Örgüt Kuramları ve İletişim

Makale, örgüt ve iletişim kavramlarını tartıştıktan sonra örgüt kuramlarında iletişim kavramının nasıl ele alındığını incelemeyi amaçlamıştır. Bu çerçevede sırasıyla; klasik kuram, insan ilişkileri kuramı ve bütünleşmiş örgüt kuramları ele alınmış, bu kuramların özellikleri ve kuramların iletişim olgusunu ele alış biçimleri tartışılmıştır. Kronolojik gelişim çizgisinde örgüt kuramlarında iletişim olgusu giderek artan bir yere sahip olmuştur. Bunun temel nedeni iletişimin örgütsel başarı ye performansla çok yakın bir ilişki içinde olmasıdır. Örgütler insan öğesi üzerindeki kontrollerini iletişim üzerinde kurdukları kontrol ile sağlamakta ve bu yüzden de kuramlarda gittikçe daha sofistike iletişim kavramsallaştırması yer almaktadır. Klasik kuram, iletişimi temelde biçimsel iletişim olarak görmüş ve emir verme olarak algılamıştır; insan ilişkileri kuramına baktığımız zaman biçimsel ve doğal iletişim ayrımı ortaya konulmuş ve astlardan üstlere doğru iletişim olgusunun öneminin altı çizilmiştir. Bütünleşmiş kuramlar başlığında ele aldığımız yaklaşımlarda örgüt içi iletişime ek olarak örgüt çevre ilişkisi de kurulmuş ve iletişim çok boyutlu hale getirilmiştir.

Organization Theories and the Communication

Communication has a central role in organization theories. Throughout the evolution of organization theories, communication has gained more and more significance, the main reason being the increasing interaction between communication and organizational performance. Organizations exert more control on individuals through the means of communication and thus, the concept of communication is getting sophisticated in organization theories. Laying the foundations of the concepts of organization and communication, the article focuses on how the concept of communication has been handled in various organization theories. The classical theory, human relations theory and integrated organization theories are analyzed particularly by focusing on their different perspectives on communication. The classical theory is based on a formal notion of communication and perceives communication as a process of ordering. Human relations theory, on the other hand, makes a differentiation between formal communication and informal communication and emphasizes the flow of communication through the hierarchy. Finally, integrated organization theories make a multidimensional analysis by incorporating the interaction with the environment in addition to the intra-organizational communication.

