Bir Hastalığın ve Yazardan Gelen Diğer Otobiyografik Yansımaların Eserde İzlerini Aramak: Kurmacada Gerçeğin Payı

Romanlar ve hikâyeler gibi uzun anlatıma dayalı metinler kurmaca metinlerdir. Bu tip metinlerin içinde okura, kurmaca bir âlem sunulur. Bu kurmaca âlemin içinde hayal gücünün ürünü olan ayrıntıların yanında, gerçeklerin de izlerini veya yansımalarını bulmak mümkündür. Yazarın yaşamı ile ilgili ayrıntıları bilmek, kurmaca metin içinde gerçeğin izini sürerken faydalı olacaktır. Nitelikli okur için bir metin / kitap / eser, yalnızca okunup geçilerek bir defada tüketilecek bir “nesne / obje” değildir. Bizim kanaatimize göre eser üzerinde yazarın hayatından gelen otobiyografik yansımaların neler olduğunu bilmek, okur ile eser arasında gelip geçici olmayan, kuvvetli bağların oluşmasına yardımcı olacaktır. Nitelikli okur için bu durum, hem yazarı hem de eserini daha iyi kavrayabilmek bakımından gereklidir. Rus edebiyatının dünya çapında önemli yazarlarından biri olan Fyodor Mihayloviç Dostoyevski, yazdığı metinlerle dünya edebiyatında derin izler bırakmış bir yazardır. Dostoyevski’nin “Budala” adlı romanı 1868 yılında yayımlanmıştır. Bu romanda bulunan Prens Mışkin adlı kahraman vasıtasıyla yazar, kendi hayatından gelen otobiyografik yansımaları okuyucusuna sunmuştur. Romanda, Prens Mışkin adlı başkahraman üzerinden anlatılan sara hastalığının, tematik olarak önemli bir yeri vardır. Bunun yanı sıra eserde epileptik nöbetlerin yanında, Dostoyevski’nin hayatından geldiğini tespit ettiğimiz başka otobiyografik yansımalar da vardır. Bu makalede Prens Mışkin örneği üzerinden gidilerek; sara hastalığı ve epileptik nöbetler ile Dostoyevski’nin hayatından esere aktarıldığı belirlenen diğer otobiyografik yansımaların neler olduğu üzerinde durulacaktır.

___

  • Referans 1: Akay, İhsan, (1959), Tolstoy ve Dostoyevski, İstanbul: Varlık Yayınları (İnceleme serisi)Referans 2: Dostoyevski, Fyodor, (2015), Budala, İstanbul: Can Sanat YayınlarıReferans 3: Keskin, Paktuna, Sabiha, Prof. Dr. “Epilepsi Yani Sara”, İstanbul: Boyut YayınlarıReferans 4: Knapp Liza, “Budala’nın Yazılışı Üzerine” (Budala Romanında Önsöz), (2015), Çev.: Mazlum Beyhan, İstanbul: İletişim YayınlarıReferans 5: Zweig, Stefan Zweig, (1989) “Dünya Fikir Mimarları II. Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları