Ziver Paşa-zâde Yusuf Bahâeddin’in Torunu İçin Yazdığı Mensur Bir Mersiye: Sünûsî-i Asgar

Bu çalışmada Türk edebiyatında türüne ve konusuna çok fazla rastlanılmayan mensur bir mersiyenin tanıtımı yapılacaktır. Söz konusu Sünûsî-i Asgar adlı mensur mersiye, meşhur Ziver Paşa’nın oğlu Yusuf Bahâeddin tarafından küçük yaşta ölen torunu için yazılmıştır. Eser, torununun ölüm tarihi olan 1329/1914 yılında kaleme alınmış ve bir yıl sonra da Matbaa-i Osmaniye’de bastırılmıştır. 14 sayfalık bu eserin son kısmında, çaprazlama nazım şekliyle yazılmış yedi dörtlükten oluşan manzum bir mersiye de kayıtlıdır. Eserdeki ifadelerden anlaşıldığına göre; Sünûsî, Yusuf Bahâeddin’in kızının çocuğudur ve iki yahut üç yaşında iken ağır bir soğuk algınlığı neticesinde hastalanarak vefat etmiştir. Yusuf Bahâeddin’in sade, anlaşılır ve samimi bir dille çektiği ıztırabı dile getiren bu mensur mersiye, Âkif Paşa’nın torunu için yazdığı mersiyeden sonra yazılmış bu sahadaki ikinci mersiye olması yönüyle önemli bir metindir. Eserde Sünûsî’nin teyzesi kızı Betül ile birlikte çektirmiş olduğu bir fotoğrafının yer alması, eseri ilginç kılan bir diğer özelliktir. Makalemizde edebiyat tarihlerinde anılmayan bu eserin tanıtımı ve Arap harflerinden Latin alfabesine aktarımı yapılacaktır.

___

  • Aslan Mehmet ve Erdoğan, Mehtap (2009). Kerbelâ Mersiyeleri, Ankara: Grafiker Yayınları.
  • Arslan, Mehmet (2009). Zîver Paşa, Divan ve Münşeât. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları.
  • Arslan, Mehmet (2014). “Bahâeddîn, Zîver Paşa-zâde Yûsuf” http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=2361 [E.T.: 10.01.2019]
  • Dilçin , Cem (2005). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • İsen, Mustafa (1994). Acıyı Bal Eylemek Türk Edebiyatında Mersiye, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • İnal, İbnü’l-Emin Mahmut Kemal (1969). Son Asır Türk Şairleri, C.I, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Cunbur, Müjgan (2001). “Bahâeddîn”, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi, C. II, Ankara. A.K.M. Yayınları.
  • Gariper, Cafer (2005). “Âkif Paşa ve Torunu İçin Yazdıgı Mersiye Üzerine Bir Değerlendirme”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 3, ss. 51-70.