Farklı Azotlu Gübre Dozlarının Bazı Tek Yıllık Çim (Lolium multiflorum L.) Çeşitlerinin Ot Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkileri

Bu araştırma, Isparta ekolojik koşullarında 7 farklı azot dozunun (0, 5, 10, 15, 20, 25 ve 30 kg/da) bazı tek yıllık çim çeşitlerinin (Alberto, Devis ve Baqueano) ot verimi ve kalitesi üzerine etkilerini incelemek amacıyla 2017-2018 ve 2018-2019 vejetasyon dönemlerinde Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanlarında yürütülmüştür. Deneme, tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada bitki boyu, sap kalınlığı, kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ADF ve NDF oranları incelenmiştir. Ortalama sonuçlara göre, azot dozu arttıkça bitki boyu, sap kalınlığı, kuru ot verimi, ham protein oranı ve ham protein verimi artarken, ADF ve NDF oranları azalmıştır. Çeşitler arasındaki farklılıklar incelendiğinde, bitki boyu ve ADF oranı bakımından Devis, sap kalınlığı, kuru ot verimi, ham protein oranı ve ham protein verimi bakımından Alberto çeşitleri daha yüksek değerlere sahip olmuşlardır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre, Isparta ekolojik koşullarında tek yıllık çim yetiştiriciliğinde yüksek ot verimi ve kalitesi için, çevre kirliliği ve ekonomik durumlarda göz önünde bulundurularak 25 kg/da azot dozu uygulaması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

azotlu gübre, kuru ot verimi, Tek yıllık çim, ham protein oranı, adf

The Effects of Different Nitrogen Fertilizer Doses on The Yield And Quality of Some Annual Ryegrass (Lolium multiflorum L.) Cultivars

This research was conducted to investigate the effects of seven different nitrogen doses (0, 50, 100, 150, 200, 250 and 300 kg ha-1) on the yield and quality of some annual ryegrass species (Alberto, Devis, and Baqueano) at the experimental area of Agricultural Faculty of Isparta University of Applied Science under Isparta ecological conditions in 2017-2018 and 2018-2019 vegetation periods. This research was conducted in a randomized block design with three replication. Plant height, stem thickness, hay yield, crude protein ratio, crude protein yield, ADF and NDF ratios were investigated. According to average results, nitrogen applications increased plant height, stem thickness, hay yield, crude protein ratio, crude protein yield while it decreased ADF and NDF ratios. When the differences between the cultivars were examined, it was found that Devis in terms of plant height and ADF ratio, Alberto in terms of stem thickness, hay yield, crude protein ratio, and crude protein yield, were higher values. According to the results of this study, it can be recommended to apply 250 kg ha-1 nitrogen dose for high forage yield and quality in Italian grass farming under Isparta ecological conditions, considering environmental pollution and economic conditions.

Keywords:

