Parti sisteminde kutuplaşma ve türk parti sistemi örneği

Bu çalışmanın amacı, Türk parti sistemindeki gelişmeleri ve eğilimleri kutuplaşma değişkenini kullanarak açıklamaktır. Kutuplaşma, görüşlerin karşıt cepheler halinde toplanmasını ifade eden bir kavramdır. İki veya çok partili her parti sisteminde kutuplaşma bulunmakla birlikte, parti sistemindeki kutuplaşmanın artması partilerin, söylem ve politikalarıyla birbirinden derin farklılıklarla ayrılması anlamında kullanılmaktadır. Türkiye 'de parti kutuplaşmaları, temel olarak Osmanlı döneminden kalan siyasal yapı üzerine şekillenmiştir. Bu etki, merkez-çevre ve tarihsel blok gibi yaklaşımlarla ele alınmaktadır. Bununla birlikte, özellikle 1950'de tek parti iktidarının sona ermesi, 1960 darbesi sonrasında kurulan yeni anayasal sistem, 1980 sonrasında dünyada ve Türkiye 'de meydana gelen dönüşümler, parti sistemi üzerinde de belirleyici rol oynamıştır. 2000 'li yıllar Türkiye 'de kimlik temelli kutuplaşmaların baskınlık kazandığı dönem olmuştur. Laikler-İslamcılar, Türkçüler-Kürtçüler ve Aleviler-Sünniler başlıca kutuplaşma eksenleri olarak ön plana çıkmaktadır.

Polarization in party system and the case of the turkish party system

The purpose of this study is to explain the developments in Turkish party system by using the polarization variable. The concept of polarization refers to the grouping of opinions around two extremes. Despite the existence of polarization in each two or multi-party systems, the increase in polarization in a party system points to deep differences between the political parties in terms of discourses and policies. The polarization of parties in Turkey has been basically formed on the political structure inherited from the Ottoman period. This effect has been discussed by approaches such as center-periphery and historic bloc. Nevertheless, especially the end of single party rule in 1950, a new constitutional system established after the coup in 1960, transformations in the world and Turkey in the post-1980 have also become a decisive influence on the party system. The 2000s have been marked as the period, during which identity- based polarizations prevailed in Turkey. The Secularists-Islamists, Turkish Nationalists-Kurdish Ethnic Nationalists and Alevis-Sunnis have come into prominence as the main identity-based polarization.

