Türkiye’de İktidar ve Ana Muhalefet Partisinin Seçim Beyannamelerinin Cinsiyet Eşitsizliği Üzerinden Değerlendirilmesi

Bu çalışmada, 2002 yılı sonrası iktidar partisi (Adalet ve Kalkınma Partisi) ve ana muhalefet partisinin(Cumhuriyet Halk Partisi) genel seçim beyannamelerinde “kadın” ve “cinsiyet eşitsizliği” kavramlarını nasılalgıladıkları ve bu kavramlar üzerinden yaşanan sorunları nasıl ele aldıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Buamaçla sürdürülen çalışmada, öncelikle cinsiyet ve cinsiyet eşitsizliği kavramları üzerinde durularak,Türkiye’nin cinsiyet eşitsizliği konusundaki mevcut durumunun analizi istatistikî verilerle ortaya konmuştur.Daha sonra da bu bilgiler ışığında her iki partinin genel seçim beyannameleri “kadın” ve “cinsiyet eşitsizliği”kavramları üzerinden incelenmiştir. Çalışmanın sonunda, her iki partinin belli noktalarda ortak paydadabuluştuğu gözlemlenirken, bazı konularda farklı bakış açılarına sahip oldukları görülmüştür. Özellikle her ikipartinin de kadınları ayrı bir seçmen grubu olarak değerlendirmeye başladığı kanaatine varılmıştır. Ek olarakhem iktidar partisinin hem de ana muhalefet partisinin kadınlara yönelik istihdam, eğitim, sağlık ve toplumsalboyutlarda pozitif ayrımcılığı benimsedikleri görülmüştür. Ayrıca her iki parti de seçim beyannamelerindekadını, geleneksel rollerinden uzaklaştırmadan cinsiyet eşitliğini sağlamayı esas almıştır.

Evaluating Election Declarations Of the Ruling And The Main Opposition Parties in Turkey in Terms Of Gender Inequality

In this study, it is aimed to examine how the ruling party (Justice and Development Party) and the main opposition party (Republican People's Party) perceived the concepts of “women” and “gender inequality” in the general election declarations and how they deal with the problems experienced with these concepts. For this purpose, in this study, firstly, the concepts of gender and gender inequality were dealt with, these concepts were emphasized, analysis of the current situation about gender inequality in Turkey was demonstrated with statistical data. Then, in the light of this information, both parties’ general election declarations were examined on the concepts of "women" and "gender inequality". At the end of the study, it was observed that while both parties met at common points on certain points, they had different perspectives on some issues. In particular, it was concluded that both parties started to evaluate women as a separate voter group. It was also observed that both the ruling party and the main opposition party adopted positive discrimination against women in employment, education, health and social aspects. In addition, according to the election declarations, both parties aim to render gender equality without removing women from their traditional roles

