SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ TÜRKÇE ÖĞRETİMİ DERSİNE VE TÜRKÇE ÖĞRETİMİ KONUSUNDAKİ YETERLİLİKLERİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Bireyler, ailesinden ve yakın çevresinden öğrendiği ana dili aracılığı ile içinde yaşadığı toplumun kültürel değerlerini öğrenir ve çevresiyle etkileşim kurar. Ülkemizde de ana dili olarak Türkçe, Cumhuriyetle birlikte gerçekleştirilen Türk Dil Devrimi ile eğitim ve bilim dili olarak kabul edilerek öğretimine de büyük önem verilmeye başlanmıştır. Türk eğitim sistemi içinde Türkçe öğretimi tüm dersler aracılığıyla yapılsa da asıl öğretim sorumluluğu Türkçe derslerindedir. Türkçe öğretiminin etkili ve işlevsel olması ilkokulda sınıf öğretmenlerinin sorumluluğundadır. Bu nedenle sınıf öğretmenlerinin bu konuda yetkin olmaları oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının Türkçe öğretimi dersine ve Türkçe öğretimi konusunda kendi yeterliliklerine ilişkin görüşlerini ortaya koymaktır. Nitel yöntemle gerçekleştirilen araştırmaya Türkçe öğretimi dersini almış 103 sınıf öğretmeni adayı katılmıştır. Araştırma verileri, Türkçe öğretimi ile ilgili 9 açık uçlu sorunun yer aldığı yapılandırılmış yazılı görüşme formu yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, sınıf öğretmeni adaylarının fakültedeki Türkçe öğretimi dersini işlevsel buldukları, Türkçe öğretimi yaparken dil bilgisi konularının öğretiminde zorlanabilecekleri ve Türkçe öğretimi konusunda kendilerini yeterli gördükleri sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ana dili öğretimi, Türkçe öğretimi, sınıf öğretmeni, öğretmen adayı, yeterlik algısı.

THE VIEWS OF PRIMARY SCHOOL PRE-SERVICE TEACHERS AS TO TURKISH EDUCATION AND THEIR PERCEPTION OF PROFICIENCY

Through the language acquired from family and the immediate milieu, each individual learn the cultural codes of the society she/he is raised and get interaction with the community. Turkish has become that language of our official language of education and science following Turkish Language Reform in the early Turkish Republic Period. From then, the education of Turkish has been of prime importance too. Although the education of Turkish is provided via all courses in Turkish education system, primary burden and charge pertains to Turkish language courses. It is under the responsibility of primary school teachers in the initial step of primary education to provide an efficient and functional education of Turkish. Thus, it is of vital significance for primary school teachers to be proficient and competent. This study objects to introduce the views of primary school teacher candidates as to Turkish education courses and their own level of proficiency to teach Turkish. 103 prospective teachers participated in the study which was conducted with a qualitative method. The data was collected by the help of a questionnaire including open-ended 9 questions in total. The data of the study was analyzed with a descriptive method. According to the findings, pre-service teachers find Turkish education course functional, they state that while they teach grammar topics, they may get difficulty, however they are proficient enough to provide Turkish education courses.

Keywords:

Mother tongue education, Turkish education, primary school teaching, pre-service teachers, perceptio,

PDF

___

Adalı, O. (1983). “Anadili olarak Türkçe Öğretimi Üstüne.” Dil Öğretimi Özel Sayı Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 47(379): 31-35.

Anıl, D. ve Acar, M. (2008). “Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüşleri.” Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2): 44-61.

Anılan, H., Çalışır, F., Genç, B. ve Okkirman, U. (2008). “Sınıf Öğretmenlerinin Türkçe Dersinin Uygulama Aşamasında Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri.” VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 2-4 Mayıs, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 783-788.

Ak, F. Ö. (2006). İlköğretim Okulları 1-5. Sınıflarda Uygulanmaya Başlayan Yeni İlköğretim Programı Hakkında Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Akarsu, B. (2001). Felsefe Açısından Dil. http://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=bedia%20akarsu%20felsefe%0a %C3%A7%C4%B1s%C4%B1ndan%20dil.%20& source adresinden 10 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir.

Aksan, D. (2003). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: TDK yayınları.

Akyol, H. (2010). Türkçe öğretim yöntemleri (Yeni programa uygun). Ankara: Pegem Akademi.

Aşkın, İ. ve Demirel, M. (2012). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Türkçe Öğretimi Yeterliliklerine İlişkin Görüşleri.” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3):178-189.http://jret.org/FileUpload/ks281142/File/19z.askin.pdf adresinden 10 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir.

