Birkaç kadın denetçiden biri olmanın zorlukları

Avrupa ve Amerika'da 1970'lerden itibaren kadın denetçilerin az sayıda olmalarının nedenleri ve yaşantıları araştırılmasına rağmen, Türkiye 'de bu konunun araştırılmadığı görülmektedir. Bu bağlamda nitel olan bu araştırmanın amacı, kadın eğitim (ilköğretim) denetçilerinin sorunlarını belirlemektir. Bu amaçla; Türkiye'nin 81 ilinde görev yapan 77 kadın eğitim (ilköğretim) denetçisi ile görüşme yapılmıştır. Araştırma, tarama modelindedir. Kadın denetçilerin araştırma sonucunda ortaya çıkan sorunları şunlardır: Denetçiliğin erkek egemen meslek olması, kadınların sorumluluklarının (ev-iş) fazla olması, toplumsal cinsiyetçilik, otorite olarak kabul edilmeme, kadın denetçilere ilişkin ön yargılar, sosyal yaşamın kısıtlanması, taciz, üst yöneticilerin kadın denetçileri karar sürecine katmaması, kadın denetçilerin kendi sorunlarına ilişkin farkındalık-larının olmaması ve kadın denetçilerin sayıca az olması. Ayrıca araştırmada, kadın denetçilerin cinsiyetlerinden dolayı ayrımcılık yaşadığı eşitsizliklere ve ön yargılı davranışlara maruz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır.

The challenges of being one of the few female supervisiors

Although in Europe and America, numerous studies have been conducted on the reasons why female supervisors are outnumbered by male supervisors and on their professional and private since the 1970s, this subject has never been investigated in Turkey. In this context, the purpose of this qualitative study is to identify the problems of female educational (elementary) supervisors. For this purpose, 77 female educational (elementary) supervisors employed in 81 cities of Turkey were interviewed. This research is a descriptive model. The findings of the survey have indicated that the problems of female supervisors were: supervisorship is a male-dominated occupation, women have more responsibilities (home-work), gender socialization, not being accepted as authority, prejudices against female supervisors, restriction of social life, harassment, top managers' negative attitude for female supervisors' participation in decisionmaking process, women's lack of awareness of their problems and being outnumbered as female supervisors. Also in this study it was found that female supervisors experienced gender discrimination, exposed to inequalities and gender biased behaviors because of their gender.

