Von der Goltz Paşa’nın Osmanlı Askeri Okullarını Modernize Etmesi ve Türk İstiklal Savaşına Etkisi

18. yüzyılda askeri yenilgilerin artmasıyla birlikte devlet adamları ve tarihçiler, Osmanlı Devleti’niniçinde bulunduğu durumu ve ordunun zayıflamasını düzeltebilmek için Osmanlı Devleti’nin tüm kurumlarında ıslahat yapılmasını gündeme getirmişlerdir. Başlangıçta aksayan yerlerde iyileştirme şeklindegörülen ıslahat hareketleri ilerleyen zamanlarda yenileşme, modernleşme ve batılılaşma çizgisinde devametmiştir. İstanbul ve Berlin arasında, 1880 Mayıs’ından itibaren yoğun olarak sürdürülen görüşmeler sonunda Almanya, Colmar Freiherr Von der Goltz’u Osmanlı Devleti’ne göndermiştir. Goltz Paşa, kısazamanda tuğgeneralliğe kadar yükselmiş, daha sonra Alman heyet başkanlığının yanında Osmanlı GenelKurmay Başkan yardımcılığı görevini de üstlenmiştir. Goltz Paşa askeri kurumlar arasındaki hiyerarşininbir düzene sokulmasının yanı sıra askeri okullarda okutulan dersler konusunda da önemli değişiklikleryapmıştır. Goltz Paşa’nın getirmiş olduğu geleneğin uzun yıllar muhafaza edilmesiyle beraber, daha sonraki süreçte Harbiye’de okuyan Cumhuriyetin kurucu kadrosu da Goltz’un Alman etkisinde modernleştirmeye çalıştığı askeri okullarda okumuşlardır. Türk-Alman ilişklerinin askeri alanını irdeleyen bu çalışma ile Osmanlı Ordusunun modernleşme dönemi ele alınmıştır. Dönemin resmi kaynakları, askerisalnameler ve o döneme ait araştırmalar incelenmiştir. Osmanlı ordusunun modernizasyonu için gerekliyenilikler Goltz Paşa tarafından tespit edilmiş ve bu konularda raporlar hazırlanmıştır. Sonuçta askerieğitim yeniden düzenlenmiş, rütbe sistemi ve askeri hiyerarşik düzen yeniden planlanmış fakat OsmanlıDevleti’nin I. Dünya Savaşı’ndan mağlup devletler arasından kurtulmasına engel olamamıştır.

The Modernisation of Ottoman Military Schools by Von der Goltz Pasha and Its Impact on the Turkish National War of Independence

With the increase in military defeats in the 18th century, statesmen and historians brought up the reform of all of the institutions of the Ottoman state in order to correct this situation and prevent the weakening of the army. Movements towards improvement, which were initially seen as improvement halted in places, but was continued along the lines of innovation, modernisation and westernisation. As a result of intensive negotiations between Istanbul and Berlin from May 1880, Germany sent Colmar Freiherr Von der Goltz to the Ottoman state. Goltz Pasha was promoted to brigadier general in a short time and subsequently became the head of the German delegation, as well as the Vice President of the Ottoman General Staff. Goltz Pasha made important changes in the teaching at military schools as well, in order to organize the hierarchy among military institutions. After the long tradition of Goltz Pasha, the founding staff of the Republic who studied at Harbiye also studied in the military schools that Goltz tried to modernise under German influence. This study examines the military field of Turkish-German relations and the modernisation period of the Ottoman Army. The official sources for the period, the Military Declarations and the research of that period were examined. The necessary innovations for the modernisation of the Ottoman Army were determined by Goltz Pasha and reports were prepared on these issues. As a result, military education was reorganised, the rank system and the military hierarchical order were re-planned, but these modernisations did not prevent Ottoman defeat in World War I.

PDF

___

Adıvar A. (1970). Osmanlı Türklerinde ilim. İstanbul 1970.
Akyüz Y. (1982). Türk Eğitim Tarihi, Başlangıçtan 1982’ye. Ankara 1982.
Berkes N. (1978). Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul 1978.
Beydilli K. (1983). 18. Yüzyılda Osmanlı-Prusya Münasebetleri. İstanbul 1983.
Beydilli K. (1984). 1790 Osmanlı-Prusya İttifakı, Meydana Gelişi, Tahlili, Tatbiki. İstanbul 1984.
Cebesoy A. F. (1966). Sınıf Arkadaşım Atatürk. İstanbul 1966.
Çağatay N. (1995). “Tanzimat ve Türk Eğitim Sistemi”. Mustafa Reşit Paşa ve Dönemi Semineri (1995) 53-65. Ankara.
Ergin O. (1977). Türk Maarif Tarihi. İstanbul 1977.
Findley C. (1994). Osmanlı Devleti’nde Bürokratik Reform. İstanbul 1994.
Karal E. Z. (1983). Osmanlı Tarihi. Ankara 1983.
Kış S. (2017). Osmanlı Ordusunda Alman Ekolü; Von Der Goltz Paşa (1883-1895). Konya 2017.
Koçak C. (1991). Türk-Alman İlişkileri (1923-1939). Ankara 1991.
Kodaman B. (1999). Abdülhamit Devri Eğitim Sistemi. Ankara 1999.
Komisyon (1998). Osmanlı Devleti ve Medeniyet Tarihi, İstanbul 1998.
Köksal N. (2007). Osmanlı Devleti’nde Modernleşme Dönemi Askeri Eğitim Sistemi (1840-1908). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversiyesi, Kırıkkale 2007.
Ortaylı İ. (1977). İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı. İstanbul 1977.
Ortaylı İ. (1983). Osmanlı İmparatorluğunda Alman Nüfuzu. İstanbul 1983.
Önsoy R. (2004). Türkiye’deki Almanya 1914-1918. Ankara 2004.
Salname-i Askeri. 1286 (1870). İstanbul 1870.
Salname-i Askeri. 1304 (1888). İstanbul 1888.
Tekeli İ. (1980). Toplumsal Dönüşüm ve Eğitim Tarihi Üzerine Konuşmalar. Ankara 1980.
Turan K. (2000). Türk Alman Eğitim ilişkilerinin Tarihi Gelişimi. İstanbul 2000.
Turhan M. (1969). Kültür Değişmeleri, Sosyal Psikoloji Bakımından Bir Tetkik. İstanbul 1969.
Ulus İ. (1986). Colmer Freiherr Von Der Goltz’un Biyografisi. Ankara 1986.
Uzunçarşılı İ. H. (1983). Osmanlı Tarihi. Ankara 1983.
Wallach J. L. (1985). Bir Askeri Yardımın Anatomisi, Türkiye’de Prusya-Alman Askeri Heyetleri 1835- 1999. Ankara 1985.
Yılmaz F. (2004). İmparatorluk Döneminde Türk-Alman İlişkileri. Ankara 2004.