Somut Olmayan Kültür Mirası (SOKÜM) ve Kadın

Son zamanlarda, somut olmayan kültür mirasının (SOKÜM) üretilmesinde, korunmasında vegelecek nesillere aktarılmasında toplulukların ana aktörlerinden kadının, rolü ve katkısına ilişkin uluslar- arası platformda önemli çalışmalar gerçekleşmektedir. Özellikle, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim veKültür Teşkilatı (UNESCO)nın gündeminde, somut olmayan kültür mirası ve kadının birlikte ele alındığınıve gerçekleştirilen toplantılarla bu alandaki gelişmelere yön verildiği bilinmektedir. Bugün dünyada kadınaSOKÜMün korunmasında ve yaşatılmasında biçilen rolün anlaşılması açısından bu toplantılarda gerçek- leştirilen tartışmaların ve varılan sonuçların eşsiz kaynaklar olduğu ortadadır. Bu çerçevede yazı, SOKÜM vekadın konusunda uluslararası platformdaki gelişmelere ilişkin süreci UNESCO tarafından gerçekleştirilençalışmaları temel alarak anlamayı amaçlamaktadır. Yazıda özellikle, bu konunun tarihsel gelişiminigöstermesi bakımından önemli olduğu düşünülen 1999 Tahran Somut Olmayan Kültür MirasınınAktarılmasında Kadının Rolü başlıklı Uluslararası Sempozyum, 2001 Tahran Kadın, Somut OlmayanKültür Mirası ve Kalkınma başlıklı uzmanlar toplantısı ve 2003 Paris Cinsiyet ve Somut OlmayanKültür başlıklı uzmanlar toplantısı belgeleri ve Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi(UNESCO, 2003) üzerine yoğunlaşılacaktır. Bugün, UNESCOnun 2012-2013 programında geliştirdiğistratejide, kültür alanında SOKÜM ve kadının birlikte toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında vurgulandığıdüşünülürse, bu alanda yapılan çalışmaların insanlığın daha iyi bir gelecek kurmasında ve mutluluğundaönemli katkılar yaptığı vurgulanmalıdır.

Intangible Cultural Heritage & Women

Recently the role and contribution of women, as the principal actors of community in the trans- mission and safeguarding of intangible cultural heritage have been studied on an international scale. In par- ticular, the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) focuses upon thesignificant role of women in relation to intangible cultural heritage and produces new developments throughthe meetings and discussions. The results of the meetings and discussions are valuable and unique sourcesfor understanding the historical development process of issues and concepts in the field of intangiblecultural heritage and women. Within this scope, this paper aims to analyze the process and improvementsin the field of intangible cultural heritage and women through documents and the discussions at UNESCOmeetings. It focuses on four main UNESCO works; (1) International Symposium on the Role of Women inthe Transmission of Intangible Cultural Heritage (1999, Teheran), (2) Women, Intangible Heritage andDevelopment (2001, Teheran) and (3) Gender and Intangible Cultural Heritage (2003, Paris) and (4) theConvention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage (UNESCO, 2003) that can be viewed asmilestones in improvements in this field. Today, considering UNESCO s focus upon the empowerment ofwomen in relation to intangible cultural heritage through the global strategy in culture, the studies have greatcontributions for the prosperity and happiness of communities for a better future for humankind.

___

  • Oğuz, M. Ö. (2010). Turkey ’s Intangible Cultural Heritage. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • Oğuz , M. Ö. (2009). “Somut Olmayan Kültürel Miras ve Kültürel İfade Çeşitliliği”. Millî Folklor, 82, 6-12.
  • Culture, Strategy-Global Priority Gender Equality. (2012, 1 Eylül). Kaynak: http://www.unesco.org/new en/culture/about-us/how-we-work/strategy/global-priority-gender-equality/
  • Gender Equality, International Women’s Day 2008. (2012, 1 Eylül). Kaynak: http://www.unesco.org/new /index.php?id=34611
  • Gender Equality, International Women’s Day 2009. (2012, 1 Eylül). Kaynak: http://www.unesco.org/new/ index.php?id=34612
  • Meetings (co-)organized by the Section of Intangible Cultural Heritage. (2012, 1 Ağustos). Kaynak: http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00015
  • UNESCO Priority Gender Equality Action Plan 2008-2013. (2012, 1 Ağustos) Kaynak: http://www.unes- co.org.new/en/unesco/themes/gender-equality/features/unesco-priority-gender-equalityaction-plan- 2008-2013/
  • Synthesis Report, Activities in the Domain of Women and Intangible Heritage. International editorial meeting and future activities in the domain. Iran National Commission for UNESCO, Tehran June 2001 (June 2001). (2012, 1 Ağustos). Kaynak: http://www.unesco.org/culture/ich/doc/src/00160-en.pdf
  • Final Report, International Symposium on the Role of Women in Transmission of Intangible Cultural Heritage (27- 30 September 1999 [1999a]). (2012, 1 Ağustos). Kaynak: http://www.unesco.org /culture/ich/doc/src/00156-en.pdf
  • International Symposium on the Role of Women in Transmission of Intangible Cultural Heritage 27-30 September 1999, Agenda (27 - 30 September 1999 [1999b]). (2012, 1 Ağustos). Kaynak: http:/www. unesco.org/culture/ich/doc/src/00158-en.pdf
  • International Symposium on the Role of Women in Transmission of Intangible Cultural Heritage (27- 30 September 1999 [1999c]) Tehran, Iran, Annoted Agenda. (2012, 1 Ağustos). Kaynak: http//www unesco.org/culture/ich/doc/src/00157-en.pdf.
  • Final Report, Expert Meeting Genderand Intangible Heritage (8-10 December 2003 [2003a]). (2012, 1 Ağustos). Kaynak:http://www.unesco.org/culture/ich/doc/src/00125-en.pdf
  • Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi. (2012, 2 Ağustos). Kaynak: http://www.unes- co.org.tr/dokumanlar/somut_olmayan_km/sokm_korunmasi.pdf