___

  • Acuner, Selma - Sallan, Songül (1993), "Türk Kamu Yönetiminde Yönetici Kadınlar",Amme İdaresi Dergisi, Cilt. 26, No: 3, Eylül, s. 77-92.
  • Adkison, Judith A. (1981), "Women in School Administration: A Review of the Research", Review of Educational Research, Vol. 51, No: 3, Autumn, s. 311-343.
  • Altınışık, Songül (1988), Kadın Öğretmenlerin Okul Müdürü Olmasının Engelleri, Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi.
  • Anafarta, Nilgün - Sarvan, Fulya - Yapıcı, Nuray (2008), "Konaklama İşletmelerinde Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algısı: Antalya İlinde bir Araştırma", Akdeniz Î.İ.B.F. Dergisi, Cilt. 15, No: 8, s. 111-137.
  • Aydın, İnayet Pehlivan (2005), Öğretimde Denetim: Durum Saptama, Değerlendirme ve Geliştirme, PegemA Yayıncılık, Ankara.
  • Aydın, Mustafa (1993), Çağdaş Eğitim Denetimi, 3. Baskı, Pegem, Ankara.
  • Babaoğlan, Emine - Litchka, Peter R. (2010), "An Examination of Leadership Competencies of School Principals in Turkey and the United States", Education and Science, Vol. 35, No: 158, October, s. 58-74.
  • Bayrak, Sabahat - Mohan, Yeliz (2001), "Erkek Yöneticilerin Çalışma Yaşamı ve Liderlik Davranışları Açısından Kadın Yöneticileri Algılama Tarzları", Amme İdaresi Dergisi, Cilt. 34, No: 2, Haziran, s. 89-114.
  • Bell, Colleen S. (1988), "Organizational Influences on Women's Experience in the Su-perintendency", Peabody Journal of Education, Vol. 65, No: 4, Summer, s. 31-59.
  • Beyhan, Adem (2008), İlköğretim Müfettişlerinin Disiplin Soruşturması Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlar, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi.
  • Beyhan, Adem (2010), "İlköğretim Müfettişlerinin Disiplin Soruşturmalarında Karşılaştıkları Sorunlar",//. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 23-25-Haziran, Kütahya.
  • Björk, Lars G. (2000), "Introduction: Women in the Superintendency-Advances in Research and Theory", Educational Administration Quarterly, Vol. 36, No: 1, February, s. 5-17.
  • Brunner, Cryss C. (2000a), Principles of Power: Women Superintendents & the Riddle of the Heart, Ithaca, NY, USA: State University of New York Press.
  • Brunner, Cryss C. (2000b), "Unsettled Moments in Settled Discourse: Women Superintendents' Experiences of Inequality", Educational Administration Quarterly, Vol. 36, No: 1, February, s. 76-116.
  • Brunner, Cryss C. (1998), "Women Superintendents: Strategies for Success", The Journal of Educational Administration, Vol. 36, No: 2, s. 160-182.
  • Burgaz, Berrin (1992), Türk Eğitim Sisteminde Denetmenlerin Başarılarını Etkileyen Nedenler, Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi.
  • Burgaz, Berrin, (1995), "İlköğretim Kurumlarının Denetiminde Yeterince Yerine Getirilmediği Görülen Bazı Denetim Rolleri ve Nedenleri", Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 11, No: 11, s. 127-134.
  • Cohen, Louis - Manion, Lawrence - Morrison, Keith (2005), Research Methods in Education. Fifth Edition, Routledge Falmer, London and New York, Taylor & Francis e-Library.
  • Colbert, Daveda J. (2009), Gender and Racial Experiences in Executive School Leadership: Perceptions of African American Female Superintendents, Yayımlanmamış doktora tezi, Oakland University.
  • Çelik, Vehbi - Ömür, Şinasi (2010), "İlköğretim Müfettişlerinin Denetim Sürecinde Karşılaştıkları Etik Sorunlar", II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 23-25-Haziran, Kütahya.
  • Çelikten, Mustafa (2004), "Okul Müdürü Koltuğundaki Kadınlar: Kayseri İli Örneği", Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 17, No: 2, s. 91-118.
  • Çelikten, Mustafa - Yeni, Yeliz (2004), "Okul Müdürlerinin Liderlik ve Yöneticilik Özelliklerinin Cinsiyet Açısından Değerlendirilmesi", Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt. 12, No: 2, Ekim, s. 305-314.
  • Dağlı, Abidin (2006), "İlköğretim Denetmenlerinin Eğitim ve Yaşam ile ilgili Karşılaştıkları Sorunlar ve Bu Sorunların Çözümüne İlişkin Öneriler", Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, No: 6, Ocak, s. 1-8.
  • Dobie, Deborah F. - Hummel, Brenda (2001), "Successful Women Superintendents in a Gender-Biased Profession", Equity & Excellence in Education, Vol. 34, No: 2, September, s. 22-28.
  • Dunshea, Gaye (1998), "Beginning Principals and the Issue of Gender in Rural and Regional Areas", Asia-Pacific Journal of Teacher Education, Vol. 26, No: 3, November, s. 203-215.
