Mekansal Veri Altyapılarında Paradigma Değişimi: Açık Veri Ekosisteminde Mekansal Bağlantılı Veri Altyapıları

21. yüzyılda bilişim alanında görülen artan işlemci hızları, veri üretiminde kullanılan sensörmaliyetlerinin düşmesi, dağıtık mimarilerde yaşanan ilerlemeler, bulut bilişim sistemlerindeki gelişmelervb. yenilikler verinin farklı kaynaklardan, farklı çözünürlüklerde daha düşük maliyetle, daha yüksek birhızla üretimine ve daha geniş bir yelpazede daha detaylı analiz edilmesine olanak tanımaktadır. Kamukurum ve kuruluşlarının verinin/bilginin kullanıldıkça ve paylaşıldıkça arttığı, zenginleştiği, katma değerüretebildiği yaklaşımı benimseyebilmeleri için ürettikleri veya elde ettikleri veri kümelerini silo mantığıçerçevesinde veri adaları olarak depolamak yerine, açık veri yaklaşımını benimseyerek sorumlu olduklarıveri kümelerini toplumun her kesimi ile paylaşmaları gerekmektedir. Mekansal veri altyapılarının açıkveri ekosisteminde açık veri yaklaşımıyla tasarlanıp gerçekleştirilmesi, mekansal bilgi sektöründeki tümpaydaşlar için resmin bütününde çok daha fazla anlam ve değer ifade edecektir. Mekansal verikümelerinin analiz edilmesiyle katma değer üreten hizmetlerin ortaya çıktığı herkes tarafındanbilinmektedir. Farklı alanlara ilişkin daha fazla hacimde açık veri kümelerinin üretilmesi, paylaşılması vefarklı veri kümelerinin birlikte analiz edilmesiyle çok daha fazla katma değer ortaya çıkacaktır. Artankatma değer de daha geniş yelpazede daha yüksek çözünürlüklü daha fazla veri üretimini ve büyükmiktardaki veriyi işleyecek hesaplama gücünün oluşmasını sağlayacaktır. Farklı veri kümeleriyle farklıbağlantılı analizlerin yüksek hesaplama gücüyle gerçekleştirilmesi de daha fazla veri güdümlü fayda veekonomik değer ortaya çıkaracaktır. Bu döngü bu biçimde sürekli olarak büyüyerek devam edecek veinsanoğlu kendi eliyle yaratmış olduğu sorunları veri güdümlü karar destek süreçleri ile çözmeyeçalışacaktır. Bu çalışma kapsamında sözü edilen üretim-değer döngüsünün, açık veri ekosistemiiçerisindeki mekansal veri altyapılarının yönetişim süreçlerine olan etkileri irdelenecektir.

A Paradigm Shift in Spatial Data Infrastructures: GeoSpatial Linked Data Infrastructures in Open Data Ecosystem

In the 21st century, increasing processor speeds in the field of informatics, decreasing sensor costs in data production, advances in distributed architectures, developments in cloud computing systems etc. innovations allow the data to be analyzed from different sources, with different resolutions at a lower cost, at a higher speed, and for a wider range of analysis. Public institutions and organizations should adopt the approach that the data/information increases as they are used and shared, enriched and produce added value. Instead of storing the data sets they produce or acquire as data islands within the framework of silo logic, public institutions and organizations need to share the data sets they are responsible for by adopting the open data approach. With the open data approach, the spatial data infrastructures will be designed and implemented in the open data ecosystem and will mean much more meaning and value for all stakeholders in the spatial information sector. Much more added value will emerge when producing and sharing more volumes of open data sets for different areas and analyzing different data sets together. Performing different linked analyzes with different data sets with high computational power will also result in more data-driven benefit and economic value. This cycle will continue to grow continuously in this way, and humanity will try to solve the problems through data driven decision support processes. In this study, the effects of the production-value cycle on the governance processes of spatial data infrastructures within the open data ecosystem will be examined.

