Ezgi Pelin YILDIZ, Metin ÇENGEL, Ayşe ALKAN

Problemli Akıllı Telefon Kullanımı ve Ön Psikometrik Özellikleri Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması

Günümüzde gelişen ve sürekli değişime uğrayan bilgi ve iletişim teknolojileri bazı bağımlılıkların hayatımıza girmesine zemin hazırlamıştır. Bu bağımlılıklardan biri de nomofobidir. Connecticut Üniversitesi’nde bir araştırmacı; David Greenfield bu bağımlılığı İngilizce de “nomobilephone” kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen Nomophobia (Nomofobi) kelimesi ile tanımlamıştır. Nomofobi terim olarak, akıllı telefon kullanımı ile ilgili problemli kullanım, davranış ve/veya semptomların bir koleksiyonunu ortaya koymaktır. Ülkemizde akıllı telefonların kullanımı dikkate alındığında bireylerin problemli akıllı telefon kullanımına ilişkin göstermiş oldukları davranışsal reaksiyonların neler olduğunun belirlenmesi önem taşımaktadır. Özellikle bu kaygının, bireylerin günlük işlere odaklanmasını etkiler nitelikte olduğu açıktır. Bu çalışmada, bireylerin problemli akıllı telefon kullanımları ve ön psikometrik özelliklerinin belirlenmesi adına Merlo, Stone ve Bibbey (2013) tarafından geliştirilen ilgili ölçeğin Türkçe’ye uyarlama çalışması yapılmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları, kamu ve özel eğitim kurumlarında çalışan 290 öğretmenden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin kapsam ve görünüş geçerliği için 1 dil uzmanına, 3 alan uzmanına, 1 psikolojik danışmana, 1 ölçme değerlendirme uzmanına başvurulmuştur. Alınan uzman görüşlerinden sonra gerekli görülen düzenlemeler yapılmış ve pilot uygulama için deneme formu oluşturulmuştur. Pilot uygulamada, asıl uygulamaya eş değer 15 kişilik bir grup ile çalışılmıştır. Pilot uygulama sonucunda öğrenciler tarafından anlaşılmayan maddeler değiştirilmiş ve tekrar uzman görüşü alındıktan sonra ölçeğin asıl formu oluşturulmuştur. Yapı geçerliğini test etmek için Açımlayıcı Faktör Analizi’nden (AFA) yararlanılmıştır. Çalışma sonunda toplam varyansın %54,76’sını açıklayan 20 maddeden oluşan 3 boyutlu bir ölçek elde edilmiştir. Ölçeğin Cronbach Alpha ile hesaplanan iç tutarlık katsayısı .91’ dir. Doğrulayıcı faktör analizine ilişkin 3 boyut bağlamında nihai uyum indekslerinin istenilen sınırlarda olduğu tespit edilmiştir.

Adaptation of Problematic Smartphone Use and Anterior Psychometric Characteristics Scale into Turkish

Nowadays, the information and communication technologies that are developing and constantly changing have prepared the ground for the entry of some dependencies into our lives. One of these dependencies is nomophobia. A researcher at the University of Connecticut; David Greenfield described this addiction with the word Nomophobia (Nomophobia), which consists of the combination of the words NO MOBILE PHONE in English. Nomophobia as a term refers to a collection of problematic use, behavior and / or symptoms associated with smartphone use. Considering the use of smart phones in our country, it is important to determine the behavioral responses of individuals towards problematic smart phones. In particular, it is clear that this concern affects individuals' focus on daily work. In this study, adaptation of the related scale developed by Merlo, Stone and Bibbey (2013) to Turkish in order to determine problematic smartphone usage and preliminary psychometric properties of individuals was conducted. Validity and reliability studies of the scale were carried out with data obtained from 290 teachers working in public and private educational institutions. The validity and reliability studies of the scale were carried out with the participation of 290 teachers working in public and private educational institutions. 1 language specialist, 3 field experts, 1 psychological counselor, 1 measuring and evaluation specialist were used for the scope and appearance validity of the scale. After the expert opinions, necessary arrangements were made and a trial form was created for pilot implementation. In pilot practice, a group of 15 people, equivalent to the actual practice, was studied. As a result of the pilot implementation, the items that were not understood by the students were changed and the original form of the scale was created after receiving the expert opinion again. Exploratory Factor Analysis (AFA) was used to serve construct validity. At the end of the study, a 3 dimensional scale consisting of 20 items explaining %54,76 of the total variance was obtained. The internal consistency coefficient of the scale calculated by Cronbach Alpha was .91.The final fit indexes were found to be within the desired limits in the context of 3-dimensional confirmatory factor analysis.