  • Eagly, Alice H. - Johannessen-Schmidt, Mary C. (2001), "The Leadership Styles of Women and Men", Journal of Social Issues, Vol. 57, No: 4, December, s. 781-797.
  • Federal Glass Ceiling Commission (1995), A Solid Investment: Making Full Use of The Nation's Human Capital,. Author, Washington, DC.
  • Grogan, Margaret (1999), "Equity/Equality Issues of Gender, Race and Class", Educational Administration Quarterly, Vol. 35, No: 4, October, s. 518-536.
  • Hoff, Dianne L. - Mitchell, Sidney N. (2008), "In Search of Leaders: Gender Factors in School Administration", Advancing Women in Leadership Journal, Vol. 28, No: 2, April, http://advancingwomen.com/awl/awl_wordpress/in-search-of-leaders-gender-factors-in-school-administration/(21.03.2010)
  • Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (Şubat 2010), "Türkiye'de Kadının Durumu", http://www.ksgm.gov.tr/Pdf/tr_de_kadinin_durumu_subat_2010.pdf (02.03.2010)
  • Karamızrak, Seyfettin (1998), İlköğretim Müfettişlerinin Sorunları, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi.
  • Kochan, Frances K. - Spencer, William A. - Mathews, Jerry (1999), "The Changing Face of the Principalship in Alabama: Role, Perceptions, and Gender", Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, April 19-23, Montreal, Quebec, Canada.
  • MEB İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, 13.8.1999/23785 Sayılı Resmî Gazete, Tebliğler Dergisi Ekim: 1999/2505.
  • MEB İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Rehberlik ve Teftiş Yönergesi, Tebliğler Dergisi Şubat: 2001/2521.
  • Miller, Claire M. (2009), Overcoming Barriers: Women in the Superintendency, Yayımlanmamış doktora tezi, Georgia State University.
  • Moody, Charles D. (1983), "On Becoming a Superintendent: Contest or Sponsored Mobility", The Journal of Negro Education, Vol. 52, No:4, Autumn, s. 383-397.
  • Oğuz, Ebru (2010), "Denetmenlerin Denetim Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar: Samsun İli Örneği", II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 23-25-Haziran, Kütahya.
  • Riehl, Carolyn - Byrd, Mark A. (1997), "Gender Differences Among New Recruits to School Administration: Cautionary Footnotes to an Optimistic Tale", Educational Evaluation and Policy Analysis, Vol. 19, No: 1, Spring, s. 45-64.
  • Sarpkaya, Ruhi (2004), "İlköğretim Denetmenlerinin Denetim Süresince Karşılaştıkları Sorunlar", Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 5, No: 8, Aralık, s. 114-129.
  • Skrla, Linda - Reyes, Pedro - Scheurich, James J. (2000), "Sexism, Silence, and Solutions: Women Superintendents Speak up and Speak out", Educational Administration Quarterly, Vol. 36, No: 1, February, s. 44-75.
  • Söbü, Ahmet (2005), İlköğretim Müfettişlerinin Sorunları: IV. Hizmet Bölgesi Örneği, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi.
  • Sullivan, Susan - Glanz, Jeffrey (2005), Supervision that Improves Teaching, Strategies and Techniques, 2. Ed. A Sage Publication, California.
  • Tallerico, Marilyn (2000), "Gaining Access to the Superintendency: Headhunting, Gender, and Color", Educational Administration Quarterl, Vol: 36, No: 1, February, s. 18-43.
  • Tallerico, Marilyn - Blount, Jackie M. (2004), "Women and the Superintendency: Insights from Theory and History", Educational Administration Quarterly, Vol. 40, No: 5, December, s. 633-662.
  • Taşar, Hacı H. (2000), İlköğretim Müfettişlerinin Rehberlik Görevlerine İlişkin Sorunları: Gaziantep ve Adıyaman İlleri Örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi.
  • Taymaz, Haydar (1993), Teftiş, 3. Baskı, Kadıoğlu Matbaası, Ankara.
  • Temel, Ayşe - Yakın, Mehmet - Misci, Sema (2006), Örgütsel Cinsiyetlerin Örgütsel Davranışa Yansıması, Yönetim ve Ekonomi, Cilt. 13, No: 1, s. 27-38.
  • Terzi, Ali R. (1996), İlköğretim Müfettişlerinin Teftiş Sorunları, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.
  • Twohey, Denişe - Volker, Joseph (1993), "Listening for the Voices of Care and Justice in Counselor Supervision", Counselor Education and Supervision, Vol. 32, No: 3, March, s. 189-197.
  • Tyree, Carolyn (1995), "Women in Education: Are We Perpetuating Societal Attitudes by Moving Toward an Androgynous Leadership Style", In Irby, Beverly - Brown, Genevive (Eds.), Women as School Executives: Voices and Visions, The Texas Council of Women School Executives, Texas Association of School Administrators, Austin, TX.