Küçük Menderes Nehri Yüzey Suyunda Anyonik Deterjan Kirliliğinin Araştırılması
Küçük Menderes Nehri, Ege Bölgesi’nin önemli akarsularındandır. Yerleşim yerlerinin arıtılmadan deşarjedilen evsel ve endüstriyel atık sularını, yoğun tarım faaliyetlerinde hatalı kullanılan pestisitlerden vekimyasal gübrelerden kaynaklanan tarım kirliliğini Ege Denizi’ne taşımaktadır. Kirlilik yoğun olarak evselatık sulardan, özellikle tekstil, metal, maden, zeytinyağı, süt ve süt ürünleri endüstri tesislerinden vetarım faaliyetlerinden kaynaklanmaktadır. Evsel atık yüke bağlı olarak nehrin anyonik deterjan yükününde arttığı düşünülerek, Küçük Menderes Nehrindeki anyonik deterjan kirliliğini belirlemekamaçlanmıştır. Anyonik deterjan konsantrasyonu spektrofotometrik analiz ile belirlenmiştir. Anyonikdeterjan konsantrasyonları 0.043 - 0.845 mg/L arasında değişiklik göstermiş, ortalama 0.36 mg/Lbulunmuştur. İç su kaynaklarının kalite kriterleri ile karşılaştırıldığında, nehir suyunun anyonik deterjanparametresi bakımından kirli su sınıfında olduğu tespit edilmiştir.
Investigation of Anionic Detergent Pollution in Surface Water of Küçük Menderes River
The Kucuk Menderes River is one of the important rivers of the Aegean Region. The river carries to the Aegean Sea, agricultural pollution caused by improperly used pesticides and chemical fertilizers in intensive agricultural activities and domestic and industrial wastewater discharged without treatment of settlements. Pollution arises from domestic wastewater, especially textile, metal, mineral, olive oil, milk and dairy industry facilities and agricultural activities. Considering that the anionic detergent load of the river increases due to the domestic waste load, it is aimed to determine the anionic detergent pollution in Kucuk Menderes River. The concentration of anionic detergent was determined by spectrophotometric analysis. Anionic detergent concentrations ranged from 0.043 to 0.845 mg/L and the average concentration of anionic detergent was found 0.36 mg/L. In comparison with the quality criteria of the inland water resources, it was found that the river water was in the contaminated water class in terms of anionic detergent parameter.
___
- Akın, M. ve Akın, G., 2007. Suyun Önemi, Türkiye’de Su
Potansiyeli, Su Havzaları ve Su Kirliliği. Ankara
Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi,
47(2), 105-118.
- Akkan, T., 2017. An Assessment of Linear Alkylbenzene
Sulfonate (LAS) Pollution in Harşit Stream, Giresun,
Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 26(5),
3217-3221.
- Anonim, 1995. Standard Methods For The Examination
Of Water and Wastewater. 19th Edition, APHA,
AWWA, WPCF, Washington.
- Anonim, 2007. Çevre Yönetimi - Su Kirliliği. Manisa İl
Çevre ve Orman Müdürlüğü, Manisa.
- Anonim, 2013. Havza Koruma Eylem Planları - Küçük
Menderes Havzası. Tübitak Marmara Araştırma
Merkezi Çevre Enstitüsü, 519.
- Anonim, 2014. Küçük Menderes Havzası Su Kalitesi
İzleme Raporu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin
Ve Denetim Genel Müdürlüğü Laboratuvar Ölçüm
Ve İzleme Dairesi Başkanlığı, 30.
- Balcıoğlu, E.B., 2014a. Anionic detergent, LAS pollution
in coastal surface water of the Turkish Straits
System. Journal of Black Sea/Mediterranean
Environment, 20(1), 25-32.
- Balcıoğlu, E.B., 2014b. Marmara Denizi Farklı Kıyısal
Alan Yüzey Suyunda Anyonik Deterjan Kirliliği
Üzerine Bir Ön Araştırma. Afyon Kocatepe
Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 14
(021005), 39-44.
- Balcıoğlu, E.B., 2019a. Seasonal changes of LAS,
phosphate, and chlorophyll-a concentrations in
coastal surface water of the Prince Islands,
Marmara Sea. Marine Pollution Bulletin, 138, 230-
234.
- Balcıoğlu, E.B., 2019b. Gökçeada Kıyısal Alan Yüzey
Suyunda Anyonik Deterjan ve Fosfat Kirliliğinin
Araştırılması. Pamukale Üniversitesi Mühendislik
Bilimleri Dergisi, 25(3), 280-285.
- Balık, S., Ustaoğlu, M.R., Özbek, M., Yıldız, S., Taşdemir,
A. ve İlhan, A., 2006. Küçük Menderes Nehri’nin
(Selçuk, İzmir) Aşağı Havzasındaki Kirliliğin Makro
Bentik Omurgasızlar Kullanılarak Saptanması. Ege
Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(1-2), 61–65.
