Okul Öncesi Öğretmenlerin Karakter Eğitimi Yetkinlik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Karakter eğitimi, öğrencilerin karakter gelişimine yardımcı olan, onların psikolojik, zihinsel özelliklerini geliştiren bir eğitim sürecidir. Karakter eğitimi, öğrencilerin demokratik ve ahlaklı olmalarını, etiği önemsemelerini, düşünce ve davranışlarını demokrasi-ahlak-etik çerçevesinde gerçekleştirmelerini sağlamaktadır. Okul öncesi dönem, karakter eğitimi için önemlidir. Okul öncesi dönemde karakter eğitiminin başarısında, öğretmen yetkinliği büyük öneme sahiptir. Bu araştırma okul öncesi öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik inanç düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma genel tarama deseninde gerçekleştirilmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik düzeylerini ölçmek için Kırşehir Merkez ve ilçelerde bulunan anaokulu ve bağımsız anasınıflarında görev alan 100 okul öncesi öğretmenine Milson ve Mehlig tarafından yapılan Milson ve Ekşi tarafındanTürkçe’ ye uyarlanan Karakter Eğitimi Yetkinlik İnancı Skalası (KEYİS) uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler alt gruplara ilişkin katılımcı sayısının 30’un altında olması nedeniyle nonparametrik test tekniklerinden Kruskal Wallis ve Mann Whitney U testleri kullanılmıştır. Okul öncesi öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik düzeyleri incelenirken cinsiyet, mesleki kıdem, mezuniyet durumu, çalıştıkları kurum ve yaş grubu değişkenleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda, okul öncesi öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik inanç düzeyleri yüksek bulunmuştur. Araştırmanın sonucuna göre öğretmenlerin karakter eğitimi yetkinlik inançlarının; cinsiyet, mesleki kıdem, mezuniyet durumu, çalıştığı yaş grubuna göre değişmediği ancak öğretmenlerin çalıştığı okul türüne göre anlamlı bir farklılık gösterdiği saptanmıştır.

Investigation of Character Education Competence Beliefs of Preschool Teachers according to Different Variables

Character education is an educational process that helps students develop characters and develops their psychological and mental characteristics. It enables students to be democratic and moral, to care about ethics, and to realize their thoughts and behaviors within the framework of democracy-moral-ethics. Preschool period is important for character education. Teacher competence is of great importance in the success of character education in preschool period. The research was carried out to determine the character education competence levels of preschool teachers. The research was conducted as survey research desing. In order to measure the character education competence levels of preschool teachers, the character education competence belief scale (KEYİS), which was adapted to Turkish by Milson and Ekşi by Milson and Ekşi, was applied to 100 preschool teachers working in kindergarten and independent kindergartens in Kırşehir Central and districts. Kruskal Wallis and Mann Whitney U tests, nonparametric test techniques, were used because the data obtained from the study were below 30 participants. While examining the character education competence levels of preschool teachers, gender, professional seniority, graduation status, institution and age group variables were studied. As a result of the research, character education competency belief levels of preschool teachers were found high. According to the results of the research, teachers' character education competency beliefs; It was determined that it did not change according to gender, professional seniority, graduation status, age group, but it showed a significant difference according to the type of school where teachers work.

