Şirket Değerlemesine Kuramsal Açıdan Genel Bir Bakış

Şirket değerlemesi finans yazınında 1980’li yıllardan itibaren gündeme gelen bir konu olmuştur. Günümüzde sermayenin serbest dolaşımı, varlık veya hisse senedi alım ve satımı, şirket bölünme ve birleşmeleri değerleme işini gündeme getirmektedir. Bunun yanında, rekabet ortamında şirket değerinin artırılmasına ilişkin alternatiflerin belirlenmesi ve şirket değerinin stratejik yönetimi de önem kazanmıştır. Bu doğrultuda, finans disiplini konuya şirket hissedarları bakımından şirket değerinin tespiti ve şirket değerinin yönetilmesi olarak bakmaktadır. Literatürde birçok değer türünden ve değerleme yönteminden bahsedilmektedir. Şirket değerlemesinde kullanılacak yöntemin belirlenmesinde, değerlemede güdülen amacın ve ilgili şirketin yapısı ve içinde bulunduğu durumun dikkate alınması gerekmektedir. Şirket değerlemesinde kullanılan yöntemler teorik açıdan güçlü olup uygulamada karşılaşılan temel problem her yöntemin gerektirdiği girdi parametrelerinin uygun bir şekilde belirlenmesidir. İncelenen şirket değerleme yöntemlerinde, yöntem için gerekli tüm girdilerin değerinin bilindiği varsayılmıştır. Günümüzde şirketler çok sayıda değişkenin etkileşim halinde olduğu bir ortamda faaliyette bulunmaktadırlar. Bu nedenle, belirsizliğin yüksek olduğu bir ortamda söz konusu girdilerin değerinin belirlenmesi kolay olmayacaktır. Bu tür ortamda, şirket değerlemesinde belirsizliği dikkate alan analizler kullanılabilir.Bu şekilde, şirket değerine ilişkin bir değerler kümesi elde edilebilir ve şirket ile ilgilenen taraflara verecekleri karara baz oluşturacak bilgi sağlanmış olur. Ancak buanalizler ile hesaplanacak şirket değerinin şirket ile ilgili taraflara belirsizlik altında bir fikir vereceği dikkate alınmalıdır.

An Overview of Corporate Valuation from the Theoretical Perspective

ABSTRACT Corporate valuation has been an issue in the finance literature since the 1980s. Today, the free movement of capital, the purchase and sale of assets or shares, the divisions and mergers of companies have brought thevaluation work to the agenda. In addition, the determination of alternatives for increasing the value of a company in a competitive environment and the strategic management of corporate value have gained importance. In this respect, the discipline of finance considers the issue as the determination of corporate value from the perspective of company shareholders and the management of corporate value.Many types of values and valuation methods are mentioned in the literature. In determining the method to be used in the corporate valuation, the purpose of the valuation and the structure and situation of the relevant company should be taken into consideration. The methods used in corporate valuation are theoretically strong and the main problem encountered in practice is the proper determination of the input parameters required by each method. In the corporate valuation methods examined, it is assumed that the value of all inputs required for the method are known. Today, companies operate in an environment where many variables interact. Therefore, in an uncertain environment, it will not be easy to determine the value of these inputs. In such an environment, analyzes that consider uncertainty in corporate valuation may be used. In this way, a set of values can be obtained for the corporate value and information is provided to the stakeholdersas a basis for their decision. However, it should be taken into consideration that the corporate value to be calculated with these analyzes will give stakeholders an idea under uncertainty.

