XIX. Asırdan Günümüze Kırgızistan'da Hac Olgusu ve Osmanlı Devleti'nin Bölge Hacılarına Yaklaşımı

1517 yılında Mısır ve Hicaz'ı ilhak ederek mukaddes mekânların hâmiliğini üstlenen Osmanlı Devleti, bu tarihten itibaren sadece Mekke-Medine'nin imarı ve oradaki hacıların ağırlanması ile ilgilenmemiş, aynı zamanda hacı adaylarının memleketlerinden başlayarak tüm yolculukları boyunca değişik tedbirler almıştır. Orta Asya, Doğu Türkistan'dan hacca gitmek için yola çıkanların güzergâhları olmamasına rağmen; Osmanlı Devleti'nin kendilerine gösterdiği yakınlık nedeniyle yolculuklarını İstanbul'a uzatmaları oldukça dikkat çekicidir. Osmanlı yöneticileri onları Anayurttan gelen misafirler olarak görmüş, gelen hac yolcuları için cömert tedbirler almışlardır. Çalışmada XIX. asırdan başlayarak Rus işgali ve sonrası Osmanlı Devleti'nin özellikle Kırgızistan'dan İstanbul'a gelen hacı adayları için yaptıkları düzenlemeler ile 1991'den sonra bölgede yeniden neşvü nemâ bulunan hac anlayışı ile kıyaslamalar yapılacaktır

The Phenomenon of Pilgrimage in the Kyrgyzstan from Nineteenth Century to This Day and the Approach of the Ottoman State towards This Pilgrims

Receiving the protectorate of the holy places following the conquests of Egypt and the Hijaz region in 1517, the Ottoman State, which, not only engaged both in there construction of Mecca and Madinah and in the entertainment with foot and lodge of pilgrims there, but also took certain measures in the aim to facilitate the hajj journey for the pilgrims from the departure from their own homelands throughout the whole journey since then It is saliently not eworthy to point out that though whose it in erarypath did not pass through Istanbul the pilgrim-candidates from central Asia and Turkistan lengthened their routes to Istanbul. may be highly possible that the Ottoman administration took highly munificent and compassing providences pertaining coming from these regions may homeland for Turks these providences taken by the Ottomans. In this topic, we will discuss the arrangements and praxes made by the Ottoman State forth pilgrim-candidates coming from these regions after and before Russian occupations in XIX. century. In this context, we will be explained the newly phenomenon of pilgrimage after 1991.

___

  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi Bab-i AsafiAmedi Kalemi Belgeleri, (A. AMD), 4.11, 1/19.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi Cevdet Tasnifi Hariciye Kataloğu (C.HR), 7458.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi Hatt-ı Hümayun Tasnifi (HAT), 36 553;36564.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi İrade Meclis-i Vala Evrakı (İ.MVL), 100/31, 2253/22-1.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi Meclis-i Vala Evrakı(MVL), 526/81 , 526/81.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi Sadaret Mektubi Meclis-i Vala Evrakı (A.MKT.MVL), 57/73.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi Sadaret Mektubi Mühimme Kalemi Evrakı (A.MKT.MHM), 376/93.
  • BROVER, D. "Russian Road to Mecca: Religious Tolerance and Muslim Pilgrimage in The Russian Empire" Slavic Review, vol 55, No 3 (Autumn, 1996), p. 567-585.
  • BÜYÜKALACA O N. Kırgızistan'da Dini Eğitim ve Müslümanların Din İdaresi, Ankara Ünv, SBE Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2003
  • CİHAN, A. "Kırgızistan'da Dini Bilinçlenmenin Toplumsal Tezahürleri: Güney Kırgızistan'da Celalabat Kenti Örneklemi" Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Sayı: 7 Eylül - 2005, s. 1-25
  • ERŞAHİN, S. "Kırgızların İslâmlaşması Üzerine Bazı Mülahazalar", Ankara Ünv. İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt XXXIX, Ankara 1999, s.406.
  • http://kabar.kg/tur/society/full/5311 2013 yılı (Erişim Tarihi 25.9.2014)
  • http://timeturk.com/m/haber.asp?id=556783(Erişim Tarihi 25.9.2014)
  • http://www.dunyabulteni.net/?aType=haber&ArticleID=139789 (Erişim Tarihi 25.9.2014.
  • JUSUBELİEV, A. Kırgızların İslâmiyet'i Kabulü, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2007.
  • KONUKÇU, E., "Hokand Hanlığı", DİA, XVIII, İstanbul 1998. s.215-216.
  • ÖZCAN, A. "Nadir Şah", DİA, XXXII, İstanbul 2006, s.276-277.
  • SARAY, M. Modern Kırgızistan'ın Doğuşu, Ankara 2004, s. 50.
  • SCYUYLER, E. Türkistan Seyahatnamesi, Çeviren Kolağası Ahmed, İstanbul 2003.