Fotoğrafların Işığında Eski Tavşanlı İstasyon Yolcu Binası ve Diğer Tescilli İstasyon Yapılarının Mimari Özelliklerinin Değerlendirilmesi

Demiryolu hatları ulaşım tarihinin en işlevsel adımlarından biri olmanın yanı sıra medeniyetin gelişiminde de kilit rol oynayan bir yenilik olmuştur. Demiryolları tarım ve sanayi devrimlerinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır. İlk örnekleri Avrupa’da görülen Demiryolları ağı tüm dünyaya dağılmış ve kısa süre sonra Osmanlı topraklarında da kurulmaya başlamıştır. Bu dönemde İngiliz, Fransız ve Alman şirketler tarafından değişik bölgelerde çeşitli güzergahların inşasına başlanmıştır. Cumhuriyet döneminde de hızla devam eden inşa faaliyetlerine gerek yerli gerekse yabancı şirketler vasıtasıyla yenileri eklenerek hatlar arasındaki boşluklar doldurulmuştur. Bu hatlardan biri de Cumhuriyet döneminde oluşturulan Balıkesir-Kütahya hattıdır. Bu hattın ilk etabı olan Kütahya-Tavşanlı arası istasyonları inşası ilk biten bölümdür. Bu çalışmada aynı güzergâh içinde Kütahya ili Tavşanlı ilçesinde yer alan tescilli istasyon binaları fotoğraf ve planlar yardımıyla tanımlanarak değerlendirilmiştir. Günümüzde var olmayan Tavşanlı istasyonu yolcu binasının eski fotoğraflardan yola çıkarak tanımı yapılmış ve aynı hattaki diğer istasyon yolcu binaları ile karşılaştırılarak benzerlikleri ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

An Evaluation of the Architectural Features of the Former Tavşanlı Railway Station Building based on Photographs and on Other Registered Station Buildings

Railway lines that have been a functional step in the history of transportation also have been a key innovation on behalf of an improvement in civilization. Railways were a consequence of the agricultural and industrial revolution. Railways lines which were initally examples in Europe became established shortly after in Ottoman lands. In this period construction works started at various directions in different regions by English, French and German companies. Construction activities were carried out swiftly in the Turkish Republican era by way of both foreign and local companies and gaps between railways lines were completed. One of the railway lines which were established in Republican period is Balıkesir-Kütahya line. The first phase of this line was the Kütahya-Tavşanlı line which was first completed. İn this article the registered station buildings of the Tavşanlı railway complex, situated in the Province of Kütahya, is discribed and evaluated. The former Tavşanlı station building is presented and with the assistance provided by old photographs, the Tavşanlı station building is compared to the buildings of other railway stations.

PDF

___

Akyıldız A. (1995). “Osmanlı Anadolusunda İlk Demiryolu: İzmir Aydın Hattı (1856-1866)”. Ed. E. İhsanoglu. Çağını Yakalayan Osmanlı (1995) 249-271. İstanbul.
As E. (2006). Cumhuriyet Dönemi Ulaşım Politikaları (1923-1960). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir 2006.
Demirarslan D. (2015). “Batılılaşma/Modernleşme Dönemi Demiryolu Politikası ve İstasyon Binası Mimarisi: İzmit ve Hereke Tren İstasyonları”. Uluslararası Gazi Akçakoca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu (2015) 1635-1649.
Engin V. (1993). Rumeli Demiryolları. İstanbul 1993.
Ergun M. (1966). Milli Demiryollarımızın Kısa Bir Tarihçesi. İstanbul 1966.
Erkan Y. K. (2007). Anadolu Demiryolu Çevresinde Gelişen Mimari ve Korunması. İstanbul 2007.
Erkan Y. K. & Ahunbay Z. (2008). “Anadolu Demiryolu Mirası ve Korunması”. İTÜ Dergisi 7/2 (2008) 14-25.
Hasanbat B. (2018). Edirne-Kırklareli-Tekirdağ İlleri Sınırları Dahilindeki Tarihi İstasyon Binaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi. Kayseri 2018.
Haykır Y. (2011). Atatürk Dönemi Kara ve Demiryolu İnşa Çalışmaları (1923-1938). Yayımlanmamış Doktora Tezi. Fırat Üniversitesi. Elazığ 2011.
Sobutay G. L. Ç. (1996). Türkiye’de İstasyon Yapılarının Geçmişten Günümüze Değişmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara 1996.
Şenyiğit Ö. (2002). Adana-Mersin Demiryolları Hattı Üzerindeki İstasyon Binalarının Tarihi ve Mimari Analizi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Adana 2002.
Yıldırım İ. (1996). “Atatürk Dönemi Demiryolu Politikasına Bir Bakış”. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi (ATAM) (1996) 387-395.
http://www.tcdd.gov.tr/content/31
http://www.gli.gov.tr/eski_tarih.html.