İL EĞİTİM DENETMENLERİNİN MESLEKİ GELİŞİMİNDE MENTORLUK

Mentorluk, mesleğe yeni başlayanların, o mesleği daha iyi yapabilmeleri için gerekli bilgi ve beceriye sahip olan, daha tecrübeli başka bireyler tarafından yol gösterme süreci olarak tanımlanabilir. İl eğitim denetmenlerinin yetiştirilmesi sürecinde de mentorluk uygulamalarının yararlı olacağı söylenebilir. Bu çalışma, il eğitim denetmen yardımcılarının iş başında yetiştirilmesi sürecinde mevcut durumu ortaya koyarak, mentor denetmen uygulamalarının sisteme katkılarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Nitel araştırma yöntemi kullanılan çalışma, 2012 yılında dokuz farklı ilde görev yapan, amaçlı örneklem yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemi yoluyla belirlenen 41 il eğitim denetmen ve denetmen yardımcılarının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış ve betimsel analiz tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, il eğitim denetmen yardımcılarının iş başında yetiştirilmesi sürecinde, rehber denetmenlerin fazla bir katkı sağlamadıkları belirlenmiştir. Buna karşın, il eğitim denetmenlerinin mentor denetmenlere gereksinimlerinin olduğu, mentorluk sisteminin il eğitim denetmenlerinin motivasyonlarını ve verimlerini artıracağı, kurumsal öğrenme ve bilgi paylaşımına katkı sağlayacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İl eğitim denetmeni, mentorluk, mentor denetmen

MENTORSHIP IN THE PROFESSIONAL DEVELOPMENT OF PROVINCIAL EDUCATIONAL SUPERVISORS

Supervision can be defined as the leading process of novice teachers usually by experienced ones who have the qualities in order to conduct the profession better. It can be said that mentorship can be beneficial to train educational supervisors. This study purposes to determine benefits of mentorship process in the process of training vice-supervisors. This study was conducted with a qualitative research method and 41 maximum diversity supervisors working in nine different provinces were interviewed in 2012. The data were collected with semi-structured interview form and analyzed with descriptive analysis technique. Results reveal that training the supervisors and vice-supervisors by means of mentor supervising on the job is not sufficient. However, it was understood that supervisors need mentorship, and they believe that this system will help them develop professionally; it will increase their motivation, productivity, institutional learning and knowledge sharing process. As a result of this study, a model was developed to improve the mentorship process in supervision system.

Keywords:

Provincial educational supervisor, mentorship, mentor supervisor.,

PDF

___

Aksoy, S. ve Baştan, A.(2012), “Eğitim Denetmenlerinin Seçilmesi, Yetiştirilmesi ve Yerleştirilmelerine İlişkin Algı ve Beklentiler.” IV. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 31 Mayıs-02 Haziran, Muğla.

Aydın, İ.(2005). Öğretimde denetim; durum saptama, değerlendirme ve geliştirme. Ankara: Pegem.

Aydın, M. (1993). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Aypay, A.(2010). “Denetçinin Profiline İlişkin Sorunlar.” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(3): 593-622.

Bakay, O.(2006). Aday Öğretmenlerin Danışmanlarının Yeterliklerine İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Balıkesir ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.

Bakioğlu, A. ve Hacıfazlıoğlu, Ö. (2011). Mentorluk süreci ve yeni eğilimler. A.Bakioğlu (Ed.). Eğitimde mentorluk içinde (s.1-40). Ankara: Nobel Yayıncılık.

Bakioğlu, A., Hacıfazlıoğlu, Ö. ve Özcan, K. (2010). “Perceptions of Principals About The İnflunce of Trust in Their Mentoring Experiences.” Teacher and Teaching Theory and Practice, 16(2): 245-258.

Bakioğlu, A., Göğüş, N., Ülker, N., Bayhan, G. ve Özgen, B. (2011). Mentorluk ve eğitimde mentorluk. A.Bakioğlu (Ed.). Eğitimde mentorluk içinde (s.1-40). Ankara: Nobel Yayıncılık.

Bakioğlu, A, Özcan, K. ve Hacıfazlıoğlu, Ö.(2002). Okul yöneticilerinin mentor yoluyla yetiştirilme ihtiyacı. C. Elma ve Ş. Çınkır (Ed.). 21.Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu içinde (s.109-129). Ankara: Ankara Üniversitesi. Bakioğlu, A. ve Ülker, N. (2011). Yükseköğretimde mentorluk. A.Bakioğlu (Ed.). Eğitimde mentorluk içinde (s.1-40). Ankara: Nobel Yayıncılık.

Başar, H. (2000). Eğitim denetçisi. Ankara: Pegem.

Beverly J. I. (2007). Mentoring in teacher education: An experience that makes a difference for fledgling university students, T. Townsend and R. Bates (eds.), Handbook of teacher education, 179–192.

Beverly J. I. (2011). “Mentoring and Tutoring in Schools and Universities.” Mentoring & Tutoring: Partnershipin Learning, 19(2): 121-124.

Beycioğlu, K. ve Dönmez, B.(2009). “Eğitim Denetimini Yeniden Düşünmek.” İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2): 71-93

Black, L., Neel, J., & Benson, G. (2008). National Commission on Teaching and America’s Future (NCTAF)/Georgia State University (GSU) Induction Project: Final Report. 01 Temmuz 2010 tarihinde http//eric.ed.gov/PDFS/ED504316.pdf. adresinden alınmıştır.

Brockbank, A., & McGill, I. (2007). Facilitating reflective learning in higer education. Berkshire: Open University Press.