- Çakır, M. ve Minareci, O., 2015. Işıklı Gölü ve Işıklı
Çayı’nda (Çivril-Denizli) Deterjan, Fosfat ve Bor
Kirliliğinin Araştırılması. İstanbul Üniversitesi Su
Ürünleri Dergisi, 30(1), 23-34.
- Egemen, Ö., Ustaoğlu, M.R., Önen, M., Hakarerler, H.,
Sarı, H.M., Tanrıkul, T., Özbek, M., İlhan, A. ve
Kaymakçı Başaran, A., 2005. Küçük Menderes
Nehri'nin Su Kalitesi ve Ekosistemdeki Etkileşiminin
İncelenmesi Projesi Kesin Raporu. Ege Üniversitesi
Bilimsel Araştırma Projesi, 65.
- Egemen, Ö., 2006. Çevre ve Su Kirliliği. 3. Baskı, Ege
Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, Yayın No:42,
Bornova – İzmir, 120.
- Egemen, Ö., 2011. Su Kalitesi. 7. Baskı, Ege Üniversitesi
Su Ürünleri Fakültesi, Yayın No:14, Bornova – İzmir,
150.
- Gündoğdu, V. ve Özkan, E.Y., 2006. Küçük Menderes
Nehri Ölçüm Ağı Tasarımı ve Su Kalite
Değişkenlerinin İrdelenmesi Çalışması. Ege
Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(3-4), 361-369.
- Güven, K.C. and Çoban, B., 2013. LAS pollution of the
Sea of Marmara, Golden Horn and Istanbul Strait
(Bosphorus) during 2004-2007. Journal of Black
Sea/Mediterranean Environment, 19, 331-353.
- Minareci, O., Öztürk, M., Egemen, Ö. and Minareci, E.,
2009a. Detergent and Phosphate Pollution in Gediz
River, Turkey. African Journal of Biotechnology,
8(15), 3568-3575.
- Minareci O., Minareci E. and Öztürk M., 2009b.
Karaçay’da (Manisa) Deterjan, Fosfat ve Bor
Kirliliğinin Araştırılması. Ege Üniversitesi Su Ürünleri
Dergisi, 26(3), 171-177.
- Minareci, O. and Çakır, M., 2018a. The Study of Surface
Water Quality in Buyuk Menderes River (Turkey):
Determination of Anionic Detergent, Phosphate,
Boron and Some Heavy Metal Contents. Applied
Ecology and Environmental Research, 16(4), 5287-
5298.
- Minareci, O. ve Çakır, M., 2018b. Adıgüzel Baraj
Gölü’nde (Denizli/Türkiye) Deterjan, Fosfat, Bor ve
Ağır Metal Kirliliğinin Belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(1), 61-67.
- Polat, N. and Akkan, T., 2016. Assessment of Heavy
Metal and Detergent Pollution in Giresun Coastal
Zone, Turkey. Fresenius Environmental Bulletin,
25(8), 2884-2890.
- Resmi Gazete, 2004. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği.
Tarih 31.12.2004, Sayı 25687.
- Salar, A., Kızmaz, A. ve Arda, A., 2004. Deterjanlar,
Deterjan Analizleri, Deterjanların Çevreye ve İnsan
Sağlığına Etkileri. Bitirme Tezi, Celal Bayar
Üniversitesi Fen – Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü,
Muradiye – Manisa.
- Sharp, W.E., 1970. Stream Order as a Measure of
Sample Source Uncertainity. Water Resources
Research, 6(3), 919-926.
- Tomar, A., 2009. Toprak ve Su Kirliliği ve Su Havzalarının
Korunması. TMMOB İzmir Kent Sempozyumu, 8-10
Ocak 2009, 333- 345.
- Tuğrul, G., 1992. Gediz Nehir Sisteminde Anyonik
Deterjan Kirliliğinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi,
Ege Üniversitesi Biyoloji Anabilim Dalı, Bornova –
İzmir.
- Turgut, C., 2003. The Contamination with
Organochlorine Pesticides and Heavy Metals in
Surface Water in Küçük Menderes River in Turkey,
2000–2002. Environment International, 29, 29 – 32.
- Vural, N. ve Duydu, Y., 1990. Deterjan Aktif
Maddelerinin Çevre Toksikolojisi Açısından
Değerlendirilmesi. Pharmacia- JTPA., 30(1), 26-34.
- Yaramaz, Ö., 1984. İzmir Körfezi’nde Evsel ve
Endüstriyel Atık Kaynaklı Deterjan ve Bor Kirliliğinin
Araştırılması. Doktora Tezi, Hidrobiyoloji ve Su
Ürünleri Araştırma ve Uygulama Merkezi, İzmir, 73.