___

  • Akgün, Birol (1999), "Türkiye'de Seçmen Davranışının Ekonomi Politik'i Üzerine BirModel Denemesi", Liberal Düşünce Dergisi, Cilt. 4, Sayı: 14, Bahar, s.62-74.
  • Akgün, Birol (2002), Türkiye'de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven,Nobel Yayınevi, Ankara.
  • Atlee, Thomas (2004), "Exploring the Dynamics of Polarization", www.co intelligence.org/polarizationDynamics. html (15.05.2009).
  • Bedirhanoğlu, Pınar (2009), "Türkiye'de Neo-liberal Otoriter Devletin AKP'li Yüzü", (Ed). İlhan Uzgel, Bülent Duru, AKP Kitabı Bir Dönüşümün Bilançosu, Phoenix Yayınları, Ankara, s.40-65.
  • Cizre, Ümit (2005), Muktedirlerin Siyaseti Merkez Sağ Ordu İslamcılık, (Çev. C. Ekiz),İletişim Yayınları, 2.Baskı, İstanbul.
  • Çarkoğlu, Ali - Toprak, Binnaz (2006), Değişen Türkiye 'de Din Toplum ve Siyaset, TESEV Yayını.
  • Çarkoğlu, Ali - Hinich, Melvin J. (2006a), "A Spatial Analysis of Turkish Party Preferences", Electoral Studies, Vol.25, 2006, s.369-392.
  • Çarkoğlu, Ali (2006b), "Political Preferences of the Turkish Electorate: Reflections of An Alevi - Sunni Cleavage", (Ed.) A. Çarkoğlu, B. Rubin, Religion and Politics in Turkey, Routledge, s.273-292.
  • Çitçi, Oya (2005), Yerel Seçimler Coğrafyası 1963 - 1999, TODAİE Yayını No.329, Ankara.
  • Dalton, Russel J. (2008), "The Quantity and the Quality of Party Systems, Party System Polarization Its Measurement and Its Consequences", Comparative Political Studies, Vol. XX., 1-22.
  • Demir, Fevzi (2007), Osmanlı Devleti 'nde II. Meşrutiyet Dönemi Meclis-i Mebusan Seçimleri 1908 -1914, İmge Kitabevi, Ankara.
  • DİE (2004), Cumhuriyetten Günümüze Milletvekili Seçimleri 1923 - 2002, Devlet İstatistik Enstitüsü Yayını, Ankara.
  • Dixit, Avinash K.-Weibull, Jörgen W. (2007), "Political Polarization", PNAS, Vol 104., s.1-25.
  • Downs, Anthony (1957), An Economic Theory of Democracy, Harper&Row Publishers.
  • Duverger, Maurice (1993), Siyasi Partiler, Partiler, (Çev. E. Özbudun), Dördüncü Basım, Bilgi Yayınevi, Ankara.
  • Epstein, Diana - Graham, John. D. (2007), "Polarized Politics and Policy Consequences", Policy Insight, Vol.1 No:4, August, s.1-29.
  • Ergil, Doğu (2000), Siyasetini Arayan Ülke, Can Yayınları, İstanbul.
  • Esteban, Joan - Schneider, Gerald (2008), "Polarization and Conflict: Theoretical and Empirical Issues", Journal of Peace Research, Vol.45 No:2 , s. 131-141.
  • Fiorina, Morris. P. - Abrams, Samuel. J. (2008), "Political Polarization in the American Public", The Annual Review of Political Science, Vol. 11., s.563-588.
  • Hazan, Reuven Y. (1997), Centre Parties Polarization and Competition in European Parliamentary Democracies, Pinter Press, London ve Washington 1997.
  • Huntington, Samuel P. (2008), Medeniyetler Çatışması, (Çev. M. Turhan ve C. Soydemir), Okuyan Us Yayınları, 6. Baskı, İstanbul.
  • Huntington, Samuel P.- Dominguez, Jorge I. (1975), Siyasal Gelişme, (Çev.E. Özbudun), Siyasi İlimler Derneği Yayını, Ankara.
  • Jones, David. R. (2001), "Party Polarization and Legislative Gridlock", Political Research Quarterly, Vol.54, No: 1, s. 125-141.
  • Kahraman, Hasan Bülent (2008), Türk Siyaseti 'nin Yapısal Analizi I Kavramlar Kuramlar Kurumlar, Agora Yayınları, İstanbul.
  • Kalaycıoğlu, Ersin (1999), "The Shaping of Party Preferences in Turkey: Coping with the Post-Cold War Era", New Perspectives on Turkey, Vol. 20, Spring., s.47-76.
  • Kardam, Ahmet - Tüzün, Sezgin (2003), "Türkiye'de Siyasi Kutuplaşmalar ve Seçmen Davranışları", Bilanço 1923 -1998, Cilt. 1, s. 123-140.
  • Karpat, Kemal H. (1996), Türk Demokrasi Tarihi, Afa Yayınları, İstanbul.
  • Keyman, Fuat (2008), "Türkiye'nin İyi ve Adaletli Yönetimi ve Sosyal Demokrasi", Toplum ve Demokrasi, Yıl.2, Sayı:2, Ocak-Nisan., s. 1-14.
  • Kiriş, Hakan M. (2010), "Türk Parti Sisteminde 1980 Sonrası Kutuplaşma ve Dinamikleri", Yayınlanmamış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi ABD., İsparta 2010.
  • Kiriş, Hakan M.- Gül, Hüseyin (2008), Türkiye'de Siyasal Eğilimlerin Dönüşümü: Yerel Seçimler Bağlamında Bir Çözümleme, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 41 Sayı 2 Haziran, s. 101-129.
  • Klingemann, Hans Dieter (2005), "Political Parties and Party Systems", Ed. J. Thomassen, The European Voter - A Comparative Study of Modern Democracies, Oxford University Press, s.22-63
  • Küçükömer, İdris (2009), Batılılaşma & Düzenin Yabancılaşması, Profil Yayınları, İstanbul.
  • Lachat, Romain (2008), "The Impact of Party Polarization on Ideological Voting", http://www.romain-lachat.ch/papers/polarization.pdf (05.12.2008).
  • Layman, Geoffrey C.- Carsey,Thomas M.- Horowitz, Juliana Menasce (2006), "Party Polarization in American Politics: Characteristics, Causes, and Consequences" Annual Review of Political Science, Vol. 9.