Dağlı, A ve Akyıldız, S. (2009) “İlköğretim Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre İlköğretim Denetmenlerinin Etik Davranışları.” Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13: 27-38

Doğan, S. ve Dur, C. (2011). “Eğitim Müfettiş Yardımcılarının Meslekte Yetiştirilmelerine Yönelik Olarak Yapılan Hizmet içi Eğitim Faaliyetlerine İlişkin Algıları.” III. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 22-24 Haziran, Mersin

Erdem, A.R. ve Eroğlu, M.G. (2012). “Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Ders Denetiminde Eğitim Müfettişlerinin Öğretmene İlişkin Tutumları.” Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (1):13-26

Freemyer, J., Townsend, R., Freemyer, S., & Baldwin, M. (2010). Report card on the unfunded mentoring program in Indiana: New teachers’ voices are finally heard. 20 Haziran 2010 tarihinde, http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED509793.pdf. adresinden alınmıştır.

Fry, S. (2007). “First-year teachers and induction support: Ups, downs, and in betweens.” Qualitative Report, 12: 216–237.

Glazerman, S., Isenberg, E., Dolfin, S., Bleeker, M., Johnson, A., Grider, M., & Jacobus, M. (2010). Impacts of comprehensive teacher induction: Final results from a randomized controlled study. 03 Temmuz 2010 tarihinde, http://ies.ed.gov/ncee/pubs/20104027/pdf/20104027.pdf. adresinden alınmıştır.

Hobson, A. J., Ashby, P., Malderez, A.,& Tomlinson, P. D.(2006). “Mentoring Beginning Teachers: What We Know and What We Don’t.” Teaching and Teacher Education, 25: 207–216

Huling, L., & Resta, V. (2007). CREATE Teacher Induction Study (Phase II Report). San Marcos, TX: Texas State University.

Hunt, J.W.(2012). Illinois’te müdür mentorluğu uygulamaları ve karşılaşılan bazı sıkıntılar. (Çev.S.Turan). R.Yirci ve İ.Kocabaş (Ed.), Dünyada mentorluk uygulamaları içinde (37-56).

Jewell, M.L. (2007). “What does mentoring mean to experienced teachers?” Teacher Educator, 42(4): 289–303

Kartal, S.(2012). “Türk Eğitim Sisteminde Teftiş Sürecinin Yeniden Yapılandırılması ve Bir Model Önerisi. IV. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 31 Mayıs-02Haziran, Muğla.

Köybaşı, F. ve Dönmez, B. (2012). “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Algılarına Göre Eğitim Denetmenlerinin Rollerini Gerçekleştirme Düzeyleri.” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi-Journal of Research in Education and Teaching, 1(3): 3393

Little, J. W. (1990). The mentor phenomenon and the social organization of teaching. In Cazden, C. B. (ed.), Review of research in education, 16: 297–351.

MEB. (2011). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği. 30 Ocak 2013 tarihinde, http://mevzuat.meb.gov.tr/html/27974_0.html adresinden alınmıştır.

Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Oğuz, E. (2010). “Denetmenlerin Denetim Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar (Samsun İli Örneği).” II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 23-25 Haziran, Kütahya.

Okutan, M. (2012). “Eğitim Müfettişi Yetiştirme Sürecinin Sorunları ve Çözüm Önerileri.” IV. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 31 Mayıs- 02 Haziran, Muğla.

Oktay, A. (2012). “Türkiye’de İl Eğitim Denetmenlerinin Yetiştirilme ve Atanmalarındaki Gelişmeler. IV. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 31 Mayıs- 02 Haziran, Muğla.

Özcan, K., & Balyer, A. (2012) “Negative Factors Affecting the Process of Mentoring at Schools.” Cypriot Journal of Educational Sciences, 7 (4): 348-363

Özdemir, T. (2012). “İl Eğitim Denetmenlerinin Yetiştirilme Süreçleriyle İlgili Görüşleri. IV. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 31 Mayıs- 02 Haziran, Muğla.

Öztürk, S. (1996). Türkiye’de Eğitim Sisteminde Denetim ve Denetmen Yetiştirme Sürecinin Analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.

Perez, R., & Ciriza, F. (2005). Making each new teacher our responsibility (MENTOR): End-of-year report. 01 Temmuz 2010 tarihinde, http://eric.ed.gov/ PDFS/ED490615.pdf. adresinden alınmıştır.

Rajuan, M., Beijaard,D., & Verloop, N. (2007). “The role of the cooperating teacher: bridging the gap between the expectations of cooperating teachers and student teachers.” Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 15(3): 2232

Searby, L., & Tripses, J. (2012). Etkili mentorlar olabilmeleri için okul liderlerini hazırlama (Çev.S.Turan). R.Yirci ve İ.Kocabaş (Ed.), Dünyada mentorluk uygulamaları içinde (1-19)

Smith, T., & Ingersoll, R. (2004). “What are the effects of induction and mentoring on beginning teacher turnover?” American Educational Research Journal, 41(3): 681–715.

Stephen P. G., & Brobeck.R. (2010). “ Coaching the Mentor: Facilitating Reflection and Change.” Mentoring & Tutoring:Partnership in Learning, 18(4): 427-447.

Uslu, B.(2012). “Eğitim Denetmenlerinin Seçimi, İstihdam Unsurları ve Yetiştirilmesine Yönelik İl Eğitim Denetmenlerinin Görüşleri. IV. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, 31 Mayıs-02 Haziran, Muğla.

Waterman, S., & He,Y. (2011). ”Effects of Mentoring Programs on New Teacher Retention: A Literature Review.” Mentoring & Tutoring, 19(2): 139-156.

Wechsler, M., Caspary, K., Humphrey, D., & Matsko, K. (2010). Examining the effects of new teacher induction. Menlo Park, CA: Stanford Research Institute International.

Yıldırım, Ş. ve Şimşek, H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.