PDF

___

Arlı, P. ve Nazik, H. (2004). Bilimsel araştırmaya giriş. Ankara: Gazi Kitabevi.
Arslan, K. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik inançları ile yaratıcılık düzeyleri ve iletişim becerileri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aslan, M. (2011) İlköğretimde karakter eğitimi ve öğrencilere kazandırılması gereken değerler. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Avcı, E. (2011). İlköğretim sosyal bilgiler öğretmenlerinin karakter eğitimine dair öz yeterliklerinin incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Balat U. (2012). Okul Öncesi eğitime giriş. Ankara: Pegem Akademi.
Berkowitz, M. (1999). Building a good person. In M. M. Williams & E. Schaps (Eds.).Character education: The foundation for teacher education. Washington, DC: CharacterEducation Partnership and Association of Teacher Educators.
Berkowitz, M.W. and Bier, M.C. (2005). What works in character education: A researchdriven guide for educators. Washington DC: Character Education Partnership.
Çağatay, M.Ş. (2009). Öğretmen görüşlerine göre karakter eğitiminde ve gelişiminde okulun rolü. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Çatalbaş, M. (2018). Okul öncesi eğitim programındaki karakter eğitiminin incelenmesi ve okul öncesi öğretmenlerinin karakter eğitimi hakkındaki görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Demirel, M. (2009). Sınıf öğretmenlerinin ve okul yöneticilerinin karakter eğitimine ilişkin öz-yeterlik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 36-49.
Ekşi, H. ve Katılmış, A. (2011). Karakter Eğitimi El Kitabı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Ersoy, F. (2012). Sosyal Bilgiler Dersiyle bütünleştirilmiş aile katılımlı Karakter Eğitimi Programının geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Emen, C. (2017). İlkokul öğretmenlerinin bedensel cezaya ilişkin tutumları ile karakter eğitimi yetkinlikleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
Gibson, S. and Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76, 569-582.
Gökçek, B. S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan Karakter Eğitimi Programının etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Gözler, A. (2020). Değerler Eğitimi Kapsamında Hazırlanan Akademik Çalışmaların Farklı Değişkenler Göre İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 224-241.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (26. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Karsantık, İ. ve Özgenel, M. (2018). Okul yöneticilerinin Karakter Eğitimi yeterlik inançlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi, Değerler Eğitimi Dergisi, 16 (35), 211-233.
Katılmış, A. (2010). Sosyal bilgiler derslerindeki bazı değerlerin kazandırılmasına yönelik bir karakter eğitimi programının geliştirilmesi. Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kılınç Bozkurt, D. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin karakter eğitimine ilişkin öz-yeterliklerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
Kocalar, E. (2019). 2013 Okul Öncesi Eğitim Programının Karakter Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Lickona, T. (1997). The teacher's role in character education. The Journal of Education, 179(2), 63-80.
Meydan, H. (2014). Okulda Değerler Eğitiminin Yeri ve Değerler Eğitimi Yaklaşımları Üzerine Bir Değerlendirme, BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1). s. 93-108.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). 2023 Eğitim Vizyon Belgesi. Ankara.
Milson, A, J. ve Ekşi, H. (2003). Öğretmenlerin Karakter Eğitiminde yetkinlik duygusu konusunda bir ölçme aracına doğru: Karakter Eğitimi Yetkinlik Inancı Skalası (KEYİS) ve Türkçe’ye uyarlanma çalışması (electronik versiyonu). Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (4), 99-130.
Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okul Öncesi Dönem. Ankara: Epsilon Yayınevi.
Özbey, S., Türkoğlu, D. ve Büyüktanır Buldur, A. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik inançlarının öğretmenlerin çocuk sevme düzeyleri ve bazı değişkenler ile ilişkisinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 323-344.
Özen, Ş. (2008). Okul Öncesi Eğitim ve aile: Anne ve babaların Okul Öncesi Eğitimden beklentileri (Kars ili örneği). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kafkas Üniversitesi, Kars.
Ryan, K. and Bohlin, K. (1999). Building character in scholls pratical ways to bring moral instruction to life. San Francisco: Jossey-Bass.
Turaşlı, K. N. (2009). Okul Öncesi Eğitimin Tanımı, Kapsamı ve Önemi. G. Haktanır (Ed.), Okul Öncesi Eğitime Giriş, Anı Yayıncılık, Ankara.
Uysal, F. (2008). Karakter eğitimi programının değerlendirilmesi, Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Üstünyer, F. (2009). Karakter eğitimi ile ilgili eğitimcilerin görüşleri üzerine nitel çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yolcu, E. (2015). Karakter eğitiminde öğretmen niteliklerinin ve öz yeterlik algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Yüksel, G. (2012). İlköğretim öğretmenlerinin karakter eğitimi yetkinlik inançları ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.