Gülten Dayıoğlu’nun Gezi Kitapları Üzerine Bir Değerlendirme

Çocukluk, insan hayatının en önemli dönemlerinden biridir. Çünkü kişiliğin temelleri bu evrede atılır. Bu gelişim sürecinde çocuk edebiyatı ürünleri büyük önem taşır. Özellikle de disiplinler arası etkileşime izin veren, gözleme ve deneyimlere dayanan gezi türüne büyük görev düşmektedir. Bu çalışmada bilgilendirici/öğretici metin türleri arasında yer alan gezi türünün çocuk gelişimine katkısı üzerinde durulmaktadır. Ayrıca yazarlık hayatına başladığı günden bu yana hedef kitlesi yalnızca çocuklar olan Gülten Dayıoğlu’nun gezi kitapları, taşıdığı nitelikler ve çocuklara sağlayacağı katkılar yönünden incelenmiştir. Çalışma, nitel araştırma türlerinden temel nitel araştırma (basic qualitative research) çalışmasıdır. Verilerin toplanmasında doküman incelemesi yapılmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz yönteminden faydalanılmıştır. Kitapların incelenmesi Arıcı, Ungan ve Şimşek’in (2016) çocuklar için yazılan veya tavsiye edilen gezi yazılarında aranılması gereken niteliklere göre yapılmıştır. Çalışmada Gülten Dayıoğlu’nun “Kafdağı’na Yolculuk”, “Okyanuslar Ötesine Yolculuk”, “Bambaşka Bir Dünya Amerika’ya Yolculuk”, “Efsaneler Ülkesi Çin’e Yolculuk”, “Kangurular Ülkesi Avusturalya’ya Yolculuk”, “Kenya’ya Yolculuk”, “Mısır’a Yolculuk” ve “Meksika’ya Yolculuk” adlı kitapları incelenmiştir. Değerlendirmeler ışığında adı geçen kitapların öğrencilerin bilgilerini, düşüncelerini, gözlem becerilerini geliştireceği ve onlara farklı kültürleri tanıtacağı düşünülmektedir.

An Assessment on the Travel Books of Gülten Dayıoğlu

Childhood is one of the most important periods of human life as the personality of the child develops at this stage. Children's literature has a great importance in this development. Particularly, the travel literature based on observation and experience and allowing interdisciplinary interaction has the biggest share. In this study, the contribution of the travel literature to the child development among the informative / instructive text types is emphasized. In addition, travel books of Gülten Dayıoğlu whose target audience is merely children since the beginning of her career as a writer have been examined regarding their qualifications and contributions to the children. The study is structured on basic qualitative research method. Data were collected by document review. Descriptive analysis method was used for data analysis. While evaluating the content, the book of Arıcı, Ungan and Şimşek (2016) on the required qualifications for travel articles written or recommended for children were used. In this study, the following books of Gülten Dayıoğlu were examined; “Kafdağına Yolculuk (Journey to Kaf Mountain)”, “Okyanuslar Ötesine Yolculuk (Journey Beyond the Oceans)”, “Bambaşka Bir Dünya Amerika’ya Yolculuk (Journey to a Different World, America)”, “Efsaneler Ülkesi Çin’e Yolculuk (Journey to the Land of Legends, China)”, “Kangurular Ülkesi Avusturalya’ya Yolculuk (Journey to Country of Kangaroos, Australia)”, “Kenya’ya Yolculuk (Journey to Kenya)”, “Mısır’a Yolculuk (Journey to Egypt)” and “Meksika’ya Yolculuk (Journey to Mexico)”. In the light of the evaluations, it is thought that the mentioned books will develop the students' knowledge, thoughts, and observation skills and introduce them with different cultures.

___

  • Arıcı, A. F. (2016). Çocuk Edebiyatı ve Kültürü. Anakara: Pegem Akademi.
  • Arıcı, A. F., Ungan, S. ve Şimşek, T. (2011). Çocuk edebiyatı türleri ve çocuk eğitimine katkıları. T. Şimşek içinde, Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı (217-328), Ankara: Grafiker Yayıncılık.
  • Ateş, K. (1998). Gülten Dayıoğlu’nun Çocuk Romanları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • Aytekin, H. (2016). Çocuk ve Gençlik Edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Eskimen, D. A. (2015). Gülten Dayıoğlu’nun Yada’nın Gizilgücü Adlı Eserinde Eğitsel, Fantastik, Estetik ve Halk Kültürüne Ait Unsurlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(34), 63-77.
  • Kavcar, C. ve Oğuzkan, F. (1999). Örnek edebi metinlerle yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Kaya, E. ve Ekici, M. (2015). Sosyal Bilgiler öğretiminde gezi yazılarından yararlanma: Gülten Dayıoğlu’nun gezi yazıları örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 87-114.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3.Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Oğuzkan, F. A. (2013). Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örneklerle Çocuk Edebiyatı (10.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Şirin, R. M. (2000). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
  • Yalçın A. ve Aytaş G. (2002). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Dayıoğlu, G. (2010). Kangurular Ülkesi Avustralya’ya Yolculuk. İstanbul: Altın Kitaplar.
  • Dayıoğlu, G. (2015). Mısır’a Yolculuk. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Dayıoğlu, G. (2016). Bambaşka Bir Dünya Amerika’ya Yolculuk. İstanbul: Altın Kitaplar.
  • Dayıoğlu, G. (2017). Kafdağı’nın Ardına Yolculuk. İstanbul: Altın Kitaplar.
  • Dayıoğlu, G. (2017). Efsaneler Ülkesi Çin’e Yolculuk. İstanbul: Altın Kitaplar.
  • Dayıoğlu, G. (2017). Meksika’ya Yolculuk. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Dayıoğlu, G. (2018). Okyanuslar Ötesine Yolculuk. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Dayıoğlu, G. (2018). Kenya’ya Yolculuk, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.