PDF

___

Anbaroğlu, B., 2017. Gönüllü coğrafi bilgi: Mekansal bilişim çalışmalarına web 2.0 devrinde yeni bir yaklaşım. Harita Dergisi, 158, 1-9.
Berends J., Carrara W. ve Vollers H., 2017. Barriers in working with open data (Analytical Report 5). European Data Portal kurumsal raporu, Lüksemburg.
Doğdu, E., 2017. Açık “semantik” veri. O. Koç ve Ş. Sağıroğlu (Ed.), Büyük veri ve açık veri analitiği: Yöntemler ve uygulamalar içinde (s.167–177), Grafiker Yayınları, Ankara.
Eroğlu, Ş., 2017. Türkiye’de kamu verilerinin açık devlet uygulamaları ve belge yönetimi çerçevesinde değerlendirilmesi: Bir model önerisi, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 267.
Güney, C., Başaraner, M., Doğru, A.Ö., Uluğtekin, N.N. ve Çelik, R.N., 2009a.,.Global ölçekte ulusal mekansal birlikte çalışabilirlik. Bakanlıklararası Harita İşlerini Koordinasyon ve Planlama Kurulu (BHIKPK) I. Sempozyumu, 23-25 Şubat 2009, Ankara.
Güney, C. ve Çelik, R.N., 2017. Geomatik mühendisliğinin rekabet gücü ve endüstri 4.0. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 16. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 3-6 Mayıs 2017, Ankara.
Güney, C., Doğru, A.Ö., Başaraner, M., Çelik, R.N ve Uluğtekin, N.N, 2013. Tucbs’ye giden yolun neresindeyiz? Türkiye ulusal mekansal veri altyapısı için nasıl devam etmeliyiz?. TMMOB 4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi,11-13 Kasım 2013, Ankara.
Güney, C., Doğru, A.Ö., Başaraner, M., Çelik, R.N., Uluğtekin, N., Özlüdemir, ve T., Keskin, M., 2015. “Tucbs açmazı” ve açık bir ulusal mekansal veri altyapısına yönelim. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 15. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 25-28 Mart 2015, Ankara.
Güney, C., Çelik, R.N, Doğru, A.Ö., Başaraner, M. ve Uluğtekin, N.N., 2009b. Global ölçekte ulusal mekansal birlikte çalışamazlık. 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 11-15 Mayıs 2009, Ankara.
Güneydaş, M., 2018. Açık veri ekosisteminde mekansal veri altyapıları, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Bilişim Enstitüsü, İstanbul, 91.
Gürleyen, S.B. (2016). Coğrafi bilgi erişim ve Türkiye’deki açık coğrafi veri hazırlıkları üzerine bir değerlendirme. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 2, 70-89.
Kara, G. ve Cömert, Ç., 2016. Konumsal verilerin bağlantılı veri olarak yayınlanması. 6. Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu, 5-7 Ekim 2016, Adana.
Kocaman, S., Anbaroğlu, B., Uğurlu, A. ve Demir, N., 2017. Coğrafi bilgi teknolojilerinin sivil bilimdeki yeri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17,[Özel sayı], 112-117.
Loomis, J., Koontz, S., Miller, H. ve Richardson, L.,2015. Valuing geospatial ınformation: Using the contingent valuation method to estimate the economic benefits of landsat satellite ımagery. Photogrammetric Engineering & Remote Sensing, 81, 647-656. doi: dx.doi.org/10.14358/PERS.81.8.647
Open Data Institute, 2015. Open data means business: UK innovation across sectors and regions. London, UK. Open Data Institute kurumsal raporu.
Ölmez H. S., 2015. Veriye dayalı inovasyon ve açık veri. Kalkınmada Anahtar Verimlilik Dergisi, 324.
TÜSEV, 2017. Açık yönetim ortaklığı ve Türkiye süreci vaka analizi.Sivil Toplum İzleme Raporu 2015-2016, İstanbul.
Ünen, H.C., Yılmaz, O.M. ve Güngör, O., 2013. Özgür harita: Openstreetmap, TMMOB 4. Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, 11-13 Kasım 2013, Ankara.
https://medium.com/@ODIHQ/the-economic-impactof-open-data-what-do-we-already-know-1a119c1958a0
https://opendefinition.org/od/2.1/en/
https://index.okfn.org/place/tr
https://opendatabarometer.org
http://odin.opendatawatch.com
http://data.worldjusticeproject.org/#groups/TUR
https://www.globalinnovationindex.org
https://www.transparency.org/cpi2018
https://www.opengovpartnership.org/turkeywithdrawn
https://dataportals.org
https://inspire-geoportal.ec.europa.eu/
https://www.geoportal.gov.tr/
https://kcopendata.eu/opensdi