Nurettin İNANÇ, MEHMET YALNIZ, MURAT İSPİROĞLU, Cem AYGÜN, Hatice Handan AKBULUT, ULVİ DEMİREL, İBRAHİM HALİL BAHÇECİOĞLU

Viral hepatit B enfeksiyonuna ikincil gelişen kronik hepatit, karaciğer sirozu ve hepatosellüler kanserli hastalarda interlökin-6, interlökin-10 ve interlökin-18 düzeyleri

Giriş ve Amaç: Viral hepatit B enfeksiyonunun kronikleşmesine yol açan mekanizmalar tam olarak anlaşılamamıştır. Sitokin profilindeki değişimin, enfeksiyonun iyileşmesi veya kronikleşmesi şeklinde sonuçlanabileceği bilinmektedir. Bu çalışma, bazı sitokinler ile hepatit B virüsü enfeksiyonu sonrası oluşan farklı klinik formları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada, hepatit B virüsü enfeksiyonuna ikincil kronik hepatit, karaciğer sirozu ile hepa- tosellüler karsinoma gelişmiş hastalarda interlökin-6, interlökin-10, interlökin-18 düzeyleri ve hastalık progresyonu arasındaki ilişki araştırıldı. Kronik hepatitli 29, karaciğer sirozlu 19, hepatosellüler karsinomalı 19, toplam 67 hepatit B hastası ile 15 sağlıklı kontrol çalışmaya alındı. Bulgular: Hepatit B virüsü hasta grupları arasında hepatit B virüsü DNA düzeyleri açısından anlamlı fark yoktu. İnterlökin-6, interlökin-10 ve inter- lökin-18 düzeyleri hasta olan gruplarda, hastalık progresyonu ile daha belirgin şekilde olmak üzere kontrol grubundan anlamlı şekilde yüksek bulundu. İnterlökin-6 düzeyi hepatosellüler karsinoma grubunda, kontrol grubu, kronik hepatit B ve karaciğer sirozu gruplarına göre anlamlı yüksek olup diğer gruplar arasında ise benzerdi. İnterlökin-10 düzeyinde ise sadece hepatosellüler karsinoma ile kontrol grubu arasında anlamlı fark mevcuttu. İnterlökin-18 düzeyleri ise hepatit B virüsü gruplarında (kronik hepatit B, karaciğer sirozu ve hepatosellüler karsinoma) benzer olmakla beraber her üç grupta da kontrol grubundan anlamlı olarak yüksekti. İnterlökin-6, interlökin-10, interlökin-18 ve alfa fetoprotein düzeyleri arasında istatiksel açıdan anlamlı korelasyon saptandı. Ek olarak hepatosellüler karsinoma grubunda yer alan ve alfa fetoprotein düzeyleri normal sınırlarda olan 3 hastadan ikisinde interlökin-18 düzeylerinin ortalama değerin üzerinde olduğu ve bunlardan birinde interlökin-10 düzeyinin de ortalama değerin üzerinde olduğu saptandı. Sonuç: So- nuç olarak, interlökin-6, 10 ve 18 düzeylerinin hepatit B virüsü enfeksiyonunun farklı evrelerinde artmış olduğu saptandı. İnterlökin-6 ve 10 hepatosellüler karsinomada artarken, interlökin-18, tüm hepatit B virüsü formlarında artmış olarak bulundu.

Determination of interleukin-6, interleukin-10, and interleukin-18 levels in patients with chronic hepatitis, liver cirrhosis and hepatocellular carcinoma secondary to HBV infection

