Allianoi S' Kıvrımlı Sarmallı Sütun Başlıkları

İzmir İli, Bergama İlçesi, Bergama-İvrindi Karayolunun yaklaşık 18. km.sinde, Yortanlı Barajıgölet alanının tam ortasında yer alan Allianoi, coğrafi konumu ve sıcak su kaynağının olması nedeniyleHellenistik Dönemde küçük bir merkez olarak kurulmuştur. İ.S. II. yüzyılda, Hadrianus (İ.S. 117-İ.S.138) ile en gelişkin halini almıştır. Geç Antik Dönemde yaşanan saldırı ve göçlerle ekonomik açıdanzayıflayarak Doğu Roma İmparatorluğunda son dönemini yaşamıştır. Bu çalışmada, Kuzey Ilıca A2nolu mekânda in-situ bulunan iki adet S kıvrımlı sarmallı başlık incelenmiştir. Analojik çalışmada bubaşlıkların benzerlerinin olmadığı anlaşılmıştır. In-situ sütun başlıkları, diğer buluntular da dikkate alına- rak, İ.S. 128-İ.S. 140 yıllarına tarihlendirilmiştir. Dolayısıyla farklı bir tipolojide yapılan bu bezemeylebundan sonra bulunacak sütun başlıklarındaki benzer bezeme için Allianoi S kıvrımlı sarmallı sütunbaşlıkları net bir kriter olarak kalacaktır.

Alliaoni S Spiral Scrolled Column Capitals

Situated right in the middle of the pond area of Yortanli Dam, near the 18th km. of the Bergama- İvrindi highway, in the province of Izmir s Bergama district, Allianoi was constructed as a small center inthe Hellenistic Period because of its geographical position and it s hot water resources. In the 2nd centuryA.D. during Hadrian s reign (A.D. 117-A.D. 138) it lived its golden age and then was economicallyweakened by the invasions and migrations of Late Antiquity and the place faded in the Eastern RomanEmpire Period. In this article two S spiral scrolled column capitals found in-situ in the North HotspringA2 are examined. As a result of an analogical study these capitals have been classified as unique. Whenthe other finds are taken into consideration these in-situ column capitals are dated to between A.D. 128- A.D. 140. Consequently, Alliaoni S spiral scrolled column capitals that possess a decoration of a differenttypology are sure to remain as a clear criterion for the similar decorations on those capitals which will bediscovered in the future.

