219145

Ataerkil Kültürde Kadın, Erkek ve Toplum İlişkisi

Kadın ve erkek iki farklı cinsin doğuştan getirdiği biyolojik farklılıkları bulunmaktadır. Bu farklılıklar düşünce, davranış, işbölümü de dâhil tüm toplum yaşamına sirayet etmektedir. Her toplumda cinsiyete özgü kabul edilmiş çeşitli cinsiyet rolleri bulunmaktadır. Birey, içerisine doğduğu toplumun belirlediği bu rolleri zamanla içselleştirmekte, kabul etmekte ve sergilemektedir. Kadın veya erkekten beklenen davranış kalıpları bu minvalde şekillenmektedir. Kadın ve erkeğin biçilmiş rollerine uygun davranması neticesinde; her iki cinsin birbirinde gözle görülür biçimde ayrıştığı gözlenmektedir. Ataerkil toplumsal kültürün hâkim olduğu toplumlarda kadınlar, farklı araçlar üzerinden sınırlandırılmaktadır. Kadınların yaşamını zorlaştıran bu sınırlamalar, yine kadınlar tarafından kabul edilmekte ve hatta diğer kadınların uyması yönünde dayatılmaktadır. Çalışma, ataerkil toplumun kadın veya erkeğe çeşitli davranış kalıpları önermesi yanında görev ve sorumluklar yüklediğini ortaya koymaktadır. Bu yönüyle geçmişte çalışılmış kadın konuları üzerine bir farkındalık alanı eklemektedir.

The Relationship among Men, Women and Society in Patriarchal Culture

Two different genders, male and female, have innate biological differences. These differences extend to all social life, including thought, behavior, and division of labor. Each society has a variety of gender roles that are regarded as gender-specific. The individual, on the other hand, internalizes, accepts and exhibits these roles determined by the society, in which he/she was born, over time. The behavioral patterns expected from women or men are shaped within this direction. It is observed that both genders are visibly separated from each other as a result of the men and women behaving in line with their assigned roles. In communities dominated by patriarchal social culture, women are constrained through different means. These limitations, which make women's lives difficult, are also accepted by women and even imposed on other women to abide by. The study reveals that patriarchal society imposes duties and responsibilities on women or men as well as proposing various behavioral patterns for them. In this respect, the study brings a field of awareness on women's issues examined in the past.