Background and Aims: The mechanisms of chronicity in viral hepatitis B are not yet been fully understood. It has been postulated that the changes in balance of cytokine profiles may result in either healing or chronicity. This study was conducted to reveal the relationship among different clinical forms of hepatitis B virus infection with cytokines. Materials nad Methods: This study aims to reveal the relationship among interleukin-6, interleukin-10 and interleukin-18 levels and disease pro- gression in patients with chronic hepatitis B, liver cirrhosis and hepato- cellular carcinoma secondary to hepatitis B virus infection. A total of 67 hepatitis B virus patients with chronic hepatitis B (n=29), liver cirrhosis (n=19), hepatocellular carcinoma (n=19) and 15 healthy controls were included in the study. Results: Hepatitis B virus DNA levels were not significantly different among the groups. Interleukin-6, interleukin-10 and interleukin-18 levels in patients with hepatitis B virus infection were significantly higher than the control group in association with disease progression. The level of interleukin-6 in hepatocellular carcino- ma group was significantly higher than the control, chronic hepatitis B and liver cirrhosis groups. Interleukin-6 levels were similar among the other groups. At the level of interleukin-10, there was only a significant difference between the control and hepatocellular carcinoma groups. interleukin-18 levels were similar among the groups of hepatitis B virus (chronic hepatitis B, liver cirrhosis, hepatocellular carcinoma), and in all three groups these were significantly higher than in the control group. There was statistically significant correlation between interleukin and al- pha fetoprotein levels. In addition, interleukin-18 levels in two of three patients with alpha fetoprotein levels within the normal range in the hepatocellular carcinoma group were found to be on mean values. In one of them the level of interleukin-10 was found to be on mean val- ues. Conclusions: In conclusion, levels of interleukin-6, 10 and 18 were found to be increased at different stages of hepatitis B virus infection. Interleukin-6 and 10 levels increased in the hepatocellular carcinoma group. Interleukin-18 was increased in all forms of hepatitis B virus.

