Behçet Necatigil’in Yıldızlara Bakmak Radyo Oyununda Deneyim ve KendilikEkseninde Anlam Arayışı

Behçet Necatigil’in radyo oyunu Yıldızlara Bakmak’ta, Necatigil’in şiirlerinde olduğu gibi semboller yoğundur. Sıradan yaşamının bir anında yıldızlara bakma ihtiyacı hisseden Yolcu ile onun yıldızlara bakmak için gittiği rasathanenin müdürü oyunun başlıca kişileridir. Oyun, ağırlıklı olarak bu kişiler arasındaki konuşmalardan oluşur ve oyunda anlam arayışı, bireyin iç dünyasının farkına varması, “yıldızlara bakmak” ile somutlaşır. Necatigil, yol, yolculuk, akıl, bilim, sezgi, olgunlaşmak gibi hem felsefi hem de mistik çağrışımları olan sözcüklerle oyununu zenginleştirir. Özellikle orta hâlli insanın günlük yaşama kapılıp iç dünyasını zenginleştirememesi oyunun temel sorunsalıdır. Bu durum kişinin deneyimin değerini bilmemesi ve kendilik bilincinden yoksunluğunun göstergesidir. Ayrıca aile, çevre ve modern dünya da deneyimi ve bireyin kendisi olmasını engelleyici ögeler olarak belirir. Yıldızlara Bakmak’ta işlenen deneyim, kendilik, bireyin çevre ve toplumla ilişkisi temaları Necatigil’in şiirlerinde de karşımıza çıkar. Dolayısıyla bu radyo oyunu ile Necatigil’in şiirleri arasında türlerarası ilişki bulunmaktadır. Oyundaki anlam arayışını en genel anlamıyla estetik deneyim olarak değerlendirebiliriz.

The Search for Meaning Around Experiıence and Self in Behcet Necatıgil’s Radio Play “Looking at the Stars”

Like his poems, Behçet Necatigil’s radio play Looking at the Stars, is based on symbols.The main characters of the play are the “Passenger” who felt the need to look at the starsduring his ordinary life and the director of the observatory he went to. While the play mainlyconsists of the conversations between them, the search for meaning and the awareness of theinner world of the individual becomes concrete through the act of “looking at the stars”. Necatigil enriches his play with words that have both philosophical and mysticalconnotations such as road, journey, mind, science, intuition, maturity. The main problem ofthe play is that the average middle-class person cannot escape from daily life and enrich hisinner world. This situation is an indicator that the person does not know the value ofexperience and lacks self-awareness. In addition, the family, the environment and the modernworld appear as obstacles to personal experience and being self-aware. While the themes ofexperience, self, the relationship of the individual with the environment and society are covered in Looking at the Stars, they also appear in Necatigil’s poems. Therefore, there is aninter-genre relationship between this radio play and Necatigil’s poems. In the most generalsense, the search for meaning in the play can be considered as an aesthetic experience.

PDF

___

Ayvaz, Ü. (2014). Behçet Necatigil’in İki Radyo Oyununda “İçerideki” Çatışma. Türk Dili, Cilt: CVII (S.754): 24-29.
Berger, J. (2017). Görme Biçimleri. (Yurdanur, Salman Çev.). Metis Yayınları.
Çetin, N. (2013). Behçet Necatigil, Hayatı-Sanatı ve Eserleri. Akçağ Yayınları.
Daşçıoğlu, Y. (2006). Dar Vakitlerde Geniş Zamanlar Behçet Necatigil'in Şiiri. 3F Yayınevi.
Deveci, M. (2012). Ferit Edgü, Varoluş ve Bireyleşme. Sel Yayıncılık.
Doğan, M. Nur (2011). Yol ve Yolcu Metaforu Bağlamında Klâsik Şiiri Anlamak, Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Bahar, S. 8, s. 145-163.
Enginün, İ. (2016). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı. Dergâh Yayınları.
Gök, S. (2010). Türlerarası İlişkiler Açısından Sabahattin Kudret Aksal’ın Şiir, Öykü ve Tiyatroları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
Hilav, S. (2008). Entelektüeller ve Eylem. YKY.
Jay, M. (2012). Deneyim Şarkıları. (Barış Engin, Aksoy Çev.). Metis Yayınları.
Necatigil, B. (1979). Bile/Yazdı. Ada Yayınları.
Necatigil, B. (2006). Düzyazılar II.YKY.
Necatigil, B. (2010). “Yıldızlara Bakmak”, Radyo Oyunları. YKY.
Necatigil, B. (2019). Vaktin Zulmüne Karşı Yazmak (Düzyazılar III). YKY.
Necatigil, B.. (2000). Şiirler. YKY.
Ortega Y. G. (1995). İnsan ve Herkes. (Neyire Gül, Işık Çev.) Metis Yayınları.
Pazarkaya, Y. (2016). Unutulmak İsteyen Şair Behçet Necatigil 100 Yaşında. Sözcükler Yayınları.
Sarıçiçek, M., & Boza, B. (2016). Yıldızlara Bakmak, Arasta Kültür ve Sanat Dergisi, S.11, 27-35.
Şişmanoğlu, Ş. (2003). Behçet Necatigil ve Şiirin Ev Hali. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.