PDF

___

Adak N. & Timurturkan M. & Yirmibeşoğlu G. 2014, “Akademide Toplumsal Cinsiyet Eşitliği: Gerçek Mi? Hayal Mi?”. II. Kadın Araştırmaları Sempozyumu, 2-4 Mayıs 2014. Eskişehir, 278-292.
Adak N. 2007, “Kadınların İkilemi: İş ve Aile Yaşamı”. Sosyoloji Dergisi Ülgen Oskay’a Armağan Özel Sayısı, 137-152.
Altay S. 2019, “Ataerkillik ve Kadının İkincilliği; Kuramsal Bir Analiz”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 11/1, 417-427.
Altınay A. G. 2002, “Bedenimiz ve Biz: Bekâret ve Cinselliğin Siyaseti”, 90’larda Türkiye’de Feminizm”.Eds. A. Bora & A. Günal. İstanbul, 323-343.
Beauvoir S. D. 1993, Kadın “İkinci Cins” 1 Genç Kızlık Çağı. Çev. B. Onaran, İstanbul.
Bora, A. 2010, Kadınların Sınıfı. İstanbul.
Butler J. 2009, “Toplumsal Cinsiyet Düzenlemeleri”. Çev. R. Kalıntaş, Cogito Dergisi: Feminizm 59. İstanbul, 73-91.
Connell R. W. 1998, Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. Çev. C. Soydemir. İstanbul.
Demren Ç. 2003, “Erkeklik, Ataerkillik ve İktidar İlişkileri”. Toplumsal Cinsiyet, Sağlık ve Kadın. Ankara,33-44.
Doğan G. 2020, Düşünce İnşacısı Olarak Dilin Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Üzerindeki Rolü. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara 2020.
Fiske J. 2003, İletişim Çalışmalarına Giriş. Çev. S. İrfan. Ankara.
Foucault M. 1992, Hapishanenin Doğuşu. Çev. M. A. Kılıçbay. Ankara.
Giddens A. 2010, Mahremiyetin Dönüşümü. Çev. İ. Şahin. İstanbul.
Gürcan N. 2022, “Türk İş Yaşamında Kadın Çalışanlara Yönelik Ayrımcılık Üzerine Kavramsal Bir Tartışma: Dikey Ayrışma”. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 5/1, 133-158.
Heywood A. 2014, Siyasi İdeolojiler. Çev. A. K. Bayram et al. Ankara.
Hooks B. 2012, Feminizm Herkes İçindir. Çev. E. Aydın. İstanbul.
Illich I. 1982, Gender. New York.
Kalav A. 2012, “Namus ve Toplumsal Cinsiyet”. MJH XI/2, 151-163.
Kaya Erdem B. & Baydaş Sayılgan Ö. 2012, “Ataerkil ve Anaerkil Toplumun Tarihsel Savaşımının “Avatar” Filmi Bağlamında İncelenmesi”. İletişim Çalışmaları Dergisi 1, 111-132.
Kundakçı F. S. 2010, “Feminizmde Yeni Yaklaşımlar: Judith Butler”. Ed. H. Onur İnce, Günümüzde Yeni Siyasal Yaklaşımlar Eleştiriler Farklılıklar Çözüm Arayışları. Ankara, 476-522.
Kümbetoğlu B. 2001, “Kadın Gruplarında Yapı ve Katılım Sorunları”. Yay. Haz. A. İlyasoğlu & N. Akgökçe, Yerli Bir Feminizme Doğru. İstanbul, 301-329.
Orhun O. 2021, “Bir İktidar Alanı Olarak Sosyal Politikalarda “Kadın Özneliği”; Çalışma Yaşamına İlişkin Yasal Düzenlemeler Üzerinden Analiz”. Gaziantep University Journal of Social Scıences 20/2, 846-861.
Pelizzon S. M. 2009, Kadının Konumu Nasıl Değişti? Feodalizmden Kapitalizme. Çev. İ. E. Sadi & C. Somel. Ankara.
Ramet S. P. 1996, “Gender Reversals And Gender Cultures-An Introduction”. Ed. S. P. Ramet, Gender Reversals And Gender Cultures. London and New York, 1-22.
Sakman E. 2012, “Cinsel Şiddet: Ataerkil Cinsellik Anlayışının Bir Ürünü”. PiVOLKA 23/7, 5-7.
Sancar S. 2013, Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti Erkekler Devlet, Kadınlar Aile Kurar. İstanbul.
Scott J. W. 2007, Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. Çev. A. T. Kılıç, İstanbul.
Segal L. 1992, Ağır Çekim Değişen Erkeklikler Değişen Erkekler. Çev. V. Ersoy. İstanbul.
Şahin M. 2019, “Kültür Aktarımında Toplumsal cinsiyetin Rolü”. Akademik Hassasiyetler, 6/11, 233-249.
Şerifsoy S. 2013, “Aile ve Kemalist Modernizasyon Projesi, 1928-1950”. Der. A. G. Altınay, Vatan Millet Kadınlar. İstanbul, 167-200.
Tekin N. 2022, Kadın ve İdeoloji: Antalya Örnek Olay Araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi. Isparta.
Temel Enginli A., Yakın M. & Misci S. 2006, “Örgütsel Cinsiyetlerin Örgütsel Davranışa Yansıması”.Celal Bayar İİBF Yönetim ve Ekonomi Dergisi 13/1, 27-38.
Therborn G. 2008, İktidarın İdeolojisi İdeolojinin İktidarı. Çev. İ. Cüre, Ankara.
Thompson J. B. 2020, İdeoloji ve Modern Kültür: Kitle İletişimi Çağında Eleştirel Toplum Kuramı. Ankara.
Topçu B. & Baş E. 2018, “Sosyolojik Açıdan Namus Kavramına Bakış: Trabzon İli Örneği”. Sosyoloji Dergisi 38, 173-196.
Touraine A. 2007, Kadınların Dünyası. İstanbul.
Uçan G. 2016, “Toplumsal Cinsiyetin Öteki Yüzü: Erkek”. Sosyal Politikanın Cinsiyet Halleri, Der. D.
Şaşman Kaylı & F. Şahin. Ankara, 157-181.
Vargel Pehlivan P. 2017, “Toplumsal cinsiyet Bağlamında Kuramsal Yaklaşımlar: Bir Literatür Taraması”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 31, 497-521.
Vatandaş C. 2007, “Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı”. Sosyoloji Konferansları Dergisi35, 29-56.
Yavuz Ş. 2015, “Ataerkil Egemen Erkeklik Değerlerinin Üretiminde Kadınların Rolü: Bir Erkek Şehri Trabzon Örneği”. Fe Dergisi 7/1, 116-130.
Yıldız G. 2019, “Geleneksel Bağlamda Erkeklerin Dönüşen Kadınlık Algısı-Şanlıurfa İli Örneği”.Toplum ve Kültür 3/1, 2-29.
Yuval-Davis N. 2007, Cinsiyet ve Millet. Çev. A. Bektaş. İstanbul.
Yüksel A. 1999, “Toplumsal Cinsiyet Olgusu ve Türkiye’deki Toplumsal Cinsiyet Kalıplarının Televizyon Dizilerindeki Yansımaları”. Kurgu Dergisi 16, 67-81.