Annual ryegrass, nitrogen, hay yield, crude protein ratio, ADF,

PDF

___

Anonim, 2017. Tohumluk tescil ve sertifikasyon merkez müdürlüğü. http://www.tarim.gov.tr/BUGEM/TTSM/Sayfalar/Detay.aspxSayfaId=85 (03.05.2017).
Cevheri, A. C., Avcıoğlu, R., 1998. Bornova Koşullarında 11 Farklı Yonca Çeşidinin Verim ve Diğer Bazı Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar (yüksek lisans tezi). EÜ, Fen Bilimleri Enst., Bornova, İzmir.
Cecen, S., Gosterit, A., Gurel, F. 2007. Pollination effects of the bumble bee and honey bee on white clover (Trifolium repens L.) seed production. Journal of Apicultural Research, 46 (2): 69-72.
Çelen, A.E. 1991. Ege bölgesi koşullarında İtalyan çimi (Lolium multiflorum var. westerwoldicum)’ nden yararlanma olanakları. Türkiye 2. Çayır Mera ve Yem Bitkileri Kongresi (28-31 Mayıs 1991), E.Ü. Basımevi, İzmir, 424-429.
Çolak, E, Sancak, C. 2016. The Effects of Different Nitrogen Fertilizer Doses on Yield and Some Agricultural Traits of Italian Ryegrass (Lolium italicum L.) Cultivars. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25 (1), 58-66. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/tarbitderg/issue/23842/254015
Çolak, E. 2015. Azotlu gübre dozlarının italyan çimi (Lolium italicum L.) çeşitlerinin ot verimi, kalitesi ve bazı tarımsal özelliklerine etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara.
Gurel, F., Gosterit, A. 2009. Importance of honeybee and bumblebee pollination in Turkey. 19th Eucarpia Conference. 26-29 May, Ljubljana, Slovenia.
Gösterit, A., Gürel, F., Alagöz, M. ve Türk, M. 2017. Determination of pollination effectiveness of different pollinators on alfalfa in Lakes Region of Turkey. 45. Apimondia Uluslararası Arıcılık Kongresi, 29 Eylül-4 Ekim, İstanbul, 125.
Kacar, B. ve İnal, A. 2008. Bitki Analizleri; Nobel Yayınları: Ankara, 1241.
Kesiktaş, M,. 2010. Karaman’da farklı ekim zamanları ve azotlu gübre dozu uygulamalarının İtalyan çiminin (Lolium multiflorum westervoldicum Caramba) yem verimine etkileri Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Adana.
Kusvuran, A. 2011. The effects of different nitrogen doses on herbage and seed yields of annual ryegrass (Lolium multiflorum cv. Caramba). African Journal of Biotechnology 10(60): 12916-12924.
Kuşvuran, A., Kaplan, M. ve Nazlı, R. İ. 2014. Effects of ratio and row spacing in hungarian vetch (Vicia pannonica Crantz.) and annual ryegrass (Lolium multiflorum Lam.) intercropping system on yield and quqlity under semiarid climate conditions. Turkish Journal of Field Crops. 19 (1) 118-128.
Kuşvuran, A., Tansı, V. 2005. Çukurova koşullarında farklı biçim sayısı ve azot dozunun tek yıllık çimin (Lolium multiflorum cv. Caramba) ot ve tohum verimine etkisinin saptanması. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, 5-9 Eylül 2005, Antalya Cilt II, Sayfa 797-802.
Meeske, R., Botha, P.R., Van Der Merwe, G.D., Greyling J.F., Hopkins, C. and Marais, J.P. 2009. Milk production potential of two ryegrass cultivars with different total non-structural carbohydrate contents. South African Journal of Animal Science 39 (1).
Özdemir, S, Budaklı Çarpıcı, E, Aşık, B. 2018. Farklı Azot Dozlarının İtalyan Çiminin (Lolium multiflorum westerwoldicum Caramba) Ot Verimi ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22 (1), 131-137. DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.437556
Özkul, H., Kırkpınar, F., Tan, K. 2012. Ruminant beslemede karamba (Lolium multiflorum cv. Caramba) otunun kullanımı. Hayvansal Üretim 53(1): 21-26.
Parlak, A.Ö., Akgül, F., Gökkuş, A. 2007. Ankara şartlarında farklı sıra aralığı ile ekim ve azotlu gübrelemenin tek yıllık çimin (Lolium multiflorum am.) ot verimi ve kalitesine etkileri. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran 2017, Erzurum, 139-142s.
Parlak, E.L. 2005. Çukurova koşullarında bakla (Vicia faba L.)’nın arpa (Hordeum vulgare L.) triticale (Triticale), buğday (Triticum aestivum L.) ve tek yıllık çim (Lolium multiflorum Lam.) ile karışımlarının biomas üretim kapasitelerinin saptanması üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Adana.
Pavinato, P.S., Restelatto, R., Sartor, L.R., Paris, W. 2014. Production and nutritive value of ryegrass (cv. Barjumbo) under nitrogen fertilization. Revista Ciência Agronômica, 45(2): 230-237.
SAS Institute 1998. INC SAS/STAT users‟ guiderelease 7.0, Cary, NC, USA.
Serin, Y., Tan, M. ve Şeker, H. 1996. Azotla gübreleme ve ekim oranının tek yılık çim (Lolium multiflorum Lam.)’de ot ve ham protein verimi ile otun ham protein oranına etkileri. Türkiye 3. Çayır Mera ve Yem Bitkileri Kongresi (17-19 Haziran 1996), Erzurum. 732-738.
Teutsch, C. ve Smith, R. 2001 Does annual ryegrass fit into Virginia’s pasture systems? Crop and soil environmental news, september 2001. USA.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019. Hayvansal Üretim Verileri. Erişim Tarihi: 19.03.2019. http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
Viviani Rossi, E.M., Gutierrez, L. M., Moreno, E. and Mazzanti A. 1994. Nitrogen fertilizer effects upon silage composition and quality of Lolium multiflorum L. CC 276, (7620) Argentina.