___

  • Behr, C. A. (1968). Aelius Aristides and the Sacred Tales. Amsterdam: Amhakkert.
  • Deubner, O. (1938). Das Asklep ieion von Pergamon. Berlin: Verlagfürkunstwissenschaft.
  • Gans, U.,-W. (1992). Korinthisierende Kapitelle der Römischen Kaiserzeit. Köln: Böhlau.
  • Heilmeyer, W. D. (1970). Korinthische Normalkapitelle. Studien zur Geschichte der Römischen Archi- tecturdecoration, Römische Abteilung Ergänzungshef te 16, Heidelberg.
  • İdil, V. (1984). Anadolu’da Roma İmparatorluk Çağı Korinth Başlıkları. Anadolu 20 (1976-1977), 1-34. Ankara.
  • Karaosmanoğlu, M. (1996). Anadolu Mimari Bezemeleri: Roma Çağı Yumurta Dizisi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi.
  • Koçel, E. Z. (1996). Anadolu’da Hadrianus Dönemi Mimari Bezemeleri. (İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul.
  • Koçel, E. Z. (1998). Anadolu’da İmparator Hadrianus Dönemi Yapıları. Arkeoloj i ve Sanat Dergisi, 83, 2-10. İstanbul.
  • Koenigs, W., & Radt, W. (1979). Ein Kaiserzeitlicher Rundbau (Monopteros) in Pergamon. Istanbuler Mitteilungen, 29, 317-354. Tübingen.
  • Koller, K. (2002). Die Pilasterkapitelle aus dem “Marmorsaal” der Wohneinheit 6, Bemerkungen zu Dekoration und Zeitstellung. Archäologische Forschungen 7, 119-136. Wien.
  • Köster, R. (2004). Die Bauornamentik von Milet. Teil 1: Die Bauornamentik der frühen und mittleren Kaizerzeit. Milet, 7, 1. Berlin: W. de Gruyter.
  • Kramer, J. (1994). Korinthische Pilasterkap itelle in Kleinasien und Konstantinopel. Istanbuler Mitteil- ungen; Beiheft 39. Tübingen.
  • Lembke, K. (2005). Agyptischen Kulte und Ihre Heiligtumer im Osten Des Römischen Reiches, Kolossa- lität und Monumentalität: Zur Grose und Ausdehnung der Roten Halle. Byzas 1. İstanbul: Ege Yayınları.
  • Müller, H. (2004). Allianoi. Zur Identifizierung eines Antiken Kurbades im Hinterland von Pergamon. Istanbuler Mitteilungen, 54, 215-225. Tübingen.
  • Plattner, G. A. (2008). Werkstatt und Munster; Überlegungen zu Steinmetzbetrieben in Rom und Kleina- sien. Akten des 11. Österreichischen Archäologentages in Innsbruck 23.-25. März 2006, 225-229. Wien.
  • Pülz, S. (1989). Untersuchungen zur Kaiserzeitlichen Bauornamentik von Didyma. Istanbuler Mitteilun- gen; Beiheft 35.
  • Radt, W. (2002). Pergamon, Antik Bir Kentin Tarihi ve Yapıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Rohmann, J. (1998). Die Kap itellproduktion der Römischen Kaiserzeit in Pergamon. Pergamenische Forschungen; Bd. 10. Berlin.
  • Schazmann, P. (1923). Das Gymnasion, der Tempekbezirk der Hera Basileia. Altertümer von Pergamon; Bd. 6, Berlin.
  • Sommerey, K. M. (2008). Die Chora von Pergamon Studien zu Grenzen, Siedlungsstruktur und Wirt- schaft. Istanbuler Mitteilungen, 58, 135-170. Tübingen.
  • Strocka, V. M. (1973). Zur Datierung des Celsusbibliothek. The Proceedings of the Xth International Congress of Classical Archaeology, Ankara-İzmir 23.-30. IX. 893-900. Ankara.
  • Strocka, V. M. (1981). Das Markttor von Miletos. Winckelmannsprogramm der Archäologischen Gesell- schaft zu Berlin 128. Berlin: W. de Gruyter.
  • Strocka, V. M. (1988). Wechselwirkungen der Stadtrömischen und Kleinasiatischen Architektur unter Trajan und Hadrian. Istanbuler Mitteilungen, 38, 291-307. Tübingen.
  • Thür, H. (1989). Das Hadrianstor in Ephesos. Forschungen in Ephesos; Bd. 11.1, Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
  • Ward-Perkins, J. B. (1992). Nicomedia and the marble Trade. Archaeological Monographs of the British School at Rome, 6, 61-106. London.
  • Weigand, E. (1914). Baalbek und Rom, die Römische Reichskunst in ihrer Entwickelung und Differen- zierung. Jahrbuch des Kaiserlich Deutschen Archäologischen Instituts, 29, 37-77. Berlin.
  • Yalman, B. (1986). Bolu Hisartepe Kazısında Bulunan Tapınak Kalıntısı. IX. Türk Tarih Kongresi, Cilt 1, 435-450. Ankara.
  • Yaraş, A. (2003). 2001 Yılı Allianoi Kazısı. XXIV. Uluslararası Kazı Sonuçları Toplantısı, II. Cilt, 373- 384. Ankara.
  • Yaraş, A. (2004). Allianoi Nymphesi. 60. Yaşında Fahri Işık ’a Armağan, Anadolu’da Doğdu, Festschrif t f ür Fahri Işık zum 60. Geburtstag, 803-815. İstanbul: Ege Yayınları.
  • Yaraş, A. (2005). Allianoi: Chronique des Foullies de 2004. Anatolia Antiqua XIII, 365-370. İstanbul.
  • Yaraş, A. (2006a). Wasser in der Heiltherme von Allianoi. Ed. Gilbert Wiplinger. Cura Aquarum in Ephesus Proceedings of the Twelf th International Congress on the History of Water Management and Hydraulic Engineering in the Mediterranean Region, 443-453. Leuven-Paris-Dudley.
  • Yaraş, A. (2006b). Allianoi. Byzas 3, 19-36. İstanbul: Ege Yayınları.
  • Yaraş, A. (2006c). 2004 Yılı Allianoi Kazısı. XXVII. Uluslararası Kazı Sonuçları Toplantısı, II. Cilt, 297-310. Ankara.
  • Yaraş, A., Baykan, D., Karaca, E. (2008). 2006 Yılı Allianoi Kazısı. IXXX. Uluslararası Kazı Sonuçları Toplantısı, II. Cilt, 71-84. Ankara.
  • Yegül, F. (1994). Antik Çağ ’da Hamamlar ve Yıkanma. Çev. Emel Erten. İstanbul: Homer Yayınevi.