Ateş, S. (2011). İlköğretim Beşinci Sınıf Türkçe Dersi Öğrenme-Öğretme Sürecinin Anlama Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Bağcı, H. (2007). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılı Anlatıma Ve Yazılı Anlatım Derslerine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi.” TÜBAR (Türklük Bilimi Araştırmaları) Dergisi. (21): 29-6 http://www.tubar.com.tr/TUBAR%20DOSYA/pdf/2007BAHAR/baci.hasan.s.29 61trke%20retmen%20adaylarinin%20yazili%20anlatima.pdf adresinden 12 Nisan 2013 tarihinde alınmıştır.

Başçı, Z. ve Gündoğdu, K. (2011). “Öğretmen Adaylarının Drama Dersine İlişkin Tutumları ve Görüşleri: Atatürk Üniversitesi Örneği.” İlköğretim Online, 10(2): 454-46http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 10 Ekim 2012 tarihinde alınmıştır.

Birgin, O. ve Gürbüz, R. (2008). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (20): 163-179.

Bogdan, C. R. & Biklen, K. S. (2007). Qualitative research for education an introduction to theories and methods. USA: Person International Edition.

Coşkun, E. ve Alkan, M. (2010).“Evaluation of Learning And Teaching Process İn Turkish Courses.” International Electronic Journal of Elementary Education, 2(3): 38740

Collins, B. A. (2005), “İlköğretim Türkçe Programları Pilot Uygulama Değerlendirmesi.” Eğitimde Yansımalar VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, 14-16 Kasım, 220-229. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

Cresswell, J. (2005). Educational Research. New Jersey: Pearson Education Inc.

Çakmak, G. (2010). İlköğretim Birinci Kademe Türkçe Öğretim Programının Öğrencilerin Yaratıcı Düşünmelerini Geliştirmeye Etkisine Yönelik Öğretmen Görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.

Çelenk, S. (2002). “İlk Okuma-Yazma Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Öğretmen Görüşleri.” İlköğretim Online, 1(2): 40–47.

Çetin, A. (2010). Öğretmen Görüşlerine Göre 1. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersi Erişi Düzeyleri ve İlk Okuma Yazma Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.

Demir, T. (2013). “Türkçe Derslerinde Dil Bilgisi Konuları Öğrenilirken Kullanılan Öğrenme Stratejileri Üzerine Bir Değerlendirme.” Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6 (11): 167-20 http://www.adyusbd.com/Makaleler/1510719464Demir%20Tazeg% C3% BCl.pdf adresinden 12 Nisan 2013 tarihinde alınmıştır.

Demirel, Ö. (2004). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Dönmezer, S. (1994). Toplumbilim. İstanbul: Beta Basım Yayım.

Duban, N. ve Küçükyılmaz, E. A. (2008). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alternatif ÖlçmeDeğerlendirme Yöntem ve Tekniklerinin Uygulama Okullarında Kullanımına İlişkin Görüşleri”. İlköğretim Online. 7(3): 769-784. http://ilkogretimonline.org.tr adresinden 10 Ekim 2012 tarihinde alınmıştır.

Education for All Global Monitoring Report. (2005). The importance of mother tonguebased schooling for educational quality. http://langpolicy.saschina.wikispaces.net/file/view/The+Importance+of+ Mother +Tongue+in+Language+Instruction.pdf adresinden 10 Ekim 2012 tarihinde alınmıştır.

Erdem, İ. ve Çelik, M. “Dil Bilgisi Öğretim Yöntemi Üzerine Değerlendirmeler”. Turkish Studies,6(1): 1030-1041. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/ 1096856648erdemilhan.pdf adresinden 26 Kasım 2012 tarihinde alınmıştır.

Erdoğan T. ve Gök, B. (2009). “Türkçenin Ana Dili Olarak Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar Ve Bu Sorunların Giderilmesine Yönelik Öneriler: Ankara Örneği.” Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 36(3): 01http://193.255.206.126/efdergi/download/2009.3.36.113.pdf adresinden 12 Nisan 2013 tarihinde alınmıştır.

Ergin, M. (1995). Üniversiteler için Türk dili. İstanbul: Bayrak Yayınları.

Evran Acar, F. (2010). “Sınıf Öğretmenliği Programından Mezun Olan Öğretmenlerin Türkçe Dersine İlişkin Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 8(1): 89-115. http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2010_cilt8/891pdf adresinden 12 Nisan 2013 tarihinde alınmıştır.

