Abdülazîz Âsım Efendi’nin Kaside Nazım Şekliyle Yazdığı Türkçe Sâl-i Cedîd Şiirleri

Klâsik Türk Şiirinde “sâl-i cedîd, tebrîk-i sâl, tebrîk-i sâl-i cedîd” başlıklarıyla yeni yılı tebrik için kaleme alınan tarih manzumeleri tespit edilebildiği kadarıyla 16. yüzyılda Cevrî ile görülmeye başlanmıştır. 17. yüzyılda Aynî; 18. yüzyılda ise Şeyh Gâlib, Nedîm ve Sünbül-zâde Vehbî’nin manzumeleri ile devam etmiştir. 19. yüzyılda divanların yanı sıra bazı gazetelerin edebiyat köşelerinde sâl-i cedîd şiirleri yayımlanmıştır. Bu bağlamda, Muallim Nâcî’nin Tercümân-ı Hakîkat gazetesinin edebiyat köşesini yönetmeye başlamasıyla, gazetede sâl-i cedîd şiirlerinin de yayımlandığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sâl-i cedîd, Abdülaziz Asım Efendi, Medhiye, Tarih Düşürme

Sâl-i Cedîd The Turkısh Poems Written By Abdülazîz Âsım Efendi In The Style of Ode

In Classical Turkish Poetry, historical poems written to congratulate the new year with the titles “sâl-i cedîd, tebrîk-i sal, tebrîk-i sal-i cedid” began to appear with Cevrî in the 16th century, as far as can be determined. Ayni in the 17th century; In the 18th century, it continued with the poems of Sheikh Galib, Nedim and Sünbül-zâde Vehbi. In the 19th century, poems of sâl-i cedîd were published in the literature corners of some newspapers as well as divans. In this context, it has been observed that when Muallim Nâcî started to manage the literature column of the newspaper Tercümân-ı Hakîkat, the poems of sal-i cedîd were also published in the newspaper.

Keywords:

Sâl-i cedîd, Abdülaziz Asım Efendi, Medhiye, History Reduction,

PDF

___

Ahmed Vefik Paşa (1308). Lehce-i Osmânî, Mahmud Bey Matbaası.
Arslan, M. (2021, 25 Haziran). Âsım, Bağdatlı. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/asim-bagdatli
Ekinci, H. (2019). Alî Emîrî’nin Levâmi’u’l-Hamîdiyye’si. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gündüz, Ş. (2021, 6 Ağustos). Nevruz, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/nevruz
Haykır, T. (2012). İbrahim Necmi Dilmen Tarih-i Edebiyat Dersleri. Polat, N. H (Ed.), Yöntem Bilgisi Açısından Osmanlı Dönemi Edebiyat Tarihleri (1. Baskı, s. 193- 222). Kurgan Edebiyat.
Mehmed Salâhî. (1313). Kâmûs-ı Osmânî (Cilt II), Mahmud Bey Matbaası.
Mermer, A., Alıcı, L., Eflatun, M., & Bayram, Y., Keskin, N. K., (2007). Eski Türk Edebiyatına Giriş (2. Baskı). Akçağ Yayınları.
Özdemir, M. (2017). Bağdatlı Abdülaziz Âsım’ın Türkçe Divan’ının Sonunda Bulunan Mesnevî’nin On Sekiz Beyit Şerhi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 368-382.
Tercümân-ı Hakîkat, Nr. 1325, 15 Teşrînisânî 1882.
Tuğluk, H. İ. (2010). “Divan Şiiri’nde Manzum Tebrik-nâmeler”. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi(42), 41-68.
Yazar, S. (2020). Ali Emîrî Dîvânı. Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları.