Osmanlı’da Askeri Modernleşmeye Bir Örnek: Tefenni Redif Binaları

13. yüzyılın sonunda kurulan Osmanlı Devleti’nin 15. yüzyılda dünyaya hükmeden bir devlet haline gelmesini sağlayan en önemli etken ordusudur. Ancak 18.yüzyıla gelindiğinde mağlup çıkılan savaşlar ve bunun neticesi olarak kaybedilen topraklardan sonra Osmanlı Devleti, Avrupa’nın üstünlüğü kabul etmiş ve batılılaşma hareketleri ivme kazanmıştır. Batılılaşma hareketlerin öncelikle askeri alanda başladığı ve Mühendishane-i Bahri Hümayun ile Mühendishane-i Berri Hümayun gibi batılı anlamda dersler veren okulların 18. yüzyıl sonlarında Osmanlı Devleti’nde açıldığı bilinir. Özellikle 19. yüzyılın ilk çeyreğinde yeniçeri ordularının disiplinsiz tavırları yeni bir düzenli ordu arayışına sebep olmuştur. Osmanlı Devleti’nde nihayet 1826 yılında uzun süre ülkeyi muhafaza eden ve toprakların genişletmesinde başrol oynayan ancak son dönemde asli işlevini kaybeden yeniçeri ordusu kaldırılmıştır. Redif teşkilatının temelleri de bu tarihten sonra atılmıştır. İmparatorluğun bütün sancaklarında ve kazalarında teşkil edilecek olan bu kurumlar için yeni bina ihtiyacı doğmuştur. Bu makalede öncelikle Osmanlı Arşiv Belgeleri ve Servet-i Fünun dergisi ışığında Tefenni Redif Taburunun inşa süreci ve taburun müştemilatında yer alan binalar tanıtılacaktır. Daha sonra redif binalarının inşa süreci ve yapıların benzer plan ve cephe tasarımına sahip olmasının nedeni üzerinde durulacaktır.

An Example of Military Modernization in the Ottoman Empire: Tefenni Redif Buildings

It is the most important army of the Ottoman Empire, which was established in the $13^{th}$ century, to ensure the arrival of a state ruling the world in the $15^{th}$ century. However, in the 18th century, after the wars that were defeated and the lands lost as a result, the Ottoman Empire accepted the superiority of Europe and the westernization movements gained momentum. It is known that westernization movements started primarily in the military field and schools that gave western lessons such as Mühendishane-i Bahri Hümayun and Mühendishane-i Berri Hümayun were opened in the Ottoman Empire at the end of the $18^{th}$ century. In the first quarter of the $19^{th}$ century, the undisciplined attitudes of the Janissary armies were in search of a new regular army, and the son, who played a leading role in protecting the country for a long time and expanding the lands, was finally removed from his new army, which lost only his original function. The foundations of the Redif organization were laid after this award. The need for new buildings arose for these institutions, which will be obtained in all the banners and towns of the empire. The construction process of the Tefenni Redif Battalion and the buildings in the outbuildings of the Battalion will be introduced, and then the construction process of the Redif Buildings and the reason why the structures have a similar plan and facade design will be discussed.

___

  • Aydın D. et al. 2007, “Konya Ilgın Redif Taburu ve Yeniden Kullanımı İçin Analizler”. Türk-İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 4, 151-170.
  • Bolat C. 2000, Redif Askeri Teşkilatı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi. Ankara.
  • Çadırcı M. 1963, “Anadolu’da Redif Askeri Teşkilatının Kuruluşu”. AÜDTCFD VIII,14-23; XII, 63-75.
  • Kara H. 2018, “Osmanlı Redif Teşkilatında Talim: 1909 Tarihli Talimname Örneği”. Tarih Okulu Dergisi (TOD) XXXIV, 383-419.
  • Özgen M. 2013, Osmanlı Devleti Ordu Sisteminde Redif Teşkilatı ve II. Abdülhamid Dönemi Redif Binaları. Yayımlanmış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya.
  • Özgen M. 2014, “Koçhisar Redif Deposu”. Türk-İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 17, 90-107.
  • Özgün S. 2000, “Denizli’deki Kamu Yapıları (1876-1940)”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya.
  • Özgüven B. 1990, “İdadi Binaları”. Tarih ve Toplum 82, 44-47.
  • Sayhan M. 2018. Milli Mücadelede Çivril. Denizli.
  • Servet-i Fünun Dergisi (26 Eylül 1901) 550, 52-53.
  • Türkmen K. 2020, Tanzimat’tan Sonra Karahisar-ı Sahip Sancağı’nda Türk Mimarisi 1839-1923. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi. Antalya.
  • Topçu M. S. 2014, “Yozgat-Akdağmaden Redif Teşkilatı Debboy Binası”. Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 9/10, 1023-1038.
  • Yılmaz M. 2015, Aydın’da Türk Devri Kamu Yapıları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya.
  • BOA (Başkanlık Osmanlı Arşivleri), BEO (Bab-ı Ali Evrak Odası) 119-8918, Hicri: 21 Cemaziyelevvel 1310-Miladi: 11 Aralık 1892
  • BOA (Başkanlık Osmanlı Arşivleri), DH.MKT (Dahiliye Mektub-i Kalemi), 22-16, Hicri: 03 Rabiulevvel 1311-Miladi: 14 Eylül 1893
  • BOA (Başkanlık Osmanlı Arşivleri), Y.MTV (Yıldız Mütenevvi Maruzat), 189-68, Hicri: 05 Zilhicce 1316-Miladi: 16 Nisan 1899.
  • BOA (Başkanlık Osmanlı Arşivleri), Y.MTV (Yıldız Mütenevvi Maruzat), 76-105, Hicri: 20 Ramazan 1310-Miladi:7 Nisan 1893.
  • BOA (Başkanlık Osmanlı Arşivleri), DH.MUİ (Muhaberatı Umumiye İdaresi), 78-26 Hicri: 03 Rabıulevvel 1328-Miladi:15 Mart 1910