Pozitivizm ve Siyaset: Yöntembilimsel Bir Eleştiri

Gerçekliğin yapı taşlarını belirleyen ontolojik kabuller, bunların bilgisine nasıl ulaşılacağını belirleyen epistemolojik kabuller ve bu ikisini de kapsayarak aşacak biçimde; elde edilen bilgilerin sistematik bir düşünümde nasıl değerlendirilmesi gerektiğini belirleyen yöntembilimsel kabuller, her daim, siyasal düşünceyle ilişki içindedir. Bu bağlamda pozitivizm de, ortaya çıktığı günden itibaren belirli siyasal yönelimleri bünyesinde taşımaktadır. Pozitivizm, 19. yüzyıl ortalarında Fransa'da, mevcut egemenlik ilişkilerini tehdit eden aristokrasi-kilise merkezli direnç ile yoksul halk tabakalarının muhalefetine karşı, toplumsal ve siyasal bir panzehir olarak düşünülmüştür. Yöntembilim alanında pozitivizmin, görünürdeki en apolitik önermeleri dahi -uygulayıcılarının niyetlerinden bağımsız bir biçimde- bu siyasal misyonuyla uyum içindedir.

Positivism and Politics: A Methodological Critique

Ontological acknowledgements that determine the main constituent of the reality, epistemological acknowledgements that determine how to acquire knowledge of them and -in a way that includes and goes beyond of both of them- methodological acknowledgements that determine how the acquired knowledge have to be assessed in a systematic thought are always in relationship with political thought. In this manner, positivism involves certain political tendencies since the day it first emerged. In the mid-19th century, positivism has been thought as an antidote against the aristocracychurch centered resistance and the opposition of the poor layers of the public, which threatened the present power relations in France. Even the most apolitical statements of positivism in methodology field -free from the intentions of the practicers- are also in harmony with this political mission.

___

Althusser, L. (1984), Felsefe ve Bilim Adamlarının Kendiliğinden Felsefesi, (Ö. Sezgin Çev.), Ankara: Birey ve Toplum Yayınları.
Bağce, H. E. (Ed.) (2006), Frankfurt Okulu, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Benhabib, S. (2005), Eleştiri, Norm ve Ütopya: Eleştirel Teorinin Temellerine Dair Bir İnceleme, (İ. Tekerek, Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
Bottomore, T. (2013), Frankfurt Okulu ve Eleştirisi, (Ü. H. Yolsal, Çev.), İstanbul: Say Yayınları.
Comte, A. (1974), The Positive Philosophy, (Trans. H. Martineau), AMS Press Inc., New York.
Comte, A. (2001), Pozitif Felsefe Kursları (E. Ataçay, Çev.), İstanbul: Sosyal Yayınları.
Cornforth, M. (2006), Pozitivizme ve Pragmatizme Karşı Felsefeyi Savunmak, (T. Ok, Çev.), İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Çulhaoğlu, M. (2002), Doğruda Durmanın Felsefesi: Seçme Yazılar (1. Cilt), İstanbul: YGS Yayınları.
Durkheim, É. (2003), Sosyolojik Yöntemin Kuralları, (C. Saraçoğlu, Çev.), İstanbul: Bordo Siyah Yayınları.
Durkheim, É. (2004), Ahlâk Eğitimi, (O. Adanır, Çev.), İzmir: Dokuz Eylül Yayınları,
Durkheim, É. (2006), Toplumsal İşbölümü, (Ö. Ozankaya Çev.), , İstanbul: Cem Yayınları.
Giddens, A. (2003), Sosyolojik Yöntemin Yeni Kuralları, (Ü. Tatlıcan ve B. Balkız, Çev.), İstanbul: Paradigma Yayınları.
Hançerlioğlu, O. (1995), Düşünce Tarihi, , İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
Hartung, F. E. (2006), "Pozitivizmin Sosyolojisi", (T. Şahbaz, Çev.), Pozitivizm (Bilim ve Düşünce 3. Kitap), İstanbul: Evrensel Basım Yayın, s. 195-206.
Holz, H. H. (2014), Frankfurt Okulu Eleştirisi, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Horkheimer, M. (2012), Geleneksel ve Eleştirel Kuram, (M. Tüzel, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Kültür Yayınları.
Keat, R. ve Urry, J. (2001), Bilim Olarak Sosyal Teori, (N. Çelebi, Çev.), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Korsch, K. (2000), Karl Marx: Marksist Kuram ve Sınıf Hareketi, (M. Okyayuz, Çev.), , Ankara: Doruk Yayınları.
Kuhn, T. S. (2014), Bilimsel Devrimlerin Yapısı, (N. Kuyaş, Çev.), , İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Lukács, G. (2006), Tarih ve Sınıf Bilinci, (Y. Öner, Çev.), İstanbul: Belge Yayınları
Oizerman, T. I. (1998), Felsefe Tarihinin Sorunları, (C. A. Kanat, Çev.), İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
Ollman, B. (2006), Diyalektiğin Dansı: Marx'ın Yönteminde Adımlar, (C. Saraçoğlu, Çev.), , İstanbul: Yordam Kitap Yayınevi.
Öngen, T. (2008), "Bilim, İktidar ve Gerçeklik", Candan, E., Özbolat, N. K. ve Öziş, M. (Ed.), Bilim ve İktidar, Ankara: Dipnot Yayınları s. 34-39.
Popper, K. R. (2015), Bilimsel Araştırmanın Mantığı, (İ. Aka ve İ. Turan, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Therborn, G. (2006), "Frankfurt Okulu", (H. E. Bağce, Çev.), H. E. Bağce (Ed.). Frankfurt Okulu (s. 19-54). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Tiryakian, E. A. (2006), "Emile Durkheim", (C. Tokluoğlu, Çev.), Bottomore, T. ve Nisbet, R. (Ed.), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, Cilt I, İstanbul: Kırmızı Yayınları, s. 275-344.