___

  • Akarsu, B. (1998). Felsefe terimleri sözlüğü. İstanbul: İnkilap Kitabevi Yayın Sanayi ve Tic. A.Ş. Akgüç, Ö. (1989). Finansal yönetim. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Alkan, G. İ. ve Demireli, E. (2007). Türkiye’de kullanılan bazı şirket değerleme yöntemleri ve bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 27-39.
  • Aşıkoğlu, R. ve Aşıkoğlu, M. (1998). Bilgi toplumuna geçiş sürecinde entellektüel sermayenin işletmenin piyasa değerine etkisi. Anadolu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1-2), 567-596.
  • Aydın, Y. (2012). Firma değerleme yöntemleri. Kırklareli Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 87-110.
  • Bilir, H. ve Kulalı, İ. (2014). İndirgenmiş nakit akış ve göreceli değerleme yöntemlerinin karşılaştırılması. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları, 2(2), 39-55.
  • Bolay, S. H. (199). Felsefi doktrinler ve terimler sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Campbell, A., Goold, M.veMarcus, A. (1995). The value of parent company.California Management Review, 38(1), 79-80.https://doi.org/10.2307/41165822.
  • Cesur, A.M. (1993). Özelleştirme ve firma değerlemesi.Ankara:Özelleştirme İdaresi Başkanlığı.
  • Cesur, A.M., Tekindağ, F. C. ve Ergün, T. (1999). Özelleştirmede firma değerleme yöntemleri ve Türkiye'de özelleştirme çalışmaları.Uzman Gözüyle Bankacılık, 7(26), 26-31.
  • Cevizci, A. (1999). Felsefe sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
  • Chiu, H. N. and ChenH. M. (1997). Theeffect of time-value of money on discretetime- varyingdemandlot-sizingmodelswithlearningandforgettingconsiderations.TheEngineering Economist, 42(3), 203-221.https://doi.org/10.1080/00 137919708903179.
  • Coggan, P. (1997). Evaluating EVA for markets. The Financial Times, 22-23.
  • Cornell, B. (1993). Corporate valuation tools for effective appraisal and decision making.New York: Irwing Professional Publishing.
  • Dalgeç, A. (1992). İşletmelerde firma değerinin saptanmasına yönelik yaklaşımlar.Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Damodaran, A. (1994).Study guide for Damodaran on valuation; security analysis for investment and corporate finance.New York: John Wiley & Sons, Inc.
  • Damodaran, A. (1996).Investment valuation; tools and techniques for determining the value of any asset. New York: John Wiley & Sons, Inc.
  • Dierks, P.A. and Patel, A. (1997). What is EVA and how can it help your company. Management Accounting, 79(5), 52-58.
  • Doğu, M. (1996). Gelişen hisse senetleri piyasaları ve Türkiye. Ankara: SPK Yayını.
  • Doğukanlı, H. (1994). Temettü politikasının firma değeri üzerine etkisi: Kazanca dayalı firma değerlemesi karşısında temettüye dayalı firma değerlemesi.İktisat, İşletme ve Finans, 9(101- 102), 53-64.
  • Donaldson, T. and Preston, L. E. (1995). The stakeholder theory of the corporation: Concepts, evidence, and implications.Academy of Management Review, 20(1), 69-70.
  • Ercan, M. K. ve Ban, Ü. (2005). Değere dayalı işletme finansı-Finansal yönetim. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Ercan, M .K., Öztürk, M. B. ve Demirgüneş, K. (2003). Değere dayalı yönetim ve entellektüel sermaye. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Ertuğrul, M. (2008). Değer-fiyat ayrımı ve işletme değeri: Kuramsal bir bakış. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, 3(2), 143-154.
  • Ertuna, Ö. (1986). Finansal kurumlar. Ankara: Teori Yayınları.
  • French, N.S. and Ward, C.W.R. (1995). Arbitrage and valuation.Journal of Property Research, 12(1), 1-11.https://doi.org/ 10.1080/09599919508724125.
  • Gacar, A. (2009). Yatırımcılar Açısından Hisse Senedi Değerlemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Gönenli, A. (1991). İşletmelerde finansal yönetim. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını. Guatri, L. (1994). The valuation of firms.Oxford: Blackwell Publishers.
  • Kaynak, O. (1996). Bulanık denetim ve endüstriyel uygulamaları.Sistem Otomasyonu, 2-8.
  • Kuçuradi, İ. (1998). İnsan ve değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
  • Lalik, Ö. (1973). İşletmelerde firma değerinin muhasebe açısından incelenmesi. Doktora Tezi, Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi, Ankara.
  • Masun, M. A. (2017). Firma değerlemesi yaklaşımları ve otelcilik işletmesi örneği. Marmara Üniveristesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 39(1), 213-222.
  • Mevzuat Bilgi Sistemi (1994). Özelleştirme uygulamaları hakkında kanun.http://www.mevzuat.gov.tradresinden 12.05.2019tarihindeerişilmiştir.
  • Milbourn, T. (1997). EVA’s charm as a performance mesaure. The Financial Times, Mastering Finance-5, 5-6.
  • Monnery, N. (1997). Motivations to manage value. The Financial Times, Mastering Finance-5, 7-8.
  • Mülayim, Z. G. (1994). Tarımsal değer biçme, genel-özel-yasal. Ankara: Yetkin Basımevi.
  • Öztepe, E. ve Beylik, U. (2014). Sağlık kurumlarında firma değerleme: Bir özel hastane uygulaması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2(4), 119-128.
  • Öztürk, H. (2009). Şirket değerlemesinin esasları: Teorik ve pratik yaklaşımlar. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
  • Piper, T. R. and Fruhan, W. E. (1981). Is your stock worth its market price? İçinde Archerr, S. H. ve Hulbert, S.K.(Eds.),Readings and cases in corporate finance(ss. 20-35). New York: McGraw Hill Inc.
  • Pratt, S. P. (1998). Business &real estate appraisal practices examined.Valuation Insights&Perspectives, First Quarter, 6-7.
  • Seyidoğlu, H. (1992). Ekonomik terimler ansiklopedik sözlük.Ankara: Güzem Yayınları. Sirel, Y. (1992). Bir şirket satmak.Bankacılar, 3(10), 32-35.
  • Stanley, F. S. and Olson, E. M. (1996). A value based management system, Business Horizons, 39(5), 48-52.
  • Süel, H. (1995). Şirket değerlemesi.İktisat, İşletme ve Finans, 10(117), 52-61.
  • Torries, T. F. (1998, October). NPV or IRR? Why not both? MiningEngineering, 50(10), 69-73.
  • Üreten, A. ve Ercan, M.K. (2000). Firma değerinin tespiti ve yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Ward, K. and Grundy, T. (1996). The strategic management of corporate value.European Management Journal, 14(3), 476-481.https://doi.org/10.1016/0263-2373(96)00012-6.
  • Yazıcı, K. (1997). Özelleştirmede değerleme yöntemleri ve değerleme kriterleri.Ankara:DPT Yayını.
  • Young, D. (1997). Economic value added: A primer for European managers, European Management Journal, 15(4), 335-343.