Cumhuriyetten günümüze lise programlarında yer alan Atatürk ilke ve inkılâplarıyla ilgili amaç, içerik ve öğretim yöntemleri

Bu çalışmada 1924 yılından başlayarak Cumhuriyetten günümüze kadar yapılan lise Edebiyat, Tarih, Coğrafya ve Sosyoloji programlarının Atatürk ilke ve inkılâplarının genç nesillere benimsetilmesi bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. 1970 yılına kadar yapılan programlar, dersle ilgili konu başlıklarından ve açıklamalardan oluşmaktadır. Bu nedenle bu araştırmanın kapsamı içerisinde yanıt aramaya çalışılan bazı kısımların eksik kalacağı muhakkaktır. Atatürkçülük konularının bütün derslere aktarılması 1986 yılından sonra olmuştur. Bu dönemden önce Atatürkçülük konularına, Tarih dersi içerisinde verilen T.C. İnkılâp Tarihi dersinde yer verilmiştir. Buna rağmen 1986 öncesi ve sonrasındaki bütün Edebiyat, Tarih, Coğrafya ve Sosyoloji programları incelenerek, Atatürk ilke ve inkılâplarıyla ilgili konu başlığı, açıklama, yöntem vb. konulara araştırmada ele alınmıştır. Cumhuriyetten bu yana hazırlanan Felsefe ve Psikoloji programlarında Atatürk ilke ve inkılâplarıyla ilgili bir şey bulunmadığı için bu dersler araştırmanın kapsamı dışında tutulmuştur.

Included in the high school programs from republic to the present day of related purpose, content and teaching methods

The aim of this study to evaluate the high school literature, history, geography and sociology programs from Republic to the present day according to Ataturk’s Principles and Revolutions. In this study, document analysis which is one of qualitative inquiry methods was used. The curriculums up to 1970 consisted of titles and explanations about the lesson. Therefore it’s certain something that was tried to answer within the scope of the research will be inadequate. The Kemalist issues were incorporated in the curriculums after 1986. Before this time, Kemalist issues had been incorporated in Turkey Republic Revolution History which was being teached within History lessons. However all titles, explanations and methods before and after 1986 have been referred in the research. Philosophy and psychology programs, up to now from Republic, haven’t anything about Ataturk’s principles and revolutions. So they are excluded scope of this research.

___

  • ARSLANOĞLU, İbrahim. (2001), “Ortaöğretimde Sosyoloji Öğretimi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı.2, ss. 63-89.
  • AYKAÇ, Necdet ve BAŞAR, Erdoğan. (2005), “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Eğitim Programlarının Değerlendirilmesi”, Yeni İlköğretim Programları Değerlendirme Sempozyumu, ss. 343–371, Ankara: Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı.
  • BEYDOĞAN, H. Ömer. (1988), Lise Sosyoloji Müfredat Programlarının Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Ankara.
  • BİNBAŞIOĞLU, Cavit. (2009), Başlangıçtan Günümüze Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • DEMİREL, Özcan. (2006), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme, (9. Baskı), Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • DURSUNOĞLU, Halit. (2002), “Cumhuriyetin İlânından Günümüze Türkçe ve Edebiyat Öğretiminin Orta Öğretimdeki Tarihî Gelişimi”, Milli Eğitim Dergisi, Sayı.169.
  • http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/169/halit.docErişim: 20.05.2009
  • ERDAŞ, Sadık. (2006), “Atatürk’ten Günümüze “Türk İnkılâp Tarihi” Derslerine Genel Bir Bakış”. Türk Eğitim Sisteminde Atatürkçülük ve Cumhuriyet Tarihi Öğretimi Sempozyumu, ss. 9-21, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • ERDEN, Münire. (1998), Eğitimde Program Değerlendirme, (3. Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık.
  • ERTÜRK, Selahattin. (1982), Eğitimde Program Geliştirme (4. Baskı), Ankara: Meteksan Ltd. Şti.
  • KARATEPE, Ahmet, YILDIRIM, H. İbrahim, ŞENSOY, Önder. ve YALÇIN, Necati. (2004). “Fen Bilgisi Öğretimi Amaçlarının Gerçekleştirilmesinde Yeni Programın İçerik Boyutunda Uygunluğu Konusunda Öğretmen Görüşleri”. Kastamonu Eğitim Dergisi. Sayı.12 (2), ss.327-338.
  • KOÇAK, Kemal. (tarihsiz), “Türkiye’de Tarih Programlarının İncelenmesi ve Geliştirme Çabaları (Diğer Derslerle İlişkilendirme)”, www.akademiktarih.com/pdfler/store/kemalkocak.pdf (12.05.2009).
  • MEB. (1998), Lise ders programları, cilt I, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • MEB. (2005a). Ortaöğretim Türk Edebiyatı Dersi 9., 10., 11., 12. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara.
  • MEB. (2005b), Ortaöğretim Dil ve Anlatım Dersi 9., 10., 11., 12. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara.
  • MEB. (2005c), Coğrafya Dersi Öğretim Programı (9., 10., 11. ve 12. Sınıflar). Ankara.
  • MEB. (2007), Ortaöğretim 9. Sınıf Tarih Öğretim Programı. Ankara.
  • MEB (2009), Ortaöğretim 11. Sınıf Tarih Dersi Öğretim Programı. Ankara.
  • MEGSB (Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı). (1987), Lise programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • TAN, Mine. (1987), “Ortaöğretim Kurumlarında Sosyoloji Öğretimi”, Ortaöğretim Kurumlarında Sosyal Bilimler Öğretimi ve Sorunları, Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayını.
  • T.C. Kültür Bakanlığı. (1938), Lise Programı, İstanbul: Devlet Basımevi.
  • YAŞAR, Şefik, GÜLTEKİN, Mehmet, TÜRKKAN, Burçin, YILDIZ, Nil ve GİRMEN, Pınar. (2005), “Yeni İlköğretim Programlarının Uygulanmasına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Hazırbulunuşluk Düzeylerinin ve Eğitim Gereksinimlerinin Belirlenmesi (Eskişehir İli Örneği)”. Eğitimde Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu (Bildiri Kitabı), Ankara: Sim Matbaacılık.
  • YILDIRIM, Ali, ŞİMŞEK, Hasan. (2003), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • YILMAZ, M. Serhat. (2006). “Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Konularının İlköğretimde Öğretimi”, (Ed.) Yasemin Doğaner, Türk Eğitim Sisteminde Atatürkçülük ve Cumhuriyet Tarihi Öğretimi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • ZABUN, Beyhan. (2007), “Sosyoloji Dersi Öğretim Programlarının Amaç ve İçeriklerinin Türkiye’nin Toplumsal Yapısı Açısından Değerlendirilmesi”. III. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, Adana.