Bir Oyundan Ötesi: ``Mavi Balina’’ (The Blue Whale) Adlı Oyunun Shneidman’ın ``İntihar Küpü’’ Modeli Bağlamında Analizi

Bu çalışmanın amacı, son yıllarda tüm dünyada ve ülkemizde büyük yankı uyandıran ve yaklaşık200’e yakın çocuk ve ergenin intiharından sorumlu tutulan ve otoritelerce şimdiye kadarki en tehlikelive en ölümcül bir meydan okuma oyunu olduğu iddia edilen ``Mavi Balina” (The Blue Whale) adlıçevrim içi oyunun çocuk ve ergenler üzerindeki intihara sürükleyici etkisini, Edwin Shneidman’ın``intihar küpü’’ modeli bağlamında analiz edip, değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda ``MaviBalina” oyununda yer alan ve oyunculardan elli gün boyunca sırasıyla yerine getirilmesi istenen elligörev, Shneidman'ın’ ’intihar küpü’’ modelinde yer alan acı (pain), baskı (press) ve huzursuzluk(perturbation) gibi üç temel psikolojik faktör bağlamında incelenmiş ve modelle ilişkisi saptanangörevler analiz edilerek değerlendirilmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden doküman analiziyöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın, bundan sonraki zamanlarda ortayaçıkabilecek benzer yapıdaki oyunların kullandığı psikolojik stratejileri çözümleme ve dolayısıyla daçocuk ve ergenleri bu tür zararlı içerikli oyunlardan koruma sürecindeki bireysel ve toplumsalbilinçlenmeye önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

Beyond a Game: An Analysis of The Blue Whale Game in The Context of Shneidman’s ‘’Cubic Model of Suicide’’

The purpose of this study is to analyze and assess the suicide-driving impacts of the Blue Whale Challenge game which have repercussions in our country and around the world as it is held responsible from the suicide of approximately 200 children and adolescents and described as the most dangerous and deadly challenge game ever made- in the context of Edwin Shneidman’s ’’cubic model of suicide’’. In line with this purpose, fifty tasks that players should fulfill within fifty days during the ’’Blue Whale Challenge’’ game were examined in the context of three main psychological factors of Edwin Shneidman’s ‘’cubic model of suicide ’’, including ‘’pain’’, ’’press’’ and ’’perturbation’’, and the tasks which were found associated with the model were analyzed. The document analysis method, which is a qualitative research method, was employed to carry out the study. The proposed study is expected to make important contributions to the analysis of psychological strategies of similar games that may emerge in the future and accordingly to the personal and social awareness processes which will have an important role to protect children and adolescents from such kind of harmful games.

