Bal Üretiminde Enerji Kullanımı: Mersin İli Örneği

Bu çalışmanın amacı, Mersin ilinde yer alan arıcılık işletmelerinin bal üretiminde kullandıkları girdi ve çıktılara ait enerji eşdeğerlerini ve enerji kullanım etkinliğini belirlemektir. Veriler, 2020 yılı Ekim ve Kasım aylarında Mersin ilinde tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 81 arıcılık işletmesinden yüz yüze görüşme yoluyla toplanmış ve işletme büyüklüklerine göre analiz edilerek yorumlanmıştır. İşletmeler kovan sayılarına göre 30-100 kovana sahip olanlar birinci grupta, 101-180 kovana sahip olanlar ikinci grupta, 181 ve daha fazla kovana sahip olanlar ise üçüncü grup olmak üzere üç tabakaya ayrılmıştır. İşletme büyüklük grupları açısından 41 arıcılık işletmesi birinci grupta, 19 arıcılık işletmesi ikinci grupta ve 21arıcılık işletmesi üçüncü grupta yer almıştır. Toplam enerji girdisi birinci grupta 61.85 MJ, ikinci grupta 66.58 MJ, üçüncü grupta ise 62.34 MJ olarak bulunmuş olup, işletmeler ortalamasına göre 63.08 MJ olarak hesaplanmıştır. Bal üretimde kullanılan enerji kaynakları içinde en yüksek payı tüm işletme gruplarında yakıt almaktadır. Enerji çıktı/girdi oranı birinci grupta yer alan işletmelerde 1.61, ikinci grupta yer alan işletmelerde 1.75 ve üçüncü grupta yer alan işletmelerde 2.14 olarak bulunmuş olup, işletmeler ortalamasına göre ise 1.78 olarak belirlenmiştir. Spesifik enerji birinci grupta 7.91 MJ kg-1 , ikinci grupta 7.25 MJ kg-1 , üçüncü grupta ise 5.95 MJ kg-1 olarak hesaplanmış olup, işletmeler ortalamasına göre 7.14 MJ kg-1 olarak tespit edilmiştir. Yenilenemeyen enerji kaynakları sınırlı ve çevreye zarar verici özellikte olduğu için, üçüncü grupta yer alan işletmelerde yenilenemeyen enerji kaynaklarının toplam enerji girdileri içerisindeki payının daha düşük çıkması bir avantaj olarak değerlendirilebilir. Arıcılıkta kovan sayısının arttırılmasının enerji kullanım etkinliğinin artmasına olumlu etkisinin olacağı söylenebilir.

Energy Use in Honey Production: Case of Mersin Province

This study aimed to determine the energy equivalents and energy use efficiency of the inputs and outputs used in honey production by beekeeping enterprises in Mersin. The data were collected through face-to-face interviews from 81 beekeeping enterprises selected by stratified random sampling method in Mersin province. Data were collected in October and November 2020, analyzed, and interpreted in terms of enterprise sizes. According to the number of hives, the enterprises are divided into three groups: 30-100 hives in the first group, 101-180 hives in the second group, and 181 and more hives were in the third group. In terms of enterprise size, 41 beekeeping enterprises are in the first group, 19 beekeeping enterprises are in the second group, and 21 beekeeping enterprises are in the third group. Total energy input was 61.85 MJ in the first group, 66.58 MJ in the second group, and 62.34 MJ in the third group, and it was calculated as 63.08 MJ according to the average of the enterprises. Fuel had the highest ratio within the energy sources in all groups. The energy output/input ratio was 1.61 in the first group, 1.75 in the second group, 2.14 in the third group, and it was found as 1.78 on average. The specific energy was calculated as 7.91 MJ kg-1 in the first group, 7.25 MJ kg-1 in the second group, and 5.95 MJ kg-1 in the third group, and it was determined as 7.14 MJ kg-1 according to the average of the enterprises. Since non-renewable energy resources are limited and environmentally harmful, the fact that the share of non-renewable energy resources in the total energy inputs is lower in the enterprises in the third group can be considered as an advantage. It can be said that increasing the number of hives in beekeeping will positively increase the efficiency of energy use.

PDF

___

Adrian Moraru, R., Bodescu, D., Magdici, M., Simeanu, D., Bulgariu, E., 2020. Analysis of the Energy Input-Output of Honey Production in the Mountainous Area of Romania. Environmental Engineering and Management Journal. 18(11): 2429-2440.
Anonim, 2018. Arıcılık. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Yayın No: 26, Ankara.
Baran, M. F., Karaağaç, H. A., 2014. Kırklareli Koşullarında İkinci Ürün Ayçiçeği Üretiminde Enerji Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(2), 117-123.
Bodescu, D., Ştefan, G., Adrian Moraru, R., Coca, O., Brumă, S., Doliş, M.G., 2017. Input–output energy analysis of honey production in Iaşi County, Romania. 30th IBIMA Conference: 8-9 November 2017, Madrid, Spain.
Fründ, J., Zieger, S.L., Tscharntke, T. 2013. Response Diversity of Wild Bees to Over wintering Temperatures. Oecologia. 173(4):1639-1648.
Güneşdoğdu, M., Akyol, E., 2019. Investigation of Beekeeping Structure in Mersin Province and Determination to Infestation Level of Varroa Destructor in Bee Colonies. 4th International Anatolian Agriculture, Food, Environment and Biology Congress, Congress Book. p. 283- 284.
Gürer, B., Akyol, E., 2018. Tüketicilerin bal tüketiminde gıda güvenilirliği bilincinin incelenmesi: Niğde ili örneği. Türk Tarım- Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(10), 1303-1310.
Kekeçoğlu, M., Rasgele, P. G., 2013. Düzce ili Yığılca ilçesindeki arıcılık faaliyetleri üzerine bir çalışma. Uludağ Arıcılık Dergisi, 13(1), 23-32
Mandal, K.G., Saha, K.P., Gosh, P.L., Hati, K.M., Bandyopadhyay, K.K., 2002. Bioenergy and Economic Analyses of Soybean Based Crop Production Systems in Central India. Biomass & Bioenergy. 23:337-345.
Omidi-Arjenaki, O., Ebrahimi, R., Ghanbarian, D., 2016. Analysis of Energy Input and Output for Honey Production in Iran (2012–2013). Renewable and Sustainable Energy Reviews. 59(2016): 952-957
Sancak, K., Zan Sancak, A., Aygören, E., 2013. Dünyada ve Türkiye’de Arıcılık. Arıcılık Araştırma Dergisi. 10: 7-13
Singh, J.M., 2002. On Farm Energy Use Pattern in Different Cropping Systems in Haryana. In: Sustainable Energy Systems and Management. Master of Science, Germany. India: International Institute of Management University of Flensburg. .
Topdemir, T., 2018. Menemen Koşullarında Pamuk Yetiştiriciliğinde Uygulanan Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Enerji Verimliliği ve Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), 111.
TUİK, 2021. Türkiye İstatistik Kurumu. İstatistik göstergeler. http://www.tuik.gov.tr Erişim tarihi: 01.07.2021.
Yamane, T., 1967. Elementary Sampling Theory Prentice. Hall Inc., Englewood Cliffs, N.J., USA.