Anadolu Miyosen Dönem Bovidlerinin Paleobiyocoğrafyası ve Paleoekolojisinin Değerlendirmesi

Miyosen döneme tarihlendirilen Anadolu’da 22, Yunanistan’da 30 ve İran’da 2 formasyondan ele geçen bovidlere ait taksonomik bilgiler paleobiyocoğrafik ve paleoekolojik dinamiklerle birlikte bu çalışmada analiz edilmiştir. Anadolu-İran-Yunanistan biyocoğrafik bölgesindeki lokalitelerde ortak bulunan sekiz farklı bovid türü (Gazella cf. capricornis, Gazella sp., Miotragoceros sp.,Oioceros rothi, Palaeoreas sp., Prostrepsiceros houtumschindleri, Prostrepsiceros rotundicornis ve Tragoportax amalthea) bu bölgeler arasında büyük ölçüde paleoekolojik ve paleobiyocoğrafik benzerlikler bulunduğunu göstermektedir. Aynı zamanda Anadolu’nun kıtalar arası geçişte bir köprü görevini gördüğü ve bunun sonucunda da söz konusu türlerin Anadolu’da ve Avrupa’da temsil edildikleri seviyelerden daha yukarı seviyelerde olduğu görülmüştür. Anadolu’da Vallesian döneme kadar sınırlı sayıda bovidae ailesine ait cins ve türler mevcutken, Geç Vallesian ve Erken Turolian ile birlikte bir artış söz konusudur. Birçok bovidae türünün açık otlak habitatlara daha iyi adapte olması Geç Miyosen dönemde bovidlerin hızlı bir şekilde çeşitlenmesine ve yetmiş yeni türün evrilmesine yol açmıştır. Anadolu’da bovidae cinslerinin ve türlerinin adapte olduğu paleoekolojik koşullar dikkate alınırsa, yer yer nemli ve yer yer kurak karakterdeki subtropik orman örtüsünün yanında yazın yeşil savanaların ve bazen de tamamen kuruyan step otlaklıkların yaygın olduğu anlaşılmaktadır. Geç Miyosen dönemde ise daha çok açık savana-mozaik tipi ekolojik ortamın yaygın olduğu bir coğrafya söz konusudur. Ancak bu dönem İran-Anadolu-Yunanistan arasınadaki biyocoğrafik bölgenin düşünülenin aksine daha kompleks bir yapıya sahip olduğuna işaret etmektedir.

Evaluation of Paleobiography and Paleoecology of Anatolian Miocene Bovides

Taxonomic information belonging to bovids obtained from 22 formations in Anatolia, 30 formations in Greece and 2 formations in Iran dated to Miocene period has been analyzed together with paleobiogeographic and paleoecological dynamics in this study. Eight different bovids (Gazella cf. capricornis, Gazella sp., Miotragoceros sp., Oioceros rothi, Palaeoreas sp., Prostrepsiceros houtumschindler, Prostrepsiceros rotundicornis and Tragoportax amalthea),which are common to localities in Anatolia-Iran-Greece provine, show that there are largely paleoecological and paleobiogeographic similarities between these regions. At the same time, these species acted as a bridge in the transition between the cross-continents of Anatolia and as a result of this, It is seen that they were at higher levels than they are represented in Anatolia and Europe. Untill the Vallesian period, a limited number of genera and species belonging to the bovid family existed, while there was an increase with Late Vallesian and Early Turolian. Better adaptation of many bovid species to open grassland habitats led to the rapid diversification of bovid species in the Late Miocene and the evolution of seventy new genera. Considering the paleoenvironmental conditions in which bovid species and species are adapted in Anatolia, In addition to the subtropical forest cover, which is sometimes humid and sometimes dry, green savannah and sometimes completely dry steppe grasslands appear to be widespread. In the late Miocene period, there is a geography where an open savanna-mosaic type ecological environment is common. However, this period points out that the bioprovensy between Iran, Anatolia and Greece has a more complex structure contrary to what is believed.