  • Mair, Peter - Castles Francis G. (1997), "Revisiting Expert Judgement", European Journal of Political Research, Vol. 31, s. 150-157.
  • Mardin, Şerif (2006), "Türk Siyasasını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez - Çevre İlişkileri", içinde Türkiye'de Toplum ve Siyaset Makaleler 1, der. Mümtaz'er Türköne ve Tuncay Önder, 13. baskı, İletişim Yayınları, İstanbul, s.35-78.
  • Myers, Charles D., "Campaign Intensity and Polarization", www.princeton.edu/~cdmyers/Campaign_Polarization.pdf. html (12.08.2009).
  • Ortaylı, İlber (2008), Osmanlı 'da Değişim ve Anayasal Rejim Sorunu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İkinci Basım, İstanbul.
  • Oskarson, Maria (2005), "Social Structure and Party Choice", Ed. Jacques Thomassen, The European Voter - A Comparative Study of Modern Democracies, Oxford University Press, s. 84-105.
  • Özbudun, Ergun (1975), Türkiye'de Sosyal Değişme ve Siyasal Katılma, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, Ankara.
  • Özbudun, Ergun (1979), Siyasal Partiler, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • Özbudun, Ergun (1981), "The Turkish Party System: Institutionalization, Polarization and Fragmentation", Middle Eastern Studies, Vol. 17, Issue:2, s.228-240.
  • Özbudun, Ergun (2000), Contemporary Turkish Politics Challenges to Democratic Consolidation, Lynne Reinner Publishers, London.
  • Politika Sözlüğü, (1979), (Çev.M. Beyhan), Sosyal Yayınlar, İstanbul.
  • Pelizzo, Riccardo - Babones, Salvatore (2007), "The Political Economy of Polarized Pluralism", Party Politics, Vol. 13, No. 1, s.53-67.
  • Powell, G.Bingham (1981), "Party Systems and Political System Performance: Voting Participation, Government Stability and Mass Violence in Contemporary Democracies", The American Political Science Review, Vol.75, No.4, s.861-879.
  • Rustow, Dankwart. A. (1966), "The Development of Parties in Turkey", Ed. J. LaPalombara, M. Weiner, Political Parties and Political Development, Princeton University Press, s. 107-133.
  • Sak, Güven (2009), "Türkiye'de Siyasi Kutuplaşma ve Olası Etkileri Üzerine Düşünceler", TEP AV, http://www.tepav.org.tr. html (25.08.2009).
  • Sani, Giacomo - Sartori, Giovanni (1983), "Polarization, Fragmentation and Competition in Western Democracies", Ed. H. Daalder and P. Mair, Western European Party Systems: Continuity and Change, Sage, s.307-340.
  • Sarıbay, Ali Yaşar (2001), Türkiye'de Demokrasi ve Politik Partiler, Alfa Yayınları, İstanbul.
  • Sartori, Giovanni (1966), "European Political Parties: The Case of Polarized Pluralism", Ed. Joseph LaPalombara, Myron Weiner, Political Parties and Political Development, Princeton University Press, s. 137-176.
  • Sartori, Giovanni (1976), Parties and Party Systems A Framework for Analysis, Cambridge University Press.
  • Sayan, Sabri (2002), "The Changing Party System", Ed. S. Sayarı, Y. Esmer, Politics, Parties and Elections in Turkey, Lynne Reinner Publishing, London, s.9-32.
  • Sitembölükbaşı, Şaban (2007) "Avrupa'nın Eski ve Yeni Demokrasileriyle Türkiye'de Oy Değişkenliklerindeki Genel Trendler: 1945 - 2005", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 9, Sayı:l, s. 451-473.
  • Şahin, Haluk (2007), "Parti Kapatmak Çare Değildir", Radikal Gazetesi, 23.05. 2007.
  • Şimşek, Sefa (2004), "New Social Movements in Turkey Since 1980", Turkish Studies, Vol.5, No:2, s. 111-139.
  • Testa, Cecilia (2010), Party Polarization and Electoral Accountabilility, Royal Holloway University of London, s. 1 -3 5.
  • Testa, Cecilia (2003), Does Candidates Serve Parties Interests? Party Polarization as a Discipline Device, Royal Holloway University of London, s.1-46.
  • Teziç, Erdoğan (1976), 100 Soruda Siyasi Partiler, Gerçek Yayınevi, İstanbul.
  • Tosun, Tanju (2003), Siyasette Yeniden Mevzilenmeler, Büke Yayınları, İstanbul.
  • Tuncer, Erol, "2008 Yılına Girerken Türkiye'de Siyaset Kurumu", www.sdd.org.tr/ siyasetkurumu.doc (15.09.2009).
  • Turan, Ali Eşref (2004), Türkiye 'de Seçmen Davranışı - Önceki Kırılmalar ve 2002 Seçimi, Bilgi Üniversitesi Yayını, İstanbul.
  • Türkiye İstatistik Kurumu Web Sitesi, http://www.tuik.gov.tr (20.02.2010).
  • Türköne, Mümtaz'er (2005), Siyaset, Lotus Yayınları, İkinci basım, Ankara.
  • Uzgel, İlhan (2009), "AKP: Neo-liberal Dönüşümün Yeni Aktörü", Ed.İ. Uzgel, B. Duru, AKP Kitabı Bir Dönüşümün Bilançosu, Phonenix Yayınları, Ankara, s. 11-39.
  • Van der Eijik, Cees - Schmitt, Hermann - Binder, Tanja (2005), "Left-Right Orientation and Party Choice"; Ed. Jacques Thomassen, The European Voter - A Comparative Study of Modern Democracies, Oxford University Press, s. 167-189.
  • Yavuz, Hakan (2005), Modernleşen Müslümanlar Nurcular Nakşiler Milli Görüş ve AK Parti, Kitap Yayınevi, (Çev. A. Yıldız), İstanbul.
  • Yüksek Seçim Kurulu Web Sitesi, http://www.ysk.gov.tr (20.02.2010).