Korsanlık: Antikçağın Öncelikli Güvenlik Sorunu

Anadolu Akdenizi’nin öncelikli güvenlik sorununa ilişkin tarihsel referanslar incelendiğinde konunun antikçağ tarihçileri, coğrafyacıları ve şairleri tarafından korsanlık faaliyetleri çerçevesinde birbirini tekrar eder ve özetler şekilde sunulduğu görülür. Bu sebeple, meselenin antik kaynaklarda ele alınış ve hikaye ediliş şekli ile metodolojisine bakıldığında bunların birbirlerinden ne yönde etkilendikleri ve ne derecede benzeştiklerini tespit etmek mümkündür. Modern literatürde ise bu durum, konuya ilişkin verilen dipnotlarda neredeyse aynı düzende, çoğunlukla kronolojik olarak, birbiri ardına sıralanan referanslarda da izlenebilir. Aslına bakılırsa korsanlığın, tarihsel perspektif süreci içinde (longue durée) akademisyeni kendine çeken, romantik ve eskimeyen bir boyutu olduğu doğrudur. Bu durumun etkileri ülkemizde de, özellikle 2000’li yıllardan itibaren korsanlıkla ilgili çalışmaların ani bir hevesle ve popüler akımın sonucu olarak patlak vermesinden ve birbirini takip ve tekrar eden bir dizi makale furyasına gerekçe olmasından anlaşılabilir. Aynı şekilde anılan antik kaynaklar ve modern literatür dikkatli bir biçimde analiz edildiğinde bugüne değin ayrıntılı şekilde açığa kavuşturulmamış bir başka noktanın ilgi çekici bir vurguyla tekrarlandığı gözlenir. Bu da korsanların yaygın biçimde ikamet ettikleri ‘tekinsiz’ topoğrafyanın, alan arkeolojisi peyzajı perspektifinden çok yönlü araştırılmamış olmasında gizlidir. Antikçağda Anadolu Akdenizi’nin öncelikli güvenlik sorunu olan korsanlık faaliyetleriyle bağlantılı tarihsel coğrafi ve içeriksel bağlam halihazırdaki bu çalışmanın genel çerçevesini oluşturmaktadır.

Piracy: The Pre-existing Security Problem at Antiquity

When the historical references concerning the pre-existing security problem of the activities of pirates and the Anatolian Mediterranean coast are examined, the subject is seen to be presented by the ancient historians, geographers and poets in a way in which each repeats and summarizes the other. Therefore, through looking at the way the issue was handled and narrated in the ancient sources and its methodology, it is possible to determine how they were influenced by each other and to what extent they are similar. In the modern literature, this situation can also be observed in the references that are listed successively in almost the same order, mostly chronologically, in the footnotes on this subject. In fact, in the course of the historical perspective (longue durée) it is true that piracy has a romantic and timeless dimension that attracts the academician. The effects of this situation can be understood in Turkey, especially since the 2000’s, when studies on piracy emerged with a sudden enthusiasm and as a result of the popular trend and became the reason for a series of articles that followed and repeated one another. When the ancient sources and modern literature mentioned in the same way are carefully analyzed, it is seen that another point that has not been clarified in detail until now has been repeated with an interesting emphasis. This is hidden in the fact that the ‘uncanny’ topography, in which the pirates commonly dwelt, has not been investigated in a versatile manner from the site landscape archaeological perspective. The historical geographical and contextual context associated with the activity of piracy, which was the pre-existing security problem of the Anatolian Mediterranean in antiquity, constitutes the general framework of this current study.

PDF

___

Arslan M. & Tüner-Önen N. 2011, “Akdeniz’in Korsan Yuvaları: Kilikia, Pamphylia, Lykia ve Ionia Bölgelerindeki Korykoslar”. Adalya XIV, 189-206.
Arslan M. & Tüner-Önen N. 2019, “Phaselis Antik Kenti’nde 2018 Yılında Gerçekleştirilen Yüzey Araştırmaları ve Kazı Çalışmaları”. Phaselis V, 43-83. http://dx.doi.org/10.18367/Pha.19003
Atilla D. 2019, “Phaselis Kenti Ekonomisi’nin ‘Ager Publicus’ Süreci Kapsamında Değerlendirilmesi”. Phaselis V, 1-30. http://dx.doi.org/10.18367/Pha.19001
Avcu F. 2018, “Lykia Bölgesi Mezar Yazıtlarında Cezalar ve Ceza Tahsilat Kurumları”. Eds. T. Kahya, A. Özdizbay, N. Tüner Önen & M. Wilson, Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması II: Anadolu Akdenizi Sempozyumu 04-07 Kasım 2015. İstanbul, 65-78.
Bagnall R. S. 1976, The Administration of the Ptolemaic Possessions outside Egypt. Leiden.
Bernhardt R. 1972, “Zwei Ehrenstatuen in Kaunos für L. Licinius Murena und seinen Sohn Gaius”. Çev.: B. Öğün. “Kaunos’ta L. Licinius Murena ve Oğlu Gaius Şerefine Dikilmiş iki Heykel”. AAraş 17, 123-129.
Harrison S. J. 2004, “Virgil’s Corycius Senex and Nicander’s Georgica: Georgics 4. 116-48”. Ed. M. R. Gale, Latin Epic and Didactic Poetry. Swansea, 109-123. IG3 Inscriptiones Graecae.
Keyser P. T. 1997, “Sallust’s Historiae, Dioskorides and the Sites of the Korykos Captured by P. Servilius Vatia”. Historia 46, 64-79.
Leigh M. 1994, “Servilius on Vergil’s Senex Corycius: New Evidances”. Materiali e discussioni per l’analisti dei testi classici 33, 181-195.
OGIS Orientis Graeci Inscriptiones Selectae. Ed. W. Dittenberger. Vols. I-II. Leipzig 1903-1905.
Ormerod H. A. 1922, “The Campaigns of Servilius Isauricus Against the Pirates”. JRS 12, 35-56.
Öztürk H. S. 2006, M.Ö. II. - M.S. IV. Yüzyıllarda Likya-Pamfilya Bölgesinde Kırsal Alan Güvenliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Seister J. M. 2017, Antikçağ’da Korsanlık. Çev.: O. Aydemir, Ankara, 2017.
SIG^3 Sylloge Inscriptionum Graecarum. Ed. W. Dittenberger et al. Vols. I-IV Leipzig 1883-1924.
Souza P. De 1999, Piracy in the Graeco-Roman World. Cambridge 1999.