığı üzerine etkisi. 1. Ulusal Çinko Kongresi. 12-16 Mayıs, Eskişehir s: 273-278.
Taban, S., M. Alpaslan, A. Güneş, M. Aktaş, İ. Erdal, H. Eyüpoğlu ve İ. Baran. 1997. Değişik şekillerde uygulanan çinkonun buğday bitkisinde verim ve çinkonun biyolojik yarayışlılığı üzerine etkisi. 1. Ulusal Çinko Kongresi. 12-16 Mayıs, Eskişehir s: 147-156.