___

Albrecht, Terrance L.- Bach, Betsy W. (1997), Communication in Complex Organizations: A Relational Approach, Harcourt Brace: Orlando.
Aşkum, İnal Cem (1981), "Örgütsel İetişim ve Küçük Grup Boyudan", Kurgu Dergisi, 4: s. 1-39.
Bozkurt, Ö.- Ergun, T.- Sezen, S (Ed.) (1998), Kamu Yönetimi Sözlüğü, TODAİE Yayınları, No: 283, Ankara.
Daniels, T.- Spiker, B.K.- Papa, M. J. (1997), Perspectives on Organizational Communication, McGraw Hill, Boston. 4. baskı.
Deal, Terence- Kennedy, Allen (1988), Corporate Cultures: The Rites and Rituals of Corporate Life, Penguin Boks, London.
Eren, Erol (1993), Yönetim Psikolojisi, Beta Yayınlan, İstanbul.
Ergun, T.- Polatoğlu, A. (1992), Kamu Yönetimine Giriş, TODAİE Yayın No: 241, Ankara, 4. Baskı.
Fayol, Henri (1949), General and Industrial Management, Pitmann Press, London, 3. Baskı.
Fiske, John (1990), Introduction to Communication Studies, Routledge, London. (2th ed).
Fişek, Kurthan (1979), Yönetim, AÜSBF Yayınları: Ankara.
Foltz, Roy G. (1985), "Communication in Contemporary Organizations", Reuss, C. Ve Silvis, D. (Eds), Inside Organizational Communication içinde.Longman: NY.s: 3-14.
Giddens, Anthony (1992), Max Weber Düşüncesinde Siyaset ve Sosyoloji, Vadi Yayınları, Ankara.
Gülmez, Mesut (1975), "Weber ve İdeal Tip Bürokrasi Anlayışı", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 8, Sayı l, s.47-73.
Karakoç, Nihat (1990), "Örgütteki İletişim Zayıflığının Belirtileri", Kurgu Dergisi, 8, s.181-201.
Katz D.- Kahn R.L. (1977), Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi, TODAİE Yayın No: 167, Ankara.
Katz, D.- Kahn, R.L.- Adams, IS. (Eds) (1980), The Study of Organizations, Jossey-Bass Pub: San Fransisco.
Kreps, G.L. (1989), Organizational Communication: Theory and Practice, Longman: NY.
Likert, Rensis (1961), New Patterns of Management, McGraw-Hill: NY.
Likert, Rensis (1967), The Human Organization, McGraw-Hill: NY.
Lorsch, J. W. - Lawrence, P. R. (1973), Organization and Environment, Richard Irwın: IL.
Lorsch, J. W. - Lawrence, P. R. (1975), "Örgüt Analizinde Modeller", (Çev: Halil Can), Amme İdaresi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, s.159-182.
March, J. G. Ve Simon, H. A. (1975), Örgütler, TODAİE Yayın No: 144, Ankara.
McGregor, Douglas (1960), The Human Side of Enterprise, McGraw-Hill: NY.
Miller, Katherine (1999), Organizational Communication: Approaches and Processes, Wadsworth Publishing, CA, 2nd Ed.
Mutlu, Erol (1994), İletişim Sözlüğü, Ark Yayınevi: Ankara.
Morgan, Gareth (1986), Images of Organization, Sage: CA.
O'Sullivan, T.- Hartley, J.- Saunders, Danny; Montgomery, M.- Fiske, J. (1994), Key Conepts in Communication and Cultural Studies, Routledge: London. (2th ed).
Ouchi, William (1987), Teori Z, İlgi Yayıncılık: İstanbul.
Pace, R. Wayne (1983), Organizational Commmunication: Foundations for Human Resource Development, Prentice-Hall: N.J.
Polatoğlu, Aykut (1984), "Örgüt Kuramları ve İletişim", Amme İdaresi Dergisi, Cilt 17 Sayı 4, s.62-76.
Roethlisberger, F. J.- Dickson, William J. (1959), Management and the Worker, Harvard University Press: MA.
Schein, Edgar H. (1985), Organizational Culture and Leadership, Jossey-Bass Publishers: CA 8th Press.
Sencer, Muzaffer - Irmak, Yakut (1984), Toplumbilimlerinde Yöntem, Say Yayınlan: 2. Basım, Ankara.
Shafritz, J.M.- Ott J.S. (1987), Classics of Organizational Theory, The Dorsey Pres: İL.
Shockley-Zalabak, Pamela (1999), Fundamentals of Organizational Communication: Knowledge, Sensitivity, Skills, Values, Longman Press, NY, 4th ed.
Simon, H.A. (1952), "Decision Making and Administrative Organization", Metron, R.K.- Gray, A.P.- Hockey, B.- Selvin, H.C. (Eds), Reader in Bureaucracy İçinde. Free Pres: Illinois, s. 185-194.
Simon, H.A. (1957), Administrative Behavior, Free Pres, NY 2th ed.
Simon, H.A., Smithburg, D.W.- Thompson, V.A. (1973), Kamu Yönetimi, (Çev. Cemal Mıhçıoğlu), SBF Yayınlan, No: 354: Ankara.
Simon, Herbert (1974), "Yönetimde Yeni Karar Verme Bilimi", (Çev: Mustafa Tosun), Amme İdaresi Dergisi, Cilt 7, Sayı 3, s.1 14-150.
Taylor, Frederick Winslow (1947), Scientific Management, Harper and Brothers Publishers, 3. Baskı, N.Y.
Varol, Muharrem (1993), Halkla İlişkiler Açısından Örgüt Sosyolojisine Giriş, Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları No: 2: Ankara.
Yağmurlu, Aslı (1997), "Örgüt Kültürü: Tanımlar ve Yaklaşımlar", A.Ü. SBF Dergisi, 52 (1-4), s. 717-724.
Weber, Max (1986), Sosyoloji Yazılan, Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul.
Zıllıoğlu, Merih (1993), İletişim Nedir, Cem Yayınevi: İstanbul.