Harf İnkılabı ve Millet Mektepleri

Tarih boyunca çeşitli alfabeler kullanan Türkler, İslâmiyeti kabul ettikten sonra Arap Alfabesinikullanmaya başlamışlardır. Ancak, bu alfabe Türkçe sesleri ifade etmekte yetersiz kalmıştır. Bu nedenleTürkçe gerilemiş, Arapça ve Farsça kelimeler yazı dilinde yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Arap harfleriile okuma yazma öğrenmenin zorluğu da okur-yazar oranının düşük kalmasında önemli bir etken olmuş- tur. Osmanlı Devletinde yenilik hareketleri ile birlikte harfler konusu da gündeme gelmiş, fakat önemlibir ilerleme kaydedilememiştir. Milli Kültürün bir unsuru olan milli dili yeniden bilim dili haline getir- mek, aydınlarla halk arasındaki uçurumu ortadan kaldırmak ve okuma yazma oranını artırmak amacındakiTürkiye Cumhuriyeti, Arap harflerini kaldırarak yeni Türk harflerini kabul etmiştir. Harf İnkılabının ba- şarılı olması için kurulan Millet Mektepleri ile yeni harflerin kısa sürede öğrenilmesi sağlanmıştır.

Reform of the Alp habet and the National Schools

The Turks used a variety of alphabets for centuries and then began to use Arabic letters afteraccepting Islam. However, this alphabet was not sufficient to record Turkish vowels. Thus, the Turkishlanguage became underdeveloped. Arabic and Persian words began to be used mainly in the writtenlanguage. It is also important that the difficulty of education in Arabic letters is said to have caused illite- racy. In the Ottoman State, the subject of the letters came onto agenda of the reform movements but didnot progress significantly. The Turkish Republic aimed to raise literacy and to get rid of the gap inexpression between the intellectuals and the national language which is the element of national culture,would become a scientific language again, so the Republic abolished the use of Arabic letters and ac- cepted Turkish letters. This was supported through the foundation of National Schools to teach the newletters in a brief space of time for a successful reform of the alphabet.

___

  • Akın, A. (1999). Münif Paşa ve Türk Kültür Tarihindeki Yeri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.
  • Albayrak, M. (1994). “Millet Mekteplerinin Yapısı ve Çalışmaları (1928-1935)”. ATAM Dergisi, 29 (10), 471-483. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Atatürk ’ün Söylev ve Demeçleri I. (1997). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Atatürk ’ün Söylev ve Demeçleri II. (1997). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Atay, F. R. (1953). “Harf Devrimi’nin 25’inci Yıldönümünü Kutlarken: Yeni yazı”. Türk Dili, 23 (2), 717-719.
  • Atay, F. R. (1980). Çankaya. İstanbul: Bateş Yayınları.
  • Başgöz, İ., & Wilson, H. E. (1968). Türkiye Cumhuriyetinde Eğitim ve Mustaf a Kemal. Ankara: Dost Kitapevi.
  • Boyacıoğlu, R. (2001). “Harf Devrimi ve Sağladığı Kolaylıklar”. ATAM Dergisi, 50 (17), 429-450.
  • Bozkurt, İ., & Bozkurt, B., (2009). “Yeni Alfabenin Kabulü Sonrası Mersin’de Açılan Millet Mektepleri ve Çalışmaları”. ÇTTAD, 18-19 (8), 117-135.
  • Celal Nuri, (1331). Tarih-i Tedenniyat-ı Osmaniye. İstanbul: Yeni Osmanlı Matbaası ve Kitabevi.
  • Celal Nuri, (1926). Türk İnkılabı. İstanbul: Suhulet Kütüphanesi.
  • Cumhurbaşkanları, Başbakanlar ve Millî Eğitim Bakanlarının Millî Eğitimle İlgili Söylev ve Demeçleri. 2, 3-4. (1946). Ankara: Türk Devrim Tarihi Enstitüsü.
  • Dilmen, G. (1983). “Yazıda Devrim”. Harf İnkılabı Semp ozyumu (1978). İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Dönmez, C. (2011). “Atatürk ve Harf İnkılabı”. ATAM Dergisi, 79 (27), 37-70.
  • Ergin, O. (1977). Türkiye Maarif Tarihi 1-2. İstanbul: Eser Matbaası
  • Ergün, M. (1997). Atatürk Devri Türk Eğitimi. Ankara: Ocak Yayınları.
  • İstatistik Umum Müdürlüğü, (1937). Kültür İstatistikleri 1935-1936. Ankara: Başvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü.
  • Kansu, M. M. (1986). Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber, 1. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Kılıç, F. (2011). Yeni Türk Alf abesinin Kabulü ve Öğretilmesinde Kullanılan Yöntemler-Araçlar. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara.
  • Kocatürk, U. (1999). Atatürk ’ün Fikir ve Düşünceleri. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Levent, A. S. (1972). Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri. Ankara: Türk Dil Kurumu.
  • Maarif Vekâleti Mecmuası. (1929). “Millet Mektepleri Teşkili Hakkında Valiliklere Yapılan Tamim”. 17, 89-90.
  • Maarif Vekâleti Mecmuası. (1929). 17, 91-92.
  • Millet Mektep leri Teşkilatı Talimatnamesi. (1928). Ankara: Hakimiyet-i Milliye Matbaası.
  • Millet Mektep leri Talimatnamesi. (1929). İstanbul: Maarif Matbaası.
  • Özdemir, E. (1978). “Yazı Devriminin Getirdikleri”. Türk Dili, 326 (38), 540-547.
  • Özerdim, S. N. (1978). Yazı Devriminin Öyküsü. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Safa, P. (1988). Türk İnkılabına Bakışlar. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Sarısaman, S. (2006). “Taşrada Harf İnkılabı’nın Uygulanışı (Afyonkarahisar örneği)”. AK Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Atatürk Özel Sayısı), 3 (8), 93-135.
  • Şahin, M. (1992). “Bir Halk Eğitim Çalışması Örneği Olarak Millet Mektepleri”. ÇTTAD, 2 (1), 213-234.
  • Şimşir, B. N. (1992). Türk Yazı Devrimi. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Tekin, M. (1988). Harf İnkılabı: Türk Ocaklarının Çalışmaları ve Hatay ’da Yeni Yazı. Antakya: Kültür Eğitim Tesisleri
  • Tongul, N. (2004) “Türk Harf İnkılabı”. Atatürk Yolu, (Mayıs-Kasım 2004), 33/34 (9), 103-130.
  • Türkiye ’de Top lumsal ve Ekonomik Gelişmenin 50 Yılı. (1973). Ankara: Başbakanlık D.İ.E Yayınları.
  • Uluğ, N. H. (1982). Üç Büyük Devrim. İstanbul: Ak Yayınları.
  • Unat, F. R. (1953). “Latin Alfabesi'nden Türk Alfabesi'ne”. Türk Dili, 23 (2), 721-734. Ankara: Türk Dil Kurumu.
  • Ülkütaşır, M. Ş. (1981). Atatürk ve Harf Devrimi. Ankara: Türk Dil Kurumu.
  • Yılmaz, S. (2010). “Celal Sahir Erozan ve Falih Rıfkı Atay’ın Kaynaklarda Rastlanmayan Bir Eseri: Yeni Kitap”. Turkish Studies, 4 (5), 1632-1653.
  • Dergi ve Gazeteler
  • Cumhuriyet Gazetesi.
  • Hakimiyet-i Milliye
  • Işık Yol Gazetesi.
  • Resmî Gazete.
  • TBMM Zabıt Cerideleri.
  • Vatan Gazetesi.