PDF

___

Agusti, J. and Anton, M. (2002). Mammoths, sabertooths, and hominids. NewYork: Columbia University Press.
Agustí, J., and Werdelin, L. (1995). Influence of climate on faunal evolution in the quaternary of Europe. Acta Zoologica Cracowiensa, 38, 1-2.
Akgün F., Akay E. and Erdogan B. (2002). Tertiary terrestrial to shallow marine deposition in central anatolia: a palynological approach. Turkish Journal of Earth Sciences, 11(2), 127-160.
Ataabadi, M. M., Mohammadalizadeh, J., Zhang, Z., Watabe, M., Kaakinen, A. and Fortelius, M. (2011). Late Miocene large mammals from Ivand, Iran. Geodiversitas, 33(4), 709-729.
Atalay, Z. (1980). Muğla-Yatağan ve yakın dolayı karasal neojeninin stratigrafi araştırması. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 23, 93-99.
Bibi, F. and Güleç, E.S. (2008). Bovidae (Mammalia: Artiodactyla) from the Late Miocene of Sivas, Turkey. Journal of Vertebrate Paleontology 28, 501–519.
Bouvrain, G. and Bonis, L. (2007). Ruminants (Mammalia, Artiodactyla: Tragulidae, Cervidae, Bovidae) des gisements du Miocène supérieur (Turolien) de Dytiko (Grèce). Annales de Paléontologie, 93, 121–147.
Cerling, T. E., J. R. Harris, B. J. Macfadden, M. G. Leakey, J. Quade, V. Eisenmann and J. R. Ehleringer. (1997). Global vegetation change through the miocene/pliocene boundary. Nature, 389, 153–58.
Colbert, E. H. and Moralles M. (1991). Evolution of the vertebrates. New York: Wiley-Liss.
Demirsoy, A. (2002). Genel Zoocoğrafya ve Türkiye Zoocoğrafyası. Ankara: Meteksan.
Fortelius, M. (2008). Neogene of the old world database of fossil mammals (NOW). University of Helsinki http://www.helsinki.fi/science/now.
Fortelius, M., Eronen, J., Jernvall, J., Liu, LP., Pushkina, D., Rinne, J., Tesakov, A., Vislobokova, I., Zhang, Z., and Zhou, L., (2002). Fossil mammals resolve regional patterns of Eurasian climate change over 20 million years. Evolutionary Ecology Research. 4, 1005–1006.
Fortelius, M., Eronen, T. J, Kaya, F., Tang, H., Raia, P., and Puolamaki, K. (2014). Evolution of Neogene Mammals in Eurasia: environmental forcing and biotic ınteractions. Annu Rev Earth Planet Science, 42, 579–604.
Gentry, A. W. (2004). Ruminantia (Artiodactyla) in Geology and of the Miocene Sinap formation Turkey. NewYork: Columbia University Press.
Gentry, A. W., Rössner, G.E. and Heizmann., E. P. J. (1992). The Miocene Land Mammals of Europe. Munich: Pfeil.
Gentry, A.W. (1990). Ruminant artiodactyls of Paşalar, Turkey. Journal of Human Evolution, 19, 529-550.
Geraads, D. (2003). Ruminants, other than Giraffidae from the Middle Miocene Hominoid locality of Çandır, Turkey. Cour. Forsch.-Inst. Senckerberg. Frankfurt: 24.
Geraads, D. (2013). Large Mammals from the Late Miocene of Çorakyerler, Çankırı, Turkey. Acta zoologıca Bulgarıca, 65(3), 381-390.
Geraads, D. (2017). Late Miocene large mammals from Mahmutgazi, Denizli province, Western Turkey. Neues Jahrbuch für Geologie und Palaontologie, 284(3), 241–257.
Harvey Pough, F., Janis C.M. and Heiser J.B. (2014). Omurgalı yaşamı (Vertebrata life), Çev. Ed.
Mustafa Sözen. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Karakütük, S. and Kostopoulos, D. S. (2015). Late miocene bovids from Şerefköy-2 SW Turkey and their position within the sub-Paratethyan. Acta Palaeontologıca Polonica, 60(1), 49–66.
Kaya, F. (2017). Anadolu'nun neojen dönem memeli paleobiyocoğrafyası ve paleoekolojisi. Kebikec İnsan Bilimleri İçin Kaynak Arastirmali Dergisi, 43, 157-176.
Kaya, T. (2009). Batı (Denizli, Muğla) ve İç Anadolu'da (Kütahya) yeni bulunan memeli fosil yatakları üzerinde ön çalışma. İzmir: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu 32-41.
Kayseri-Özer M. S., Sözbilir H. and Akgün F. (2014). Miocene palynoflora of the Kocaçay and Cumaovası basins: a contribution to the synthesis of Miocene palynology, palaeoclimate, and palaeovegetation in western Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences, 23, 233–259.
Kostopoulos D. S. (2016). Palaeontology of the Upper Miocene vertebrate localities of Nikiti (Chalkidiki Peninsula, Macedonia, Greece). Geobios 49(1-2), 119-134.
