II. Meşrutiyet Döneminde Usul-ü Himaye Görüşü ve Akyiğitzade Musa

İttihat ve Terakki, Osmanlı’nın son on yılında, Osmanlının hem siyasi, hem de iktisadi ve kültürel hayatınıetkileyen önemli bir hareketti. Bu hareket, II. Abdülhamid’in uygulamış olduğu baskıcı politikalaratepki olarak ortaya çıkmıştı. İttihat ve Terakki, devleti eski gücüne ulaştırmayı ve Avrupalıların her türlübaskılarından Osmanlı Devleti’ni kurtarmayı amaçlayan, aynı zamanda Osmanlı bünyesindeki ayrılıkçıhareketleri önlemeye çalışan bir hareket olarak bilinir. Ancak, ittihatçıların her türlü girişimi sonuçgetirmemiş, siyasi hayatta yaşanan olumsuz gelişmeler, ekonomik hayatı da olumsuz etkilemiş, bu durumdevletin iktisadi hayatında farklı görüşlerin ortaya çıkmasına neden olmuştu. Bu dönemde, liberal ekonomianlayışını savunanlar olduğu gibi, devletçi iktisadi görüşleriyle ortaya çıkan önemli kişiler de vardı.İşte, bunlardan birisi olan, Musa Akyiğitzade, ekonomide liberal anlayışın sonuç getirmeyeceğini hemgörüşleriyle, hem de yazdığı eserlerle savunmuş, devletin ekonomik hayattaki sorunlarının, ancak devletingüdümündeki iktisadi himayecilikle giderilebileceğini ortaya koymuştu.

___

  • Ahmad, F. (2014). İttihatçılıktan Kemalizme. İstanbul: Kaynak Yayınları.
  • Akyiğitzade, M. (1900). İlmi Servet. İstanbul: Mekteb-i Harbiye Matbaası.
  • Akkuş,T. (2008) ‘’Bir İktisadi Siyasi Projesi: Milli İktisat ve Bursa’’. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmalar Dergisi. 16 (7), 119-141.
  • Berkes, N. (2013). Türkiye’de Çağdaşlaşma. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Boratav, K. (2015). Türkiye İktisat Tarihi. Ankara: İmge Kitapevi.