PDF

___

Adnan, M. ve Gezgin D. M. (2016). Modern çağın yeni fobisi: Üniversite öğrencileri arasında nomofobi prevalansı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 141-158.
Akıllı, G. K. and Gezgin, M. D. (2016). Examination of relationship between university students’ nomophobia levels and behavior patterns. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 40(1), 51-69.
Anshari, M., Alas, Y., Hardaker, G., Jaidin, J. H., Smith, M. and Ahad, A. D. (2016). Smartphone habit and behavior in Brunei: Personalization, gender, and generation gap. Computers in Human Behavior, 64, 719–727.
Anderson, J. C. and Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-offit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49, 155-173.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (2.Basım). Ankara: Pegem Akademi.
Cole, D. A. (1987), Utility of Confirmatory Factor Analysis in Test Validation Research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 1019-1031.
Dağlı, E. S., Hamutoğlu, N. B. ve Gezgin, D. M. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin nomofobi düzeyleri ile akıllı telefon ve sosyal ağ servisleri kullanma davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. 11.Uluslararası BÖTE Sempozyumu. İnönü Üniversitesi, Malatya.
Dixit, S., Shukla, H., Bhagwat, A., Bindal, A., Goyal, A., Zaidi, A. and Shrivastava, A. (2010). A Study to evaluate mobile phone dependence among students of a medical college and Associated Hospital of Central India. Indian Journal of Community Medicine, 35(2), 339-341.
Fraenkel, J. R. and Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education (6th ed.). New York: NY McGraw-Hill.
Gezgin, D.M. and Çakır, Ö. (2016). Analysis of nomopfobic behaviors of adolescents regarding various factors. Journal of Human Science, 13(2), 2504-2519.
Gorsuch, R. L. (1990) Common factor-analysis versus component analysis: some well and little known facts. Multivariate Behavioral Research, 25, 33-39.
Hutcheson, G. ve Sofroniou, N. (1999) The Multivariate Social Scientist. Sage: London.
Huang, J. L., Ryan, A. M., Zabel, K. L. and Palmer, A. (2014). Personality and adaptive performance at work: A metaanalytic investigation. Journal of Applied Psychology, 99(1), 162-179.
Kağızmanlı, T., B., Tatar, E. ve Zengin, Y. (2013). Öğretmen adaylarının matematik öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin algılarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 349-370.
Kaplan-Akıllı, G. ve Gezgin, D. M. (2016). Üniversite öğrencilerinin nomofobi düzeyleri ile farklı davranış örüntülerinin arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 51-69.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. NY: The Guillford Press.
Kwon, M., Kim, D. J., Cho, H. and Yang, S. (2013). The smartphone addiction: Development and validation of a short version for Adolescents (SAS-SV). PLOS ONE, 8(12), e83558.
Marsh, H. W. and Hocevar, D. (1988). A new, more powerful approach to multitrait-multimethod analyses: Application of second-order confirmatory factor analysis. Journal of Applied Psychology, 73(1), 107–117.
Merlo, L. J., Stone, A. and Bibbey, A. (2013). Measuring problematic mobile phone use: Development and preliminary psychometric properties of the PUMP Scale. Hindawi Publishing Corporation Journal of Addiction, 2013, 1-7.
Monette, D. R., Sullivan, T. J. and De Jong, C. R. (2005) Applied social research: A tool for the human services. Thomson Brooks/Cole: London.
Özbay, Ö. ve Sarıca, R. (2019). Ters yüz sınıfa yönelik gerçekleştirilen çalışmaların eğilimleri: Bir sistematik alanyazın taraması. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2) , 332-348.
Pavithra, M. B. and Madhukumar, S. (2015). A study on nomophobia-mobile phone dependence, among students of a Medical College in Bangalore. National Journal of Community Medicine, 6(3), 340- 344.
Sarı, İ. ve Kartal, F. (2018). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının teknoloji kullanımına yönelik tutumlarının bireysel yenilikçilik düzeyleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ahi
Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 1673-1689. DOI:10.29299/kefad.2018.19.02.017
Schmitt, R. S. (2011). Current methodological considerations in exploratory and confirmatory factor analysis. Journal of Psychoeducational Assessment, 29(4), 304-321. doi:10.1177/0734282911406653.
Sekaran, U. (2003). Research Methods for Business A Skill-Building Approach. 4th Edition, John Wiley & Sons: New York.
Sharma, N., Sharma, P., Sharma, N. and Wavare, R. R. (2015). Rising concern of nomophobia amongst ındian medical students. http://imsear.li.mahidol.ac.th/handle/123456789/165807 adresinden 09.09.2019 tarihinde erişilmiştir.
Sümer, N. (2000). Yapısal esitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
Yildirim, C. and Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development andvalidation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137.
Yıldırım, Ç., Sumuer, E. and Adnan, M. (2016). A growing fear: Prevalence of nomophobia among Turkish college students. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0266666915599025 adresinden 19 Eylül 2019 tarihinde erişilmiştir.
Yüksel, M. and Durmaz, A. (2016). The effect of perceived socially motivated gamification on purchase ıntention: Does it really work?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 15-25.
Tavolacci, M. P., Meyrignac, G., Richard, L., Dechelotte, P. and Ladner, J. (2015). Problematic use of mobile phone and nomophobia among French college students. The European Journal of Public Health, 25(suppl 3), ckv172-088.
Tavşancıl E., (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Thomée, S., Harenstam A. and Hagberg, M. (2011). Mobile phone use and stress, sleep disturbances and symptoms of depression among young adults: A prospective cohort study. BMC Public Health, 66, 1-11.