Fakeye, O. D. (2011). “Primary School Pupils’ Perception of the Efficacy of Mother Tongue Education in Ibadan Metropolis.” Asian Social Science, 7(12): 72-78.

Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. Çev.,Ali Ersoy ve Pelin Yalçınoğlu. Ankara: Anı Yayıncılık.

Gök, B. ve Erdoğan, T. (2009). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yeni Türkçe Öğretim Programındaki Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerini Kullanma Düzeyleri.” Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (1): 233-246. http://sosyalbilimler.cukurova.edu.tr/dergi/dosyalar/2009.18.1.568.pdf adresinden 5 Mart 2012 tarihinde alınmıştır.

İşeri, K. (1996). “Dilin Kazanımı ve Yabancı Dil Öğretimi.” Dil Dergisi, 43: 21-27.

Karababa, C. “Avrupa’da Anadili Öğretimi Türkçe ve İngilizce Anadili Ders Kitaplarının incelenmesi ve karşılaştırılması. (Kuzey İrlanda, İskoçya ve İngiltere örneği).” Milli Eğitim Dergisi, 167: 1-19. Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (2005). Türkçe öğretimi (Türkçe ve sınıf öğretmenler İçin). Ankara: Engin Yayınları.

Kavcar, C. (1988). “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi.” Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20(1-2): 261-273.

Khubchandanı, M. L. (2003). “Defining Mother Tongue Education in Plurilinggual Contexts.” Language Policy, 2: 239-254.

Kılıç, İ. Y. (2008). Yeni İlköğretim Programında İlköğretim Birinci Kademe 3.sınıflarında Türkçe Dersi Öğretiminin Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

Liamputtong, P. (2009). “Qualitative Data Analysis: Conceptual and Practical Considerations.”Health Promotion Journal of Australia, 20(2): 133-139.

MEB. (2005). İlköğretim (1-5 Sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.

Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative dataanalysis. London: Sage Publication.

Özdemir, E. (1983). “Anadil öğretimi.” Dil Öğretimi Özel Sayı Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, XLVII: 379, 18-30.

Özgen, N. ve Çelik, C. (2008).“Üniversite Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumlarının Kümeleme Analizi İle Belirlenmesi (Siirt Eğitim Fakültesi Örneği).” Marmara Coğrafya Dergisi, 17: 67-78.

Özoğul, Ç. (2007). İlköğretim 4.Sınıf Türkçe Programındaki Değişiklikler Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.

Patton, M. Q. (2002). Qualitative researh and evaluation methods. (3rd Edition). California: Sage Publications, Inc.

Sever, S. (2003). Türkçe öğretimi ve tam Öğrenme. Ankara: Anı yayıncılık.

Sinan, T. A. (2006). “Ana Dili Eğitimi Üzerine Bazı Düşünceler.” Fırat Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 4(2): 757http://turkoloji.cu.edu.tr/DILBILIM/Ahmetturansinananadili%20 egitimidusunceler.pdf adresinden 29 Kasım 2012 tarihinde alınmıştır.

Şaşmaz Ören, F., Sevinç, Ö. S. ve Erdoğmuş, E. (2009). “Öğretmen Adaylarının Okul Deneyimi Derslerine Yönelik Tutumlarının ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi.” Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(58):217-246.

Toptaş, S. (1998). Dil, Ana dili ve Türkçe Öğretimi. S. Toptaş (Ed.). Türkçe öğretimi içinde (ss.3-15).Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Ünalan, Ş. (2001). Türkçe öğretimi. (2.baskı). Ankara: Nobel yayın dağıtım.

Vardar, B. (1982). Dilbilimin temel kavram ve ilkeleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Woodside, A. (2010). Case study research: theory 1 methods 1 practice. Emerald Group Publishing Limited.

Yaşar, Ş. (2008). Türkçe dersinin tanımı, kapsamı, önemi ve ilköğretim programındaki yeri. H.Pilancı (Ed.). Türkçe öğretimi içinde (ss.1-18). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.

Yeşilyurt, E. ve Yaraş, Z. (2011). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine İlişkin Algıladıkları Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi.” Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 12(4): 95-118.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.

Yiğitoğlu, R. (2007). İlköğretim Dördüncü ve Beşinci Sınıf Türkçe Programı Hakkında Öğretmen Görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Konya.

Yin, R. K. (2003). Case study research (3rd Edition). California: Sage Publications, Inc.