Kostopoulos, D. S. (2005). The Bovidae (Mammalia, Artiodactyla) from the late Miocene of Akkasdagı, Turkey. Geodiversitas, 27(4), 747-791.
Kostopoulos, D. S. and Bernor R. L. (2011). The Maragheh bovids (Mammalia, Artiodactyla) systematic revision and biostratigraphic-zoogeographic interpretation. Geodiversitas, 33(4), 649-708.
Kostopoulos, D. S. and Soubise, J. (2018). Palaeoreas, Majoreas, and Stryfnotherium gen. nov. (Mammalia: Artiodactyla: Bovidae) from the Late Miocene of Greece. In Annales de Paléontologie, 104(3), 231-247.
Kostopoulos, D. S. and Şen, Ş. (2016). Suidae, Tragulidae, Giraffidae, and Bovidae. Geodiversitas, 38(2), 273- 298.
Kostopoulos, D.S. (2009). The late miocene mammal faunas of the Mytilinii Basin, Samos Island, Greece. Beiträge zur Paläontologie Wien, 31, 13-26.
Koufos, G.D. (2003). Late Miocene mammal events and biostratigraphy in the Eastern Mediterrenean, distribution and migration of tertiary in Eurasia. Deinsea, 10, 343-371.
Koufos, G.D., (2006), The Neogene mammal localities of Greece: faunas, chronology and biostratigraphy. Hellenic Journal of Geosciences, 41(1), 183-214.
Koufos, G.D., Kostopoulus, D.S. and Vlachou, T.D. (2005). Neogene/Quaternary mammalian migration in Eastern Mediterrenean. Belgian Journal of Zoology, 135(2), 181-190.
Morales, J., Ginsburg, L., and Soria, D. (1986). Los Bovoidea (Artiodactyla, Mammalia) del Mioceno inferior de España: filogenia biogeografía. Paleontologia i evolució, 20, 259-265.
Morgan, M. E., J. D. Kingston. and Marino, B. D. (1994). Carbon isotopic evidence for the emergence of C4 plants in the Neogene from Pakistan and Kenya. Nature, 367, 162–65.
Okay, A. I. (2008). Geology of Turkey: a synopsis. Anschnitt, 21, 19-42.
Oruç, S. (2009). Denizli (Yukarısazak) Neojen memeli faunasının Bovıdae (Artıodactyla) fosilleri ve Biyokronolojik, Paleobiyocoğrafik ve Paleoklimatolojik anlamları. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Palcu, D.V., Golovina L.A., Vernyhorova Y.V., Popov S.V. and Krijgsman W. (2017). Middle Miocene paleoenvironmental crises in Central Eurasia caused by changes in marine gateway configuration. Global and Planetary Change, 158, 57–71.
Prothero, D. R. and Schoch, R. M. (2002). Horns, tusks, and flippers: The evolution of hoofed mammals. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Prothero, R. D. and Foss E. S. (2007). Evolution of Artiodactyla. New York: The John Hopkins University Press.
Quade, J., T.E, Cerling and Bowman, J. R. (1989). Development of asian monsoon revealed by marked ecological shift during the Late Miocene in northern Pakistan. Nature, 342, 163–64.
Rögl F. (1999). Mediterranean and Paratethys. Facts and hypotheses of an Oligocene to Miocene paleogeography (short overwiev). Geologica Carpathica, 50(4), 339–349.
Saraç, G. (2003). Türkiye omurgalı fosil yatakları. MTA Rapor no: 10609, Ankara.
Schmidt-Kittler, N. (1995). International symposium on Mammalian Biostratigraphy and Palaeoecology of the European Paleogene. Mu Chner Geowissencheften Abhandlungen, 10, 1– 311.
Sevim Erol, A., Yavuz, A. Y., Tarhan, E., Mayda, S., Kaya, T. T., Sönmez Sözer, Ç., Mutlu, H. (2016). 2015 yılı Çorakyerler kazısı 38. Kazı Sonuçları Toplantısı, 1, 479-497.
Sickenberg, O. (1975). Die Gliederung des höheren jungtertiars und altquartars in der Türkei nach vertebraten und ihre bedeutung für die internationale Neogen-stratigraphie. Geologisches Jahrbuch, 15, 1-167, Hannover.
Şen, Ş. (1994). Les gisements de mammifères du Miocène supérieur de Kemiklitepe, Turquie. Bulletin du muséum national dihistoire natürelle, Paris.
Şen, Ş. (2013). Dispersal of African mammals in Eurasia during the Cenozoic: Ways and whys. Geobios, 46, 159-172.
Şengör AMC and Yılmaz Y. (1981). Tethyan evolution of Turkey: A plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, 181-241.
Tekkaya, İ. (1974). Türkiye’de yeni bulunan omurgalı fosiller ve fosil yatakları, MTA Dergisi, 83, 109-112.
Van Dam, J. A., Alcalá, L., Zarza, A. A., Calvo, J. P., Garcés, M., and Krijgsman, W. (2001). The upper Miocene mammal record from the Teruel-Alfambra region, Spain. Journal of Vertebrate Paleontology, 21(2), 367-385.