PDF

___

1. Değertekin H. Viral hepatitlerin dünyada ve ülkemizdeki epidemiyolojisi. Aktüel Tıp Dergisi 1997;2:119-22.
2. Krawitt EL. Chronichepatitis. Mandell GL, Bennelt JE, Dolin R (Eds). Principles and Practice of Infection Diseases. 4th edition, New York: Churchill Livingston,1995:1153-9.
3. Akarca US. Kronik viral hepatitler. Özden A, Şahin B, Yılmaz U, Soykan İ (Eds.).Gastroenteroloji. Türk Gastroenteroloji Vakfı, Ankara. 2002:479-83.
4. Akbaylar H. Akut viral hepatitler. İliçin G (Ed.). Temel İç Hastalıkları. Güneş Tıp Kitabevi, Ankara. 1996:1109-1115.
5. Kanra G, Cengiz AB. Hepatit B enfeksiyonu. Katkı Pediatri Dergi- si1998;19:610-9.
6. Fernan A, Cayzer CJR, Cooksley GE. HBsAg-induced antigen specific T and B lymphocyte responses in chronic hepatitis B virus carriers and immune individuals. Clin Exp Immunol 1989;76:222-6.
7. Ulutan F, Usta D. Akut viral hepatitlerde doğal öldürücü (Natural Killer-NK) hücre aktivitesinin saptanması. Türk Mikrobiyol Cem Der 1993;23:198-202.
8. Kılıçturgay K. Viral hepatitte immünopatogenez. Tekeli E, Balık İ (Eds). Viral Hepatitle Savaşım Derneği, Ankara. 2003:316-28.
9. Kılıçturgay K. Viral hepatitte immünpatogenez. Aktüel Tıp Dergisi (Viral Hepatitler Sayısı) 1997;2:151-2.
10. Bilgiç A. Hepatit B virüsü ve serolojik tanı. Aktüel Tıp Dergisi (Viral Hepatitler Sayısı) 1997;2:130-3.
11. Vingerhoets J, Michielsen P, Vanham G. HBV-specific lymhoprolifer- ative and cytokine responses in patients with chronic hepatitis B. J Hepatology 1998;28:8-16.
12. Rossol S, Marinos G, Carucci P. Interleukin-12 induction of Th1 cy- tokines is important for viral clearance in chronic hepatitis B. J Clin Invest 1997;99:3025-33.
13. Roitt I, Brostoff J, Male D. Immunology. International edition, Lon- don: Mosbyand WB Saunders, 2001;119-29.
14. Kılıçturgay K. İmmünolojiye Giriş. 2. Baskı, Bursa: Güneş Kitabevi, 1991:1-150.
15. Oppenheim JJ, Ruscetti FW. Cytokines. Parslow TG, Stities DP, Terr AI (Eds). Medical Immunology. 10th edition, McGraw-Hill Companies. 2001;148-66.
16. Cohen MC, Cohen S. Cytokine function: a study in biologic diversi- ty. Am J Clin Pathol 1996;105:589-98.
17. Kocabaş E, Aksaray N, Yıldızdaş D, et al. Akut viral hepatitte serum tümör nekroze edici faktör-alfa (TNF-a), interlökin-1 beta (IL-1b) ve interferon-gama (IFN-g) düzeyleri. Viral Hepatit Dergisi 1998;1:59-62.
18. Inoue M, Kakumu S, Yoshioka K. Hepatitis B corea ntigen-specific IFN-g production of peripheral blood mononuclear cells in patients with chronic hepatitis B virus infection. J Immunol 1989;142:4006-11.
19. Mondelli M, Manns M, Ferrari C. Does the immunere sponse play a role in the pathogenesis of chronic liver disease? Arch Pathol Lab Med 1988;112: 489-97.
20. Nayersina R, Fowler P, Giulhots S. HLA A2 restricted cytotoxic T lym- phocyte response to multiple hepatitis B surface antigen epitopes during hepatitis B virus infection. J Immunol 1993;150:4659-71.
21. Penna A, Del Prete G, Cavalli A. Predominant T-helper 1 cytokine profile of hepatitis B virus nucleokapsid-spesific T cells in acute self-limited hepatitis B. Hepatology1997;25:1022-7.
22. Bertoletti A, DElios MM, Boni C. Different cytokine profiles of intra- hepatic T cells in chronic hepatitis B and hepatitis C virus infections. Gastroenterology1997;112:193-9.
23. Kakumu S, Shinagawa T, Ishikawa T. Serum interleukin 6 lev- els in patients with chronic hepatitis B. Am J Gastroenterol 1991;86:1804-8.
24. Tangkijvanich P, Vimolket T, Theamboonlers A. Serum interleukin-6 and interferon-gamma levels in patients with hepatitis B-associated chronic liver disease. Asian Pac J Allergy Immunol 2000;18:109-14.
25. Lee Y, Park US, Choi I. Human interleukin 6 gene is activated by hepatitis B virus-X protein in human hepatoma cells. Clin Cancer Res 1998;4:1711-7.
26. Kim CM, Koike K, Saito I. HBx gene of hepatitis B virus induces liver cancer in transgenic mice. Nature 1991;351:317-20.
27. Hsia CY, Huo TI, Chiang SY. Evaluation of interleukin-6, interleu- kin-10 and human hepatocyte growth factor as tumor markers for hepatocellular carcinoma. Eur J Surg Oncol 2007;33:208-12.
28. Tangkijvanich P, Thong-Ngam D, Mahachai V. Role of serum in- terleukin-18 as a prognostic factor in patients with hepatocellular carcinoma. World J Gastroenterol 2007;13:4345-9.
29. Lee MO, Choi YH, Shin EC. Hepatitis B virus X protein induced expression of interleukin 18 (IL-18): a potential mechanism for liver injury caused by hepatitis B virus (HBV) infection. J Hepatol 2002;37:380-6.
30. İkiz S, Eyigün CP, Coşkun Ö, Gül CH. Hepatit B virüs enfeksiy- onunun çeşitli klinik formlarında IL-18, TGF-b, TNF-a, MMP-2 ve MMP-9 serum düzeylerinin karşılaştırılması. Viral Hepatit Dergisi 2007;12:82-90.
31. Sylvan SP, Hellstrom UB. Modulation of serum interleukin-18 con- centrations and hepatitis B virus DNA levels during interferon ther- apy in patients with hepatitis Be-antigen-positive chronic hepatitis B. J Interferon Cytokine Res 2010;30:901-8.