PDF

___

Adeane, A. (2019). Mavi Balina: ``İntihar oyununun” altında yatan gerçek ne? 16. 02. 2019, tarihinde https://www. bbc.com/turkce/haberler-dunya-47039504, adresinden erişilmiştir.
Aflague, J. M. (2004). ``Suicide assessment by psychiatric mental health nurses: A phenomeno graphic study. DoctoraThesis, Unıversıty of Rhode Island, United Kingston.
Berman, A. L. and Jobes, D. A. (1997). Adolescent suicide: Asses mentand intervention. Washington: DC: American Psychological Association. Fifthprinting.
Burrows, R., Nettleton,S., Pleace, N., Loader, B. and Muncer, S. (2000). Virtual community care? Social policy and the emergence of computer mediated social support, Information, Communication and Society, 3(1),95-121.
Can, S. S. and Sayıl, I. (2004). Yineleyici intihar girişimleri. Kriz Dergisi, 3(12),53-62.
Carlo, A., Corso, L.,Sipio, A., Scarcella, M. and Sorvillo, D. (2016). Coping with the economic and labor crisis: Models and tools for the valuation of suicide risk. Testing, Psychometrics, Methodology in Applied Psychology, 3(23), 299-317.
Dubill, C. (2017). Teen says she took part in online suicide game ``Blue Whale Challenge’’, 17.02.2018, tarihinde https://www.kshb.com/news/mississippi-teen-with-ties-to-florida-says-she-tookpart-in-blue-whale-challenge, adresinden erişilmiştir.
Elkind, D. (1980). Hand book of adolescent psychology. İçinde Adelson, J. (Ed.), Strategic interactions inearly adolescence (ss. 432-444). New York: Wiley.
Eskin, M. (2003). İntihar: Açıklama, değerlendirme, tedavi, önleme. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.
Ferguson, C. J. (2007). The good, the bad and the ugly: A meta analytic review of positive and negative effects of violent video games. Psychiatr Quarterly 4(78),309-16. https: //doi.org/10.1007/ s11126- 007-9056-9.
Gençtanırım, D. (2004). Ergenlerde intihar olasılığının yordanması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Goodson, I. and Walker, R. (1988). Putting life into educational research. İçinde Sherman R. R.ve Webb R . B. (Eds.), Qualitative research in education: focus and methods (ss. 108-122). London: Routledge.
Güneş, V. (2016). Post modern pazarlama unsurlarının sanal oyunlar üzerinden tüketicide bıraktığı etki ``pokemongo örneği”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (CİEP, özel sayısı), 347-360.
Haley, M. (2004). Risk and protective factors. İçinde Capuzzi, D. (Ed.), Suicide across the life span: Implications for counselors, (ss. 95-138). Alexandria, VA: American Counseling Association.
Horzum, M., Ayas, T. and Çakır, Ö. (2016). Çocuklar için bilgisayar oyun bağımlılığı ölçeği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi,3(30), 76-88.
Jinghui, H. (2011). Uses and gratifications of social games: Blending social networking and game play. First Monday,16(7), 1-17doi: https://doi.org/10.5210/fm.v16i7.3517.
Jobes, D. A. and Nelson, K. N. (2006). Cognition and suicide: Theory, research, and therapy İçinde Ellis, T. (Ed.), Shneidman's ccontributions to the understanding of suicidal thinking (s.s. 29–49), Washington, D.C: American Psychological Association
Jones, K. (2011). The impact of assessment on repeat deliberate self-harm. Doctora Thesis, Faculty of Health and Science, Edith Cowan University, Australia.
Lewinsohn, P. M, Rohde, P. and Seeley, J. R. (1994). Psychosocial risk factors for future adolescent suicide attempts. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(62),297-305.
Mullin, G. (2017). Chilling challenge what is the blue whale suicide challenge, how many deaths has been linked to and is it in the UK. 15.02.2018, tarihinde https:// www.thesun.co.uk/ news /worldnews/3003805/ blue-whale-suicide-game-deaths-uk. challenge, adresinden erişilmiştir.
Noyan, O. (2018). ‘’Mavi Balina’’ergenleri tehdit ediyor, 14.01.2019, tarihinde https://npistanbul. com/ mavi-balina-ergenleri-tehdit-ediyor adresinden erişilmiştir.
Odağ, C. (2002). İntihar (özkıyım): Tanım-kuram-sağaltım. (2. Baskı), İzmir: Halime Odağ Psikanaliz ve Psikoterapi Vakfı Yayınları.
Roberts, J. E. and Monroe, S. M. (1992). Vulnerable self-esteem and depressive symptoms: Prospective findings comparing three alternative conceptualizations. Journal of Personality and Social Psychology, 5(62), 804-835.
Shneidman, E. S. (1987). A psychological approach. İçinde Vanden Bos, G. ve Bryant, B. (Eds.), Cataclysms, crises and catastrophes: Psychology in action. Master lecturesseries (ss. 147-183), Washington, DC, US: American Psychological Association.
Shneidman, E. S. (1992). What do suicides have in common? Summary of the psychological approach. İçinde Bongar, B. (Ed.), Suicide: Guide lines for assessment, management, and treatment. (ss. 3-15), New York, Oxford: Oxford University Press.
Shneidman, E. S. (1993). Suicide as psychache. The Journal of Nervous and Mental Disease,3(181),145-149.
Shneidman, E. S. (1998). Perspectives on suicidology. Further reflections on suicidend psychache.
Suicideand Life-Threatening Behaviour, 3(28), 245-250.https://doi.org/10.1111/j.1943-278X. 1998. tb00854.x.
Shneidman, E. S. (1999). The psychological pain assessment scale. Suicideand Life‐Threatening Behavior, 4(29), 287-294. https://doi.org/10.1111/j.1943-278X.1999.tb00524.x.
Süper Haber TV. (2018). Mavi balina oyunu nedir? Oyun karşısında da aileler ne yapmalı? Oyun-nasıl oynanır? 07.03.2018, tarihinde http://www.superhaber.tv/79578. adresinden erişilmiştir.
TBMM. (2017). 13.02.2018, tarihinde http://www2.tbmm.gov.tr/d26/7/7-17428sgc.pdf.adresinden erişilmiştir.
The Sun. (2018). 29.03.2018, tarihinde https://www.thesun.co.uk/news/worldnews/3003805/blue-whale - suicide-game challenge-deaths-uk. adresinden erişilmiştir.
Tribune India. (2017). 13.02.2018, tarihinde https://tribuneIndia.com/article/opinion/web-edits/bluewhale-suicide-challenge. adresinden erişilmiştir.
Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Genişletilmiş Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, A. and Biricik, Z. (2017). Sağlık iletişiminde dijital medya kullanımının çocuk sağlığı üzerine etkileri: Sosyal medya ve çevrimiçi oyunlar üzerine bir inceleme. Erzurum. Atatürk İletişim Dergisi. 2(14),173-186.
Yılmaz, M. and Candan, F. (2018). Oyun sanal intihar gerçek: ``The blue whale challange/mavi balina’’ oyunu üzerinden kurulan iletişimin neden olduğu intiharlar üzerine kuramsal bir değerlendirme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (29. Özel Sayısı), 270-283. doi: 10.31123/akil.459303.
Yücel, G. and Şan, Ş. (2018). Dijital oyunlarda bağımlılık ve şiddet: ``Blue Whale’’ oyunu üzerinde bir inceleme. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 9(32), 87-100.