___

  • Adalet ve Kalkınma Partisi. (2002). Ak Parti 2002 genel seçim bildirgesi. https://www.akparti.org.tr/media/318780/3-kasim-2002-genel-secimleri-secim-beyannamesisayfalar.pdf adresinden 05.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Adalet ve Kalkınma Partisi. (2007). Ak Parti 2007 genel seçim bildirgesi. https://www.akparti.org.tr/media/318777/22-temmuz-2007-genel-secimleri-secimbeyannamesi-sayfalar.pdf adresinden 08.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Adalet ve Kalkınma Partisi. (2011). Ak Parti 2011 genel seçim bildirgesi. https://www.akparti.org.tr/media/318778/12-haziran-2011-genel-secimleri-secimbeyannamesi-1.pdf adresinden 10.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Adalet ve Kalkınma Partisi. (2015). Ak Parti 2015 genel seçim bildirgesi. https://www.akparti.org.tr/media/318795/7-haziran-2015-edited.pdf adresinden 14.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Adalet ve Kalkınma Partisi. (2018). Ak Parti 2018 genel seçim bildirgesi. https://www.akparti.org.tr/media/318779/24-haziran-2018-cumhurbaskanligi-secimleri-vegenel-secimler-secim-beyannamesi-sayfalar.pdf adresinden 16.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Amman, M. T. (2012). Toplumsal boyutlarıyla cinsiyet-sosyal, bilimsel yaklaşımlar. M. F. Bayraktar (Ed.). Dini ve toplumsal boyutlarıyla cinsiyet I. içinde (ss. 13-55). İstanbul: İslami İlimler Araştırma Vakfı ve Ensar.
  • Baltacı, A. (2017). Nitel veri analizinde Miles-Huberman Modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-14.
  • Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: nitel bir araştırma nasıl yapılır?, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
  • Bingöl, O. (2014). Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye’de kadınlık. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 2014(3), 108-114.
  • Cumhuriyet Halk Partisi. (2002). CHP 2002 genel seçim bildirgesi. https://chp.azureedge.net/b6bdceb40e6f4f4d8fe40f11ce4cbd30.pdf adresinden 16.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Cumhuriyet Halk Partisi. (2007). CHP 2007 genel seçim bildirgesi. https://chp.azureedge.net/a8a787fdd8024b5e8753a33a81fd0a40.pdf adresinden 18.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Cumhuriyet Halk Partisi. (2011). CHP 2011 genel seçim bildirgesi. https://chp.azureedge.net/2a443c86b19546e7b44a41bd05750242.pdf adresinden 20.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Cumhuriyet Halk Partisi. (2015a). CHP Haziran 2015 genel seçim bildirgesi. https://chp.azureedge.net/41d1fed67c144d45b4b3d5f770e3e243.pdf adresinden 22.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Cumhuriyet Halk Partisi. (2015b). CHP Kasım 2015 genel seçim bildirgesi. https://chp.azureedge.net/1ad6a863883e456ea3eb6c84db38c771.pdf adresinden 22.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Cumhuriyet Halk Partisi. (2018). CHP 2018 genel seçim bildirgesi. http://secim2018.chp.org.tr/files/CHP-SecimBildirgesi-2018-icerik.pdf?v=3 adresinden 25.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Demirbilek, S. (2007). Cinsiyet ayırımcılığının sosyolojik açıdan incelenmesi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(511), 12-27.
  • Erdoğan, D. (2016). Siyasi partilerin temsili demokrasi üzerindeki. İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(3), 59-74.
  • Erol, M. (2008). Toplumsal cinsiyetin tutumlar üzerindeki etkisi. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 199-219.
  • Erzen, M., Ü. (2019). Siyasette cinsiyet eşitsizliği. Asya Studies-Academic Social Studies/Akademik Sosyal Araştırmalar, 2(8), 21-32.
  • Gürhan, N. (2010, 26-28 Kasım). Toplumsal cinsiyet ve "İslami Feminist" söylem. Bilim, Ahlak Ve Sanat Bağlamında Çağdaş İslam Algıları Uluslararası Sempozyum, Samsun. https://docplayer.biz.tr/6424805-Toplumsal-cinsiyet-ve-islami-feminist-soylem.html adresinden 01.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Heywood, A. (2000). Key concepts in politics. New York USA: Palgrave.
  • Heywood, A. (2011). Siyasi ideolojiler (3. Baskı). (Çev. A. K. Bayram, Ö. Tüfekçi, H. İnaç, Ş. Akın ve B. Kalkan). Ankara: Adres.
  • Heywood, A. (2013). Siyaset. (Çev. B. B. Özipek, B. Şahin, M. Yıldız, Z. Kopuzlu, B. Seçilmişoğlu ve A. Yayla). Ankara: Adres.
  • Kabaoğlu, S. Q. (2017). Toplumsal cinsiyet ve siyaset. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 1-4.
  • Kadın Adayları Destekleme Derneği. (2017). Kadın istatistikleri 2017. http://ka-der.org.tr/wp content/uploads/2017/12/kad%C4%B1n-istatistikleri-2017.pdf adresinden 20.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Newton, K. and van Deth, J. W. (2014). Karşılaştırmalı siyasetin temelleri. (Çev. E. Saraçoğlu). Ankara: Phoenix.
  • Maynard, M. (2005). Women's studies. P. Essed, D. T. Goldberg and A. Kobayashi (Ed.), A Companion to gender studies in (pp. 29-39). USA: Blackwell.
  • Özer, H. (2018). Kadının toplumsal cinsiyet rolleri ve toplumsal cinsiyet rolleri açısından kadın emeğinin değerlendirilmesi. Tarih Okulu Dergisi, 11(XXXVII-2), 295-333.
  • Savaş, G. (2018). Türkiye’de yaşayan bireylerin toplumsal cinsiyet eşit(siz)liği algısı. Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 1(2), 101-121.
  • Şişman, N. (2012). “İslam ve cinsiyet” meselesi: metedolojik problemler. M. F. Bayraktar (Ed.). Dini ve toplumsal boyutlarıyla cinsiyet II içinde (ss. 63-79). İstanbul: İslami Bilimler Araştırma Vakfı ve Ensar.
  • Terkan, B. (2010). Siyasi partilerin kadına ilişkin söylem ve politikaları (AKP ve CHP örneği). Selçuk İletişim, 6(2), 115-136.
  • Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2018). Kadının güçlenmesi strateji belgesi ve eylem planı 2018-2023. https://www.ailevecalisma.gov.tr/ksgm/ulusal-eylemplanlari/kadinin-guclenmesi-strateji-belgesi-ve-eylem-plani-2018-2023/ adresinden 02.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Turgut, A. Ş. (2019). Türkiye’deki gelir eşitsizliğinin toplumsal cinsiyet, kadının istihdamı ve kadın yoksulluğu açısından değerlendirilmesi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38(2), 315-329.
  • Tuncel, G. (2020). Siyasal ayrışma. Malatya: BİLSAM.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2020). Bitirilen eğitim durumuna ve cinsiyete göre nüfus 2008-2019. https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1018 adresinden 02.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2020). Yönetici pozisyonlarındaki bireylerin cinsiyete göre dağılımı 2012- 2019. https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1068 adresinden 03.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
  • Yayla, A. (2015). Siyaset bilimi